Βασιλικό Ίδρυμα Πρόνοιας

Το Βασιλικό Ίδρυμα Πρόνοιας ή Βασιλική Πρόνοια ήταν ένας οργανισμός με σκοπό τη φροντίδα των παιδιών. Δημιουργήθηκε το 1955, ως συνέχιση της Ερανικής Επιτροπής «Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος» που ιδρύθηκε στις 11 Ιουλίου 1947 με την πρωτοβουλία της Βασίλισσας Φρειδερίκης.^[1][2]

Αρχικά το έργο της Πρόνοιας (με το πλήρες όνομα «Έρανος "Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος" υπό την Υψηλήν Προστασίαν της ΑΜ της Βασιλίσσης») ήταν οι παιδουπόλεις (περίπου 52 στο απόγειό τους) αλλά με την επιστροφή της πλειοψηφίας των παιδιών στα σπίτια τους το 1950, άλλαξε κατεύθυνση ιδρύοντας τα Σπίτια του Παιδιού (αναφέρονται ως «εγκατεστημένα σε 260 Ακριτικά χωριά»), δύο Αγροτικές Οικοκυρικές Σχολές για κορίτσια (μετεξέλιξη Παιδουπόλεων), μια πρωτοβάθμιος Αγροτική Σχολή, μια τεχνική σχολή για αγόρια, πρόγραμμα οικοτεχνίας (ιδιαίτερα η ταπητουργία), η εθνικοθρησκευτική αγωγή, έργα κοινής ωφελείας, νηπιαγωγεία, έκδοση περιοδικών («Το Σπίτι του Παιδιού», «Η Παιδούπολη») και αργότερα Ομάδες Βοήθειας Υπαίθρου, «Αστικά Κέντρα» (15 σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Καβάλα για εξωσχολική επαγγελματική εκπαίδευση και ψυχαγωγία), Κέντρα Νεότητας (σε άλλες πόλεις).^{[3] [4]}

Η Βασιλική Πρόνοια δεν ήταν κρατικός οργανισμός ^[5], αλλά είχε σημαντική υποστήριξή του και με νομικές πράξεις^[6] αλλά και με χρηματοδότηση μέσω έμμεσης φορολογίας ^[7] και διάθεση εκτάσεων^[8]

Η «Βασιλική Πρόνοια» μετεξελίχθηκε το 1970 σε «Εθνικό Οργανισμό Πρόνοιας» (Ε.Ο.Π.) (ΦΕΚ 125/2.6.1970).

Κριτική

Δεδομένου ότι το Ίδρυμα λειτουργούσε κάτω από την προστασία και καθοδήγηση της Βασιλικής Οικογένειας, το κράτος δέχτηκε κριτική, καθώς η προβολή του έργου του Ιδρύματος χρησιμοποιήθηκε για να προωθήσει την εικόνα μελών της Βασιλικής Οικογένειας (της Βασίλισσας Φρειδερίκης), ενώ χρησιμοποιήθηκαν κρατικοί πόροι.^[9]

Αναφορές

1. «Στοιχεία για την ιστορία της Βασιλικής Πρόνοιας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2008.
2. Καλαθά Άννα, Αβραμίδου Χαρίκλεια, Αθανασιάδης Αθανάσιος ΥΦΑΝΤΙΚΗ -ΚΕΝΤΗΤΙΚΗ, Εισαγωγή : Το χθες και το σήμερα Γυμνάσιο Νέου Σουλίου Σερρών, ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2008
3. Τι είναι και τι προσφέρει στον Ελληνικόν Λαόν η Βασιλική Πρόνοια Αρχειοθετήθηκε 2007-10-09 στο Wayback Machine., περίπου 1962 (στο κείμενο αναφέρεται «..σήμερα μετά 15 ετών συνεχή έργασία»)
4. Οι φορείς που ίδρυσε και λειτουργούσε η Βασιλική Πρόνοια Ανακοίνωση σε συνέδριο, 2001 Αρχειοθετήθηκε 2008-10-26 στο Wayback Machine., με αναφορά σε άρθρο: Βουρβέρης Κ.(1962) «Η μόρφωσις του εργαζόμενου λαού», εφημ.Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 8-9-10/2/1962
5. Δημήτρης Λυντζέρης, Βουλευτής, Ερώτηση στην οποία αναφέρεται «κοινωνική πρόνοια ως μορφή φιλανθρωπίας που ασκείτο .... παλαιότερα από τη βασιλική πρόνοια και όχι σαν υποχρέωση του κράτους»
6. Νόμος του Κράτους «Ο Υπουργός Γεωργίας δύναται, προκειμένου ... η Βασιλική Πρόνοια να προβή εις αξιοποίησιν δασικών περιοχών δια της διανοίξεως και κατασκευής δασικών οδών, να εκχωρή το δικαίωμα απολήψεως ποσότητος των προς εμπορίαν, επί τη βάσει μελετών, προβλεπομένων δασικών προϊόντων εκ της αξιοποιουμένης περιφερείας, προς εξόφλησιν των παρά των οργανισμών τούτων διατιθεμένων δαπανών.»
7. Φόρος στα εισιτήρια του θεάτρου^{[νεκρός σύνδεσμος]}
8. Ο Δήμος Φιλιππιάδας... παραχώρησε το χώρο στην τότε Βασιλική Πρόνοια για τη λειτουργία και μόνο Παιδόπολης και για όσο χρόνο αυτή θα λειτουργούσε^{[νεκρός σύνδεσμος]}
9. Από το “παιδομάζωμα” στο βασιλικό “παιδοφύλαγμα”: μεταπολεμικές όψεις κοινωνικής δικαιοσύνης στις Βόρειες Επαρχίες της χώρας, Ανδρέας Ανδρέου Σοφία Ηλιάδου-Τάχου Γιάννης Μπέτσας, 5ο Επιστημονικό Συνέδριο Ιστορίας Εκπαίδευσης με θέμα: «Εκπαίδευση και Κοινωνική Δικαιοσύνη», ανακτήθηκε στις 12/1/2017