Αμφολύτης

Αμφολύτης ονομάζεται στη χημεία, και ιδίως στη βιοχημεία των διαλυμάτων, κάθε ηλεκτρολύτης ο οποίος έχει ταυτοχρόνως ιδιότητες οξέος και βάσεως. Οι ηλεκτρολύτες αυτού του τύπου διασπώνται όταν διαλυθούν δίνοντας θετικά ιόντα υδρογόνου και αρνητικά ιόντα υδροξυλίου, ενώ το υπόλοιπο του μορίου τους είναι ένα ηλεκτρικό δίπολο, το οποίο φέρει θετικό φορτίο στο ένα άκρο του και αρνητικό φορτίο στο άλλο. Το δίπολο αυτό ονομάζεται αμφιτεριόν (παλαιότερα διπολικό ιόν), αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι ιόν, καθώς είναι συνολικώς ηλεκτρικώς ουδέτερο. Το διάλυμα στο οποίο βρίσκεται διαλυμένος ο αμφολύτης αποκαλείται αμφοτερικό διάλυμα. Στη βιοχημεία, με τον όρο ισοηλεκτρικό σημείο (διεθνής σύντμηση IEP ή pI) χαρακτηρίζεται η τιμή του pH ενός αμφοτερικού διαλύματος όταν σε κατάσταση ηλεκτρικής ουδετερότητάς του η ιονική κατάσταση ενός αμινοξέος σε αυτό είναι εκείνη ενός αμφιτεριόντος ή όταν η συγκέντρωση αυτών των διπόλων είναι η μέγιστη.

Από τα χημικά συστατικά των ζωντανών οργανισμών, γνωστοί αμφολύτες είναι εκτός από τα αμινοξέα και οι πρωτεΐνες, οι οποίες εξαιτίας αυτής της ιδιότητάς τους μπορούν να δεσμεύσουν μεγάλες ποσότητες οξέων και βάσεων χωρίς σημαντική μεταβολή των διαλυμάτων τους.

Δείτε επίσης

• Αμφιτεριόν
• Ισοηλεκτρικό σημείο

Πηγές

• Το ομώνυμο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 5, σελ. 262