Αγνή της Ακουιτανίας, βασίλισσα της Αραγωνίας

Η Αγνή της Ακουιτανίας (Agnès de Poitiers, περί το 1103 - περί το 1159)^[3] ήταν βασίλισσα της Αραγωνίας ύστερα από τον σύντομο γάμο της με τον πρώην μοναχό Ραμίρο Β΄ της Αραγωνίας. Το ζεύγος χώρισε ύστερα από την γέννηση του μοναδικού τους παιδιού Πετρονίλα της Αραγωνίας. Η Αγνή αποσύρθηκε στην συνέχεια στο αβαείο του Φοντεβρώ όπου εξακολουθούσε να έχει ενεργό ρόλο στις κρατικές υποθέσεις των γιων της από τον πρώτο γάμο της με τον Αιμερί Ε, υποκόμη του Θουάρ. Η Αγνή ήταν κόρη του Γουλιέλμου Θ΄ της Ακουιτανίας και του Πουατιέ και της Φιλίππης, κόμισσας της Τουλούζης, πήρε το όνομα της θείας της Αγνής συζύγου του Πέτρου Α της Αραγωνίας και της Ναβάρρας.

Αγνή της Ακουιτανίας, βασίλισσα της Αραγωνίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Agnès d'Aquitaine (Γαλλικά)
Γέννηση	1103
Θάνατος	1159 Fontevraud-l'Abbaye
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Αιμερί Ε΄ του Θουάρ (έως 1127) Ραμίρο Β΄ της Αραγωνίας (1135–1157)[1][2]
Τέκνα	Γοδεφρείδος Δ΄ του Tουάρ Γουλιέλμος Α΄ του Θουάρ Πετρονίλα της Αραγωνίας
Γονείς	Γουλιέλμος Θ΄ της Ακουιτανίας[2] και Φιλίππη της Τουλούζης[2]
Αδέλφια	Γουλιέλμος Ι΄ της Ακουιτανίας[2] Henry of Poitiers Ραϋμόνδος της Αντιόχειας
Οικογένεια	Οίκος του Πουατιέ
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Πρώτος γάμος

Η Αγνή παντρεύτηκε στον πρώτο της γάμο με τον Αιμερί Ε΄, υποκόμη του Θουάρ πριν τις 9 Ιανουαρίου 1117, ο γάμος έγινε όταν το ζεύγος εξασφάλισε τις κτήσεις του αβαείου του Σεν Λαόν του Θουάρ.^[4] Ο πρώτος της σύζυγος πέθανε το 1127, μαζί του η Αγνή απέκτησε τρεις γιους τους :^[5]

• Γουλιέλμος Α΄ (πέθανε το 1151), διάδοχος του πατέρα του ^[3]
• Γκυ (πέθανε το 1149) ^[3]
• Γοδεφρείδος Δ΄ (πέθανε το 1173), διάδοχος του αδελφού του Γουλιέλμου Α ^[3]

Δεύτερος γάμος

Στον καθεδρικό ναό της Χάκας στις 13 Νοεμβρίου 1135, της αρχαίας πρωτεύουσας της Αραγωνίας η Αγνή παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο της τον Ραμίρο Β΄ της Αραγωνίας, πρώην μοναχό ο οποίος παραιτήθηκε από την αρχιεπισκοπή της Ρόδας για να διαδεχτεί τον άτεκνο αδελφό του Αλφόνσο τον Μαχητή. ^[5] Ανώνυμος συγγραφέας των Χρονικών του Αυτοκράτορα Αλφόνσου περιγράφει το γεγονός :

«Εξέλεξαν βασιλιά τον αδελφό του Αλφόνσου, ήταν μοναχός και το όνομα του ήταν Ραμίρο και πήρε σύζυγο την κόρη του κόμητος του Πουατιέ. Οι Αραγωνέζοι παρόλο που ήταν μεγάλη αμαρτία το δέχτηκαν επειδή πέθανε ο βασιλιάς τους και δεν ήθελαν να στερηθούν την βασιλική δυναστεία τους. Ο Ραμίρο με την σύζυγο του έκαναν μια κόρη, στην συνέχεια αναγνώρισαν τις αμαρτίες τους και ο Ραμίρο δέχτηκε την τιμωρία του» ^[6]

Βασίλισσα της Αραγωνίας

Οι σημαντικότεροι λόγοι που δέχτηκαν οι Αραγωνέζοι τον γάμο ήταν ότι γνώριζαν την γονιμότητα της Αγνής από τον πρώτο της γάμο,^[7] και ότι αδελφός της ήταν ο δούκας Γουλιέλμος Ι΄ της Ακουιτανίας ο οποίος υποστηρικτής του αντίπαπα Ανάκλητου Β΄ ο οποίος νομιμοποίησε την άνοδο του Ραμίρο στον θρόνο της Αραγωνίας.^[5] Η προίκα της Αγνής ήταν μια εκκλησία στο Λοσκερτάλες. Σε ένα έγγραφο το οποίο χρονολογείται τον μήνα του γάμου του ο Ραμίρο αναφέρει "πήρα μια σύζυγο όχι από σαρκική επιθυμία αλλά για να εξασφαλιστεί το μέλλον της δυναστείας μου". Οι σύγχρονοι συγγραφείς για να καλύψουν την ντροπή αναφέρουν ότι εκείνη την εποχή ήταν συνηθισμένο φαινόμενο οι γάμοι των επισκόπων. Το Χρονικό του Σαν Χουάν ντε λα Πένια του 14ου αιώνα αναφέρει ότι στάλθηκαν αντιπρόσωποι στον πάπα για να νομιμοποιήσει τον γάμο. Η περίπτωση της Αγνής και του Ραμίρο στάθηκε αιτία να συγκληθεί το Δεύτερο Συμβούλιο του Λατερανό (1139) το οποίο αποφάσισε οριστικά ότι όλοι οι γάμοι των κληρικών είναι άκυροι.^[3] Το πρώτο έγγραφο στο οποίο εμφανίζεται η Αγνή ως βασίλισσα ήταν στις 29 Ιανουαρίου 1136, τον Αύγουστο έκανε μια κόρη την Πετρονίλα. Στο τελευταίο έγγραφο στο οποίο εμφανίζεται μαζί με την σύζυγο της ήταν η δωρεά που έκαναν μαζί έναν αλευρόμυλο και ένα άλογο στο μοναστήρι του Σαν Πέτρο ντε Αντεφρουένζο στο Λόσκερταλες.^[8]

Τελευταία χρόνια

Ο Ραμίρο και η Αγνή χώρισαν αμέσως μετά, ο αδελφός της Αγνής πέθανε κατά την διάρκεια ενός προσκυνήματος στο Σαντιάγκο της Κομποστέλα στις 3 Απριλίου 1137, πριν τον θάνατο του είχε περάσει από την Ιβηρική για να διαπραγματευτεί τον γάμο της μικρής Πετρονίλας με τον κόμη Ραϋμόνδο Βερεγγάριο Δ΄ της Βαρκελώνης. ^[9] Μετά το διαζύγιο ο Ραμίρο επέστρεψε στο μοναστήρι και η Αγνή αποσύρθηκε στο αβαείο του Φοντεβρώ μαζί με την μητέρα της.^[10]

Παραπομπές

1. p11330.htm#i113294. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
2. «Kindred Britain»
3. Ubieto Arteta 1987, p. 128–32.
4. Imbert 1876, p. 11, no. 8.
5. Reilly 1998, p. 53.
6. Lipskey 1972, p. 84 (book I, §62).
7. Lourie 1975, p. 640.
8. Ubieto Arteta 1987, pp. 137–38.
9. Reilly 1998, p. 61.
10. Fletcher 1984, p. 272.

Πηγές

• Fletcher, Richard A. (1984). Saint James's Catapult: The Life and Times of Diego Gelmírez of Santiago de Compostela. Oxford: Oxford University Press.
• Imbert, Hugues (1876). Cartulaire de l'abbaye de Saint-Laon de Thouars. Niort: L. Clouzot.
• Lipskey, Glenn Edward (1972). The Chronicle of Alfonso the Emperor: A Translation of the Chronica Adefonsi imperatoris, with Study and Notes (PhD dissertation). Northwestern University.
• Lourie, Elena (1975). "The Will of Alfonso I, El Batallador, King of Aragon and Navarre: A Reassessment". Speculum. 50 (4): 635–51. doi:10.2307/2855471.
• Reilly, Bernard F. (1998). The Kingdom of León–Castilla Under King Alfonso VII, 1126–1157. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Ubieto Arteta, Antonio (1987). Historia de Aragón: creación y desarrollo de la corona de Aragón. Zaragoza: Anubar.
• Vajay, Szabolcs de (1966). "Ramire II le Moine, roi d'Aragon, et Agnès de Poitou dans l'histoire et dans la légende". Mélanges offerts à René Crozet. Poitiers: Société d'Etudes Médiévales. pp. 727–50.