Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ
Τουρκάλα ακτιβίστρια, πολιτικός, συγγραφέας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ (τουρκικά: Halide Edib Adıvar, 11 Ιουνίου 1884 - 9 Ιανουαρίου 1964) ήταν Τουρκάλα συγγραφέας, εθνικίστρια και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναiκών. Τα βιβλία της έθιγαν κυρίως τη θέση που είχαν οι γυναίκες στη Τουρκία, αλλά επίσης και τη φαινομενική αδιαφορία των γυναικών για να αλλάξει η κατάσταση. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, σε εύπορη οικογένεια,[10] και ο πατέρας της ήταν γραμματέας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄.[11] Η εκπαίδευσή της ήρθε κυρίως με ιδιαίτερα μαθήματα, μαθαίνοντας ευρωπαϊκή και οθωμανική φιλοσοφία, θρησκεία, κοινωνιολογία, πιάνο καθώς και αγγλικά, γαλλικά και αραβικά, ενώ ήξερε και λίγα ελληνικά, καθώς φοίτησε για ένα διάστημα σε ελληνικό σχολείο. Μετά παρακολούθησε μαθήματα στην Αμερικανική Ακαδημία του Σκουταρίου.
Χαλιντέ Εντίμπ Αντιβάρ | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 11 Ιουνίου 1884[1][2][3] Κωνσταντινούπολη[4][5] |
Θάνατος | 9 Ιανουαρίου 1964[6][5][7] Κωνσταντινούπολη |
Αιτία θανάτου | νεφρική ανεπάρκεια |
Τόπος ταφής | νεκροταφείο του Μερκεζεφέντι |
Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία[5] Τουρκία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Μητρική γλώσσα | οθωμανικά Τουρκικά τουρκικά |
Ομιλούμενες γλώσσες | οθωμανικά Τουρκικά τουρκικά[8][5] Αγγλικά Γαλλικά Αραβικά Ελληνικά |
Σπουδές | Αμερικανική ακαδημία του Ουσκουντάρ |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός[5] μυθιστοριογράφος[5] συγγραφέας[5] καθηγήτρια πανεπιστημίου[5] στρατιωτικός[9] δημοσιογράφος |
Εργοδότης | Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης |
Περίοδος ακμής | 1909 - 1963 |
Πολιτική τοποθέτηση | |
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Δημοκρατικό Κόμμα (Τουρκία) |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Μέλος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας |
![]() | |
δεδομένα |
Μετά την αποφοίτηση παντρεύτηκε τον μαθηματικό Σαλίχ Ζέκι, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, με τον γάμο να μην διαρκεί πολλά χρόνια. Περί το 1910 το σπίτι της είχε γίνει σημείο συνάντησης Τούρκων διανοούμενων και το 1912 έγινε η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε στην οργάνωση Τουρκική Εστία. Εκείνη την περίοδο ίδρυσε και την οργάνωση Taali-i Nisvan.[12] Το 1917 παντρεύεται ξανά, τον Δρ. Αντναν Αντιβάρ και εκείνη την περίοδο ξεκίνησε να δουλεύει ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης. Μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων και κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Εντίμπ διεύθυνε το ορφανοτροφείο Antoura για τα ορφανά αρμενόπουλα, όπου αναμίχθηκε προσωπικά στον εκτουρκισμό των παιδιών.[13][14][15] Τον Οκτώβριο του 1918, έγραψε άρθρο στην Vakit, για τις σφαγές της χώρας της εις βάρος των Αρμενίων.[16][17][18]
Το 1919 εναντιώθηκε στην ελληνική κατοχή της Σμύρνης, με αποτέλεσμα να εξοριστεί από τους Βρετανούς στη Μάλτα, από όπου δραπέτευσε. Επιστρέφοντας στην Τουρκία, ανέπτυξε δράση κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου. Το 1926 αυτοεξορίστηκε λόγω κατηγορίας περί προδοσίας,[19] ζώντας μέχρι το 1939 στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. 1950 εξελέγη στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, όπου παρέμεινε έως το 1954. Ως συγγραφέας έγραψε περί τα 20 βιβλία. Πέθανε το 1964 στην Κωνσταντινούπολη.[20]