Φορτούν Γκαρθές της Παμπλόνα

Ο Φορτούν Γκαρθές της Παμπλόνα γνωστός ως ο Μονόφθαλμος (el Tuerto) ή Φορτούν Γκαρθές ο Μοναχός ή Φορτούν-ιμπν-Γκρσίγια σύμφωνα με Αραβικές πηγές (ισπανικά: Fortún Garcés, βασκικά: Orti Gartzez, απεβ. το 922), βασιλιάς της Παμπλόνα (882 - 905) ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος τού Γκαρθία της Παμπλόνα και της Ουρράκας.^[3] Ο εκ πατρός παππούς του Ίνιγο Αρίστα της Παμπλόνα ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Παμπλόνα, ο ίδιος ο Φορτούν ήταν ο τελευταίος βασιλιάς από την δυναστεία των Ίνιγεθ, λίγα είναι γνωστά σχετικά με τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Η μητέρα του ήταν εγγονή του Μουσά-ιμπν-Μουσά-ιμπν-Κασί τού αρχηγού της φυλής των Μπανού-Κασί.^[4] Ο πατέρας του, ο Γκαρθία, είχε στενή συγγενική σχέση με το βασίλειο των Αστουριών ως γόνος της δυναστείας των Μπανού Κασί, που κυβέρνησε στα εδάφη γύρω από τον ποταμό Έβρο. Είχε πολλές ένοπλες συγκρούσεις με τις μουσουλμανικές δυνάμεις του Μπανού Κασί και τον Μωάμεθ Α΄ εμίρη της Κόρδοβας, ο οποίος επιτέθηκε στην Παμπλόνα (860), συνέλαβε τον Φορτούν με την κόρη του Οννέκα και τους μετέφερε αιχμαλώτους στην Κόρδοβα. Ο κυβερνήτης της Σαραγόσας Μωχάμετ-ιμπν-Λουμπ κυρίευσε και κατέστρεψε το κάστρο της Αϊβάρ με αποτέλεσμα τον θάνατο του Γκαρθία, ο Φορτούν αμέσως μετά επέστρεψε στην Παμπλόνα και στέφθηκε βασιλιάς.^[5] Ο Φορτούν άλλαξε πολιτική και έγινε φιλικός με τους μουσουλμάνους της δυναστείας των Μπανού Κασί, με αποτέλεσμα να συναντήσει σκληρές αντιδράσεις από την αριστοκρατία της Παμπλόνα· συχνά αναγκαζόταν να αποσυρθεί στο μοναστήρι του Λείρ.

Φορτούν Γκαρθές της Παμπλόνα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Orti Gartzez (Βασκικά)
Γέννηση	826
Θάνατος	922 Μοναστήρι του Λέιρε
Τόπος ταφής	Μοναστήρι του Λέιρε
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Παμπλόνα
Θρησκεία	Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Βασκική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ηγεμόνας μοναχός
Οικογένεια
Σύζυγος	Αουρία
Τέκνα	Οννέκα Φορτούνεθ Ινίγο Φορτούνεθ της Παμπλόνα Aznar Fortúnez Velasco Fortúnez Lope Fortúnez
Γονείς	Γκαρθία Ίνιγεθ της Παμπλόνα[1] και Κίσσα της Παμπλόνα
Αδέλφια	Οννέκα Γκαρθές της Παμπλόνα
Οικογένεια	Οίκος των Ίνιγεθ-Αρίστα
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	King of Sobrarbe (870–905)[2] Μονάρχης της Παμπλόνα (882–905)
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ανατροπή της δυναστείας

Μια μεγάλη αλλαγή πραγματοποιήθηκε το 905 όταν ο Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα επελέγη από την αριστοκρατία της Παμπλόνα ως ο νέος βασιλιάς. Οι λόγοι για την απόφαση αυτή ήταν ότι ο Σάντσο Γκαρθές ήταν ένας πολύ ικανός στρατιωτικός αρχηγός και είχε την υποστήριξη μεγάλων προσωπικοτήτων όπως ο Ραϊμόνδος Α΄, κόμης του Παλιάρς και κόμης της Ριβαγόρθα, ο Γκαλίντο Αθνάρεθ Β΄ κόμης της Αραγωνίας και ο Αλφόνσο Γ΄ βασιλιάς των Αστουριών.^[6] Ο Φορτούν Γκαρθές αναγκάστηκε να αποσυρθεί στο μοναστήρι του Λείρ (905) όπου και πέθανε πολλά χρόνια αργότερα (922).^[7]

Οικογένεια

Με την σύζυγό του Αουρία εγγονή του Μουσά-ιμπν-Μουσά-ιμπν-Κασί απέκτησε:^[8]

• Ίνιγο Φορτούνεθ ^[9]
• Αθνάρ Φορτούνεθ ^[9]
• Βελάσκο Φορτούνεθ ^[9]
• Λόπε Φορτούνεθ ^[9]
• Οννέκα Φορτούνεθ, παντρεύτηκε τον εξάδελφό της Αθνάρ κόμη τού Λαρόν, γιο τού Σάντσο (γιό τού Ίνιγεθ) και κόρες τους ήταν οι:
  • Τόδα, παντρεύτηκε τον Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα.
  • Σάντσα, παντρεύτηκε τον Χιμένο της Παμπλόνα.^[9]

Ο Σάντσο Α΄ και ο Χιμένο ήταν αδέλφια, από τον Οίκο των Χιμένεθ. Με τους γάμους αυτούς το βασίλειο της Παμπλόνα από τον Οίκο των Ινίγεθ πέρασε στον Οίκο της Παμπλόνα.

Παραπομπές

1. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
2. Ανακτήθηκε στις 8  Νοεμβρίου 2018.
3. Martínez Díez 2007, p. 25
4. Salazar y Acha 2006, pp. 33-34
5. Menéndez Pidal 1999, p. 104.
6. Martínez Díez 2007, p. 26.
7. Salazar y Acha 2006, p. 33.
8. Rei & 2011/2012, pp. 44-45.
9. Cañada Juste 2013, p. 482.

Πηγές

• Cañada Juste, Alberto (2013). "Doña Onneca, una princesa vascona en la corte de los emires cordobeses" (PDF). Príncipe de Viana (in Spanish). Gobierno de Navarra (258 (Separata)): 481–501.
• Collins, Roger (2012). Caliphs and Kings: Spain, 796-1031. Blackwell publishing.
• Martínez Díez, Gonzalo (2007). Sancho III el Mayor Rey de Pamplona, Rex Ibericus (in Spanish). Madrid: Marcial Pons Historia.
• Rei, António (2011–2012). "Descendência Hispânica do Profeta do Islão: Exploração de Algumas Linhas Primárias". Armas e Troféus (in Portuguese). Instituto Português de Heráldica.
• Salazar y Acha, Jaime de (2006). "Urraca. Un nombre egregio en la onomástica altomedieval". En la España medieval (in Spanish) (1): 29–48.

Προκάτοχος: Γκαρθία Ίνιγεθ

Βασιλιάς της Παμπλόνα 882 – 905

Διάδοχος: Σάντσο Α΄

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Fortún Garcés of Pamplona της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).