Άγγλος μουσικοσυνθέτης From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Τζον Μπάρι Πρέντεργκαστ (αγγλικά: John Barry Prendergast, 3 Νοεμβρίου 1933, – 30 Ιανουαρίου 2011)[12][13] ήταν Άγγλος συνθέτης ιρλανδικής καταγωγής, διάσημος για την ορχηστρική μουσική επένδυση κινηματογραφικών ταινιών. Βραβεύτηκε 5 φορές με το Όσκαρ καλύτερης πρωτότυπης μουσικής για τις ταινίες Γεννημένη ελεύθερη (1966, 2 Όσκαρ, Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής και τραγουδιού), Το λιοντάρι του χειμώνα (1968), Πέρα από την Αφρική (1985), και Χορεύοντας με τους λύκους (1990),[14] και πέρα από τις βραβεύσεις αυτά είχε πλήθος άλλων διακρίσεων σε Γκράμι, Έμμυ, Χρυσές Σφαίρες, και BAFTA. Η μουσική του διακρινόταν για το ξεχωριστό της ύφος το οποίο είχε επιρροές από τους Ρώσους ρομαντικούς συνθέτες, και συχνά δημιουργούσε παραλλαγές των μουσικών θεμάτων του ανάλογα με την εξέλιξη των γεγονότων στις σκηνές των ταινιών τη μουσική των οποίων συνέθετε.[15] Υπήρξε επίσης γνωστός ως ο δημιουργός της μουσικής για 11 ταινίες της σειράς Τζέιμς Μποντ και της χαρακτηριστικής μουσικής ακολουθίας του Μποντ.[16] Η σταδιοδρομία του διήρκεσε πάνω από 50 έτη, και το 1999 του απονεμήθηκε τιμητικός τίτλος (OBE, Αξιωματικός του Τάγματος Βρετανικής Αυτοκρατορίας) από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β´ για τις υπηρεσίες του στη μουσική. Έμενε στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1975 και έζησε εκεί για το υπόλοιπο της ζωής του, έως τον θάνατο του το 2011.
Γεννήθηκε στο Γιορκ του Γιορκσάιρ στη βόρεια Αγγλία. Ο πατέρας του ήταν Ιρλανδός και εργάζονταν αρχικά ως υπάλληλος προβολής ταινιών κατά την εποχή του βωβού κινηματογράφου, και κατόπιν έφτασε να διαθέτει δική του αλυσίδα κινηματογράφων στη βόρεια Αγγλία, ενώ η Αγγλίδα μητέρα του ήταν πιανίστρια.[17][18][19] Υπό τις συνθήκες αυτές ο Μπάρι πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας στον κινηματογράφο[17] κάτι που ο ίδιος δήλωσε αργότερα πως επηρέασε τις μουσικές προτιμήσεις και ενδιαφέροντα του.[18] Έλαβε την εκπαίδευση του σε σχολείο του Γιόρκ, καθώς και μαθήματα εκκλησιαστικού οργάνου στην τοπική εκκλησία.[18]
Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Κύπρο όπου είχε καθήκοντα σαλπιγκτή.[20] Μετά τον στρατό παρακολούθησε μουσικά μαθήματα δι' αλληλογραφίας, και άρχισε να εργάζεται ως βοηθός σε ορχήστρα.[21] Το 1957 ίδρυσε το δικό του μουσικό συγκρότημα με τίτλο John Barry Seven,[22] με το οποίο κατάφερε να συνάψει συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρεία Columbia και να σημειώσει κάποιες επιτυχίες, όπως το Hit and Miss για εκπομπή του BBC και διάφορες εκτελέσεις παραλλαγών γνωστών συνθέσεων όπως το Magnificent Seven. Από το 1959 έως το 1962, καθιερωνόταν όλο και περισσότερο και αναλάμβανε περισσότερα έργα μουσικής επένδυσης.[23][24] Η πρώτη κινηματογραφική ταινία για την οποία δημιούργησε τη μουσική επένδυση ήταν το Beat Girl το 1960 όπου ο Μπάρι ανέλαβε τη σύνθεση και διεύθυνση της εκτέλεσης, με τη μουσική αυτή επένδυση αργότερα να κυκλοφορεί σε δικό της άλμπουμ στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι πρωτόγνωρο για την εποχή.[25]
Ακολούθησαν διάφορες άλλες επιτυχημένες συνεργασίες και μουσικές επενδύσεις,[26] κάτι που τράβηξε την προσοχή των παραγωγών του Τζέιμς Μποντ για την πρώτη ταινία της σειράς, το Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007, εναντίον Δόκτορος Νο το 1962. Ο Μπάρι προσλήφθηκε και έγινε διάσημος μέσω της χαρακτηριστικής μουσικής ακολουθίας του Τζέιμς Μποντ, αν και η πατρότητα διεκδικήθηκε δικαστικά και κερδήθηκε στα βρετανικά δικαστήρια από τον συνθέτη Μόντι Νόρμαν τον οποίο ο Μπάρι κλήθηκε να αντικαταστήσει στην ταινία.[27][28] Ο Μπάρι ανέφερε πως του είχε δοθεί ένα μουσικό χειρόγραφο από τον Νόρμαν, το οποίο μόλις το πήρε ανέλαβε να το διαμορφώσει στην τελική μορφή του ως τη μουσική επένδυση του Τζέιμς Μποντ, και πως κατά την εποχή εκείνη είχε συμφωνήσει για το ποσό των 250 λιρών ο Νόρμαν να διατηρήσει τα δικαιώματα στη σύνθεση χωρίς να επιμείνει να τα διατηρήσει ο ίδιος και αποφεύγοντας τις προστριβές και την πιθανή ζημίωση της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας.[29] Εξακολούθησε για πολλά χρόνια αργότερα να υπερασπίζεται το ότι ήταν ο ίδιος που δημιούργησε τον ήχο του Μποντ.[30]
Το 1963 έκανε την επένδυση για την 2η ταινία Τζέιμς Μποντ, Τζέιμς Μποντ, πράκτωρ 007: Από τη Ρωσία με αγάπη, το 1964 για το Ζουλού (1964),[31] και το ίδιος έτος και για την 3η ταινία του Μποντ, Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007 εναντίον Χρυσοδάκτυλου, όπου τελειοποίησε το μουσικό ύφος του Μποντ. Η διεθνής καταξίωση του όμως, ξεκίνησε με τα 2 βραβεία Όσκαρ που έλαβε για το Γεννημένη ελεύθερη (Born Free) το 1966, για καλύτερη μουσική επένδυση και καλύτερο τραγούδι. Ξανατιμήθηκε με Όσκαρ το 1968 για καλύτερη μουσική επένδυση για το Το λιοντάρι στον χειμώνα (The Lion in Winter), Γκράμι το 1969 για τον Καουμπόι του μεσονυχτίου (Midnight Cowboy),[32] και υποψηφιότητα Όσκαρ το 1971 για το Μαρία Α΄ της Σκωτίας (Mary, Queen of Scots). Κατά τα επόμενα χρόνια είχε πλήθος διακρίσεων και συνεργασιών, κερδίζοντας διάφορες άλλες βραβεύσεις, καθώς ο ξεχωριστός του ήχος ήταν εξαιρετικά δημοφιλής,[33][34] ενώ ο ίδιος παρακολουθούσε τις ταινίες με τη μουσική επένδυση του ώστε να βρει ατέλειες στην τελική παραγωγή.[19]
Το δεύτερο κύμα διακρίσεων του στα βραβεία Όσκαρ ήρθε αρχικά με την επένδυση στην ταινία Πέρα από την Αφρική το 1985, το Χορεύοντας με τους λύκους το 1990, και την υποψηφιότητα για το Τσάρλι το 1992. Συνέχισε να παράγει μουσική επένδυση για κινηματογραφικά έργα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Η τελευταία του μουσική επένδυση ήταν στην ταινία Κωδικός: Enigma το 2001, και το ίδιο έτος ηχογράφησε το τελευταίο του άλμπουμ με τίτλο Eternal Echoes. Μετέπειτα ασχολήθηκε κυρίως με ζωντανές εμφανίσεις.
Παντρεύτηκε τέσσερις φορές, και μετά από τα 3 διαζύγιά του, ξαναπαντρεύτηκε το 1978 με την τέταρτη σύζυγο του, Λόρι, μένοντας μαζί έως τον θάνατο του το 2011.[21] Απέκτησε μαζί της έναν γιο, ενώ είχε ήδη 2 κόρες από τους 2 πρώτους γάμους του, και 1 κόρη από σχέση μεταξύ του διαζυγίου των 2 πρώτων γάμων του.[18] Το 1975 μετακόμισε στην Καλιφόρνια και παρέμεινε εκεί. Αργότερα κατηγορήθηκε από Βρετανό δικαστή πως το έκανε για να αποφύγει τη βρετανική φορολογία βάσει της οποίας θα έπρεπε να πληρώσει 134.000 λίρες Αγγλίας,[21] το ζήτημα ωστόσο διευθετήθηκε και στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο Μπάρι κατάφερε να ταξιδέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο.[21] Μετέπειτα μετακόμισε στη Νέα Υόρκη πίσω στις ΗΠΑ.[18][35]
Πέθανε από καρδιακή προσβολή στις 30 Ιανουαρίου του 2011 στο σπίτι του στο Oyster Bay της Νέας Υόρκης, σε ηλικία 77 ετών.[36][37] Στις 20 Ιουνίου του 2011 τελέστηκε αναμνηστική συναυλία προς τιμή του με εκτέλεση των γνωστότερων συνθέσεων του από τη Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου στο Ρόγιαλ Άλμπερτ Χολ,[38] και παρουσία πολλών παλαιών συνεργατών του και προσωπικοτήτων της μουσικής βρετανικής σκηνής.[36][38][39][40]
Βραβεία | Έτος | Κινηματογραφικό έργο | Κατηγορία | Αποτέλεσμα |
---|---|---|---|---|
Όσκαρ | 1966 | Γεννημένη ελεύθερη
(Born Free) |
Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Νίκη |
Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι | Νίκη | |||
1968 | Το λιοντάρι του χειμώνα
(The Lion in Winter) |
Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση για
κινηματογραφική ταινία (μη μιούζικαλ) |
Νίκη | |
1971 | Μαρία Α΄ της Σκωτίας
(Mary, Queen of Scots) |
Καλύτερη πρωτότυπη δραματική μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
1985 | Πέρα από την Αφρική
(Out of Africa) |
Καλύτερη Πρωτότυπη Μουσική | Νίκη | |
1990 | Χορεύοντας με τους λύκους
(Dances with Wolves) |
Καλύτερη Πρωτότυπη Μουσική | Νίκη | |
1992 | Τσάρλι
(Chaplin) |
Καλύτερη Πρωτότυπη Μουσική | Υποψηφιότητα | |
BAFTA | 1968 | Το λιοντάρι του χειμώνα | Βραβείο Άντονυ Άσκουιθ κινηματογραφικής μουσικής | Νίκη |
1986 | Πέρα από την Αφρική | Καλύτερη μουσική επένδυση[45] | Υποψηφιότητα | |
1991 | Χορεύοντας με τους λύκους | Καλύτερη μουσική επένδυση[46] | Υποψηφιότητα | |
2005 | - | Τιμητική βράβευση[47] | Νίκη | |
Χρυσές σφαίρες | 1966 | Γεννημένη ελεύθερη | Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι | Υποψηφιότητα |
1968 | Το λιοντάρι του χειμώνα | Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
1971 | Μαρία Α΄ της Σκωτίας | Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
1974 | "Sail the Summer Winds" (από το Ένας σύγχρονος Οδυσσέας) |
Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι | Υποψηφιότητα | |
1977 | "Down Deep Inside" (από το Ο βυθός) |
Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι | Υποψηφιότητα | |
1981 | Κάπου στο παρελθόν
(Somewhere in time) |
Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
1985 | Πέρα από την Αφρική | Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Νίκη | |
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Επιχείρηση Κινούμενος Στόχος
(A View to a Kill) |
Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι | Υποψηφιότητα | ||
1990 | Χορεύοντας με τους λύκους | Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
1992 | Τσάρλι | Καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα | |
Γκράμι[48] | 1969 | Ο καουμπόι του μεσονυχτίου
(Midnight Cowboy) |
Καλύτερη ορχηστρική μουσική επένδυση | Νίκη |
1985 | Κότον Κλαμπ
(The Cotton Club) |
Καλύτερη ορχηστρική εκτέλεση τζαζ | Νίκη | |
1985 | Πέρα από την Αφρική | Καλύτερη ορχηστρική σύνθεση | Νίκη | |
1991 | Χορεύοντας με τους λύκους | Καλύτερη ορχηστρική σύνθεση | Νίκη | |
Έμμυ[49] | 1964 | Elizabeth Taylor in London
(τηλεοπτικό αφιέρωμα) |
Εξαιρετικό επίτευγμα στην σύνθεση πρωτότυπης
μουσικής επένδυσης για την τηλεόραση |
Νίκη |
1977 | Eleanor and Franklin: The White House Years
(τηλεοπτικό αφιέρωμα) |
Εξαιρετικό επίτευγμα στη μουσική δραματική σύνθεση | Νίκη | |
Χρυσά βατόμουρα | 1981 | Λόουν Ρέιντζερ, ο εκδικητής με τη μαύρη μάσκα | Χειρότερη μουσική επένδυση | Υποψηφιότητα |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.