Ιρακινός πολιτικός From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Τζαλάλ Ταλαμπανί (1933-2017) ήταν πολιτικός, που υπηρέτησε ως πρόεδρος του Ιράκ από το 2005 ως το 2014. Ήταν Σουνίτης Μουσουλμάνος στο θρήσκευμα και ανήκε στο κόμμα Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν. Ήταν παντρεμένος με την Χίρο Ιμπραχίμ Αχμέτ.[5]
Τζαλάλ Ταλαμπανί | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | جەلال تاڵەبانی (Κεντρικά Κουρδικά) και Celal Talebanî (Κουρδικά) |
Γέννηση | 12 Νοεμβρίου 1933[1][2][3] Kelkan |
Θάνατος | 3 Οκτωβρίου 2017[1][2][3] Βερολίνο |
Αιτία θανάτου | ενδοεγκεφαλική αιμορραγία |
Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
Χώρα πολιτογράφησης | Ιράκ[4] |
Θρησκεία | Islam |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Μητρική γλώσσα | Σορανί |
Ομιλούμενες γλώσσες | Σορανί Αραβικά περσικά Αγγλικά |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Βαγδάτης |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | πολιτικός[4] νομικός[4] δικηγόρος |
Πολιτική τοποθέτηση | |
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Hero Ibrahim Ahmed |
Τέκνα | Bafel Talabani |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Πρωθυπουργός του Ιράκ (1 Νοεμβρίου 2003 – 30 Νοεμβρίου 2003) Πρόεδρος του Ιράκ (2005–2014) |
Βραβεύσεις | Βραβείο Μπρούνο Κριέζκι |
Σχετικά πολυμέσα | |
Γεννήθηκε στο Κελκάν του Ιρακινού Κουρδιστάν στις 12 Νοεμβρίου 1933 και σε ηλικία 14 ετών έγινε μέλος του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος. Ολοκλήρωσε την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Αρμπίλ και στο Κιρκούκ. Εξελέγη στην κεντρική επιτροπή του κόμματος το 1951, σε ηλικία 18 ετών. Το χασεμιτικό καθεστώς δεν του επέτρεψε να σπουδάσει σε ιατρική σχολή, όπως ο ίδιος ήθελε, εξαιτίας της πολιτικής του δραστηριότητας. Το 1953 κατάφερε να μπει στη Νομική Σχολή αλλά το 1956 άρχισε να κρύβεται για να αποφύγει τη σύλληψη, καθώς τον καταζητούσαν για τις δραστηριότητές του ως ιδρυτή της φοιτητικής ένωσης των Κούρδων. Μετά την ανατροπή της μοναρχίας, το 1958 επέστρεψε στη νομική σχολή και παράλληλα ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία. Αποφοίτησε το 1959 και υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στον ιρακινό στρατό. Επίσης, έκανε σπουδές και στις ΗΠΑ.
Από τα νεανικά του χρόνια αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των Κούρδων. Το 1961 ο ίδιος οργάνωσε αυτονομιστικά κινήματα σε κουρδικές επαρχίες και το Μάρτιο του 1962 απελευθερώθηκε η επαρχία Σαρμπαζέρ. Από το 1974 ως το 1975 πολέμησε εναντίον του μπααθικού καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν.
Τον Μάρτιο του 1975 το αυτονομιστικό κίνημα των Κούρδων στο Ιράκ κατέρρευσε λόγω του τερματισμού της υποστήριξης από το Ιράν, σε αντάλλαγμα για μια συνοριακή συμφωνία με τη Βαγδάτη (συμφωνία του Αλγερίου,1975). Την περίοδο εκείνη ο Ταλαμπανί ίδρυσε (και είναι ΓΓ) του κύριου κουρδικού κόμματος, της Πατριωτικής Ένωσης του Κουρδιστάν (PUK) - Yekiaiti Nishtimani Kurdistan. Το 1976 άρχισε να οργανώνει ένοπλο αγώνα για την κουρδική ανεξαρτησία εντός του Ιράκ. Στη δεκαετία του 1980 τάχθηκε στο πλευρό του Ιράν, ενώ ηγήθηκε και ένοπλου αγώνα, ο οποίος τερματίστηκε με την ιρακινή εκκαθαριστική επιχείρηση, το 1987-88 . Το 1991 βοήθησε σε μια νέα προσπάθεια για κουρδική ανεξαρτησία. Διαπραγματεύτηκε μια κατάπαυση του πυρός με το μπααθικό καθεστώς του Ιράκ και έσωσε τις ζωές πολλών Κούρδων, συνεργαζόμενος με τις ΗΠΑ και με άλλες δυτικές κυβερνήσεις. Το 1992 διεξήχθησαν δημοκρατικές εκλογές στο Ιρακινό Κουρδιστάν και συστάθηκε περιφερειακή κυβέρνηση.
Τον Ιανουάριο του 2008 ο Ταλαμπανί επικρίθηκε από την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων, επειδή ο ίδιος έκανε μήνυση εναντίον ανεξάρτητης εφημερίδας του Ιρακινού Κουρδιστάν αναφορικά με δημοσίευμα στο οποίο η περιοχή του Ιρακινού Κουρδιστάν περιγραφόταν ως τόπος με νεποτισμό, κατάχρηση εξουσίας και διαφθορά.[6]
Το 2003 ήταν εξέχον μέλος του Κυβερνώντος Συμβουλίου, το οποίο συστάθηκε μετά την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. Διορίστηκε για πρώτη φορά πρόεδρος στις 6 Απριλίου 2005 και ξανά από την Εθνοσυνέλευση στις 22 Απριλίου 2006. Έγινε ο πρώτος μη Άραβας πρόεδρος σε αραβική χώρα.[7]
Στις 11 Νοεμβρίου 2010 ο Ταλαμπανί επανεξελέγη πρόεδρος, με 195 ψήφους στο 325μελές Κοινοβούλιο, στην δεύτερη ψηφοφορία. Στον πρώτο γύρο δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των δύο τρίτων. Έπειτα επαναδιόρισε πρωθυπουργό τον Νουρί αλ Μαλίκι[8].
Στις 25 Φεβρουαρίου του 2007 ο Ταλαμπανί οδηγήθηκε με αμερικανικό C-130 Hercules αεροσκάφος στην Ιορδανία για νοσηλεία. Η κατάσταση της υγείας του δεν ανακοινώθηκε, ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για καρδιακή προσβολή. Ο γιος του Ταλαμπανί, σε συνέντευξή του στο CNN αρνήθηκε ότι ο πατέρας του είχε υποστεί καρδιακό επεισόδιο.[9][10]
Το γραφείο του προέδρου γνωστοποίησε στις 14 Αυγούστου του 2008 ότι ο Ταλαμπανί είχε υποβληθεί σε εγχείριση στην καρδιά στο νοσοκομείο του Ρότσεστερ, στη Μινεσότα των ΗΠΑ, με σκοπό να διορθωθεί ένα πρόβλημα με τη βαλβίδα της καρδιάς του. Την ημέρα της ανακοίνωσης, ο πρόεδρος πήρε εξιτήριο.[11] Ακόμη νοσηλεύτηκε πάλι λόγω προβλημάτων υγείας στα μέσα του Δεκεμβρίου 2012.
Τον Ιούλιο του 2014 τον διαδέχθηκε ως πρόεδρος ο Φουάντ Μασούμ, ενώ απεβίωσε στις 3 Οκτωβρίου του 2017.[12]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.