Προϊστορία της Κύπρου

Η προϊστορία της Κύπρου αρχίζει με την πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στο νησί κατά τη 10η χιλιετία π.Χ., σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, και τελειώνει με το πέρασμα από τη 2η στην 1η χιλιετία π.Χ. και τις απαρχές των κοινωνικοπολιτικών διεργασιών που θα καταλήξουν στην ίδρυση των κυπριακών βασιλείων της ιστορικής περιόδου. Η Προϊστορία της Κύπρου αρχίζει με την Νεολιθική εποχή σε αντίθεση με τον Ελλαδικό χώρο όπου ανακαλύφθηκαν κατάλοιπα ανθρώπινης παρουσίας ήδη από την Παλαιολιθική εποχή. Κατά την Εποχή του Χαλκού πιστεύεται ότι αποτέλεσε την επικράτεια των Αλασγών που απαντώνται στα χιττιτικά και ουγκαριτικά κείμενα.

Νεολιθική Εποχή - Χαλκολιθική Εποχή

Αρχιτεκτονική

Οι κάτοικοι της Κύπρου οικοδομούν τα σπίτια τους σε χώρους που επιλέγουν προσεκτικά. Οι χώροι αυτοί βρίσκονταν σε λόφους και κοντά σε ποταμούς. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται από τη μία η προστασία από τα θηρία και τα στοιχεία της φύσεως και από την άλλη η διατροφή τους με την καλλιέργεια της αρδευτικής κοιλάδας.

Τα οικοδομικά υλικά προμηθεύονταν οι κάτοικοι από τη γύρω περιοχή. Για τα θεμέλεια και τα κατώτερα μέρη των τοιχών χρησιμοποιούσαν πέτρες, ενώ για το πάνω μέρος πλιθάρια και πηλό. Η στέχη ήταν κατασκευασμένη από πηλό, ξύλα, καλάμια και κλαδιά.

Τα σπίτια στους οικισμούς της Χοιροκιτίας και της Καλαβασού - Τέντας ήταν κτισμένα πολύ κοντά το ένα στο άλλο, είχαν κυκλικό σχήμα και ένα μόνο δωμάτιο. Στο κέντρο του δωματίου υπήρχε η εστία. Μερικά σπίτια διέθεταν μεσοπάτωμα που στηριζόταν σε πεσσούς καθώς και βοηθητικούς χώρος που χρησίμευαν ως εργαστήρια και αποθήκες. Στα σπίτια υπήρχαν επίσης κατασκευές που χρησίμεαυν ως κρεβάτια και καθίσματα και στα εργαστήρια ως πάγκοι εργασίας. Η στέγη των σπιτιών ήταν θολωτή ή επίπεδη. Σε κατοπινή φάση τα σπίτια υποδιαιρούνται σε μικρότερα δωμάτια, όπως σους οικισμούς της Σωρήρας, της Ερμήμη και της Λέμπας. Σε μερικές περιπτώσεις, όπως στη Σωτήρα, τα σπίτια είναι τετράπλευρα.

Αντικείμενα καθημερινής χρήσης

Ζώντας σε μόνιμες κατοικίες ο άνθρωπος επικέντρώνει το ενδιαφέρων του στη βελτίωση του επιπέδου της ζωής του. Κατεργάζεται κι επεξεργάζεται τα υπάρχοντα υλικά και κατασκευάζει αντικείμενα για την ικανοποίηση των αναγκών του.

Χρήσιμο υλικό για τους νεολιθικούς ανθρώπους ήταν ο λίθος.

Βιβλιογραφία

• Ε. Μαντζουράνη, Η αρχαιολογία της προϊστορικής Κύπρου, Ινστιτούτο του βιβλίου - Α. Καρδαμίτσα: Αθήνα 2001