χημική ένωση From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο παράγοντας ενεργοποίησης αιμοπεταλίων (Platelet Activating Factor, PAF) είναι λιποειδική ένωση που ανήκει στην τάξη των φωσφολιποειδών. Η ονομασία της ένωσης κατά IUPAC είναι: 1-Ο-αλκυλο-2-ακετυλο-sn-γλυκερο-3-φωσφο-χολίνη και προσδιορίζει δομικά την ένωση ως ένα γλυκεριναιθερικό ανάλογο της φωσφατιδυλοχολίνης. Τον Οκτώβριο του 1979 διαλευκάνθηκε και αποδείχθηκε η δομή του PAF από τους Demopoulos, Pinckard και Hanahan, στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο San Antonio. [1]
Ο PAF αποτελεί ένα δραστικό μεσολαβητή της φλεγμονής, ο οποίος συντίθεται, μετά από διέργεση, από διάφορους τύπους κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των μονοκυττάρων, των μακροφάγων, των ενδοθηλιακών κυττάρων και των αιμοπεταλίων. Αρχικά, παρουσιάστηκε ως αλλεργιογόνος παράγοντας στο αίμα ζώων με αναφυλαξία, ο οποίος προκαλούσε την ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων. Εντούτοις, στις μέρες μας, είναι γνωστό ότι έχει πολλές βιολογικές δράσεις, όπως είναι η προσέλκυση και ενεργοποίηση των λευκοκυττάρων, η αύξηση της διαπερατότητας των αγγείων, διάφορες καρδιοαγγειακές δράσεις, καθώς και δράσεις στο ήπαρ και στο κεντρικό νευρικό σύστημα.[2]
Ο PAF διαθέτει δύο χαρακτηριστικά σχετικά ασυνήθιστα για τα φωσφολιποειδή:
(α) Στον άνθρακα C1 της γλυκερόλης υπάρχει αιθερικός δεσμός (-CH2OR) με μία μεγάλης ανθρακικής αλυσίδας αλκυλομάδα, κάτι ασυνήθιστο, αφού ο κανόνας είναι η ύπαρξη εστερικού δεσμού (-CH2OCOR) με μεγάλης ανθρακικής αλυσίδας λιπαρά οξέα.
(β) το υδροξύλιο του άνθρακα C2 (sn-2) της γλυκερόλης είναι εστεροποιημένο με οξικό οξύ, (>CHOCOCH3), κάτι το οποίο είναι επίσης ασυνήθιστο λόγω του μικρού μεγέθους του οξέος.[3]
Ο PAF μπορεί να συντεθεί από δύο διαφορετικές ενζυμικές πορείες, την πορεία αναδιαμόρφωσης (remodeling) και την εξ υπαρχής ή αλλιώς de novo πορεία βιοσύνθεσης.
Ο PAF διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε πολλές βιοχημικές διαδικασίες παθολογικές ή μη. Βιοσυντίθεται από πολλούς τύπους κυττάρων, από κύτταρα προκαρυωτικά και ευκαρυωτικά, από φυτικά-ζωικά κύτταρα, αλλά και από ιστούς. Παρουσιάζει πληθώρα δράσεων και εμπλέκεται σε μεγάλο αριθμό παθοφυσιολογικών καταστάσεων.
Είναι μια λευκόχρωμη ουσία, λιπαρής υφής διαλυτή σε μεθανόλη, αιθανόλη, χλωροφόρμιο-μεθανόλη, χλωροφόρμιο:μεθανόλη:νερό (1:1:0,9 v/v), NaCl 0,15 M που περιέχει 1 mg/mL αλβουμίνης.
Αντίθετα, ο PAF είναι ουσία αδιάλυτη σε χλωροφόρμιο, διαιθυλαιθέρα, βενζόλιο, ακετόνη, NaCl 0,15 M και νερό.
Η κρίσιμη μικκυλιακή συγκέντρωση (critical micelle concentration, CMC) για τον PAF με 18 άτομα άνθρακα στην γλυκεριναιθερική αλυσίδα είναι 2 x 10-5 Μ.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.