From Wikipedia, the free encyclopedia
Η παντόφλα (ή σπανιότερα παντούφλα) είναι μαλακό και αναπαυτικό υπόδημα το οποίο χρησιμοποιείται συνήθως μέσα στο σπίτι. Είναι ένας από τους παλαιότερους τύπους υποδήματος. Οι παντόφλες έχουν προέλευση από τη Μέση Ανατολή (δερμάτινες παντόφλες οι οποίες φοριούνται ακόμη εκεί)[1]. Ο αγγλικός όρος για τις παντόφλες (slippers) εμφανίστηκε το 1478. Στα ελληνικά έχει χρησιμοποιηθεί επίσης ο όρος εμβάς (σε σχέση με θρησκευτικά θέματα, "τίμια εμβάς" ή "ιερά εμβάς") και παλαιότερα ο όρος ευμαρίς[2].
Οι παντόφλες μπορεί να είναι καλοκαιρινές (ελαφρές) ή χειμερινές (ζεστές) και φτιάχνονται είτε από συνθετικά είτε από φυσικά υλικά όπως δέρμα. Σύνηθες χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν έχουν σκληρό πάτο όπως τα παπούτσια ή τα τσόκαρα. Δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται στο σπίτι, το κάτω τους μέρος δεν καταπονείται όπως οι σόλες των παπουτσιών και συνεπώς δε χρειάζεται να είναι ανθεκτικό. Αποτέλεσμα είναι ότι χωρίς σόλες (ή έστω χωρίς ανθεκτικό πάτο), οι παντόφλες είναι πολύ πιο ελαφριές και άνετες. Συνήθως είναι ανοικτές ("με την φτέρνα έξω", όπως αποκαλούνται αλλιώς) & φοριούνται σπρώχνοντας το πόδι από πίσω προς τα εμπρός ή όπως τα παπούτσια (από πάνω) αν είναι κλειστές. Από τις κλειστές, λόγω μεγάλης ομοιότητας, προέρχεται & η ονομασία της κατηγορίας των παπουτσιών (παπούτσια "παντοφλέ") που δεν έχουν κορδόνια.
Παντόφλες θεωρούνται γενικά τα ελαφρά υποδήματα με ειδικές χρήσεις, συνήθως για χρήση στο σπίτι, αλλά για κάθε χώρα ή γενική γεωγραφική περιοχή η έννοιά τους μπορεί να μεταβάλλεται ελαφρά.
Παντόφλες θεωρούνται και τα πέδιλα για τη θάλασσα ή τις πισίνες, τα οποία είναι φτιαγμένα αποκλειστικά από συνθετικά υλικά για να μην απορροφούν νερό (δες φωτογραφία με τίτλο Ζευγάρι από παντόφλες για τη θάλασσα).
Στην Ιαπωνία υπάρχουν παντόφλες οι οποίες χρησιμοποιούνται μόνο στην τουαλέτα (και προφανώς όχι στο υπόλοιπο σπίτι) (σχετική φωτογραφία με τίτλο: Γιαπωνέζικες παντόφλες τουαλέτας).
Στην Κίνα, παντόφλες θεωρούνται τα υποδήματα που στα Ελληνικά αποκαλούνται σαγιονάρες (ενίοτε και διχάλες, λόγω του σχήματός τους) οι οποίες παρουσιάζονται στην εικόνα με τίτλο Κινέζικες παντόφλες, σαγιονάρες.
Η προέλευση των παντοφλών από την Ανατολή επιβεβαιώνεται[εκκρεμεί παραπομπή] και από το θεατρικό έργο Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, στο όρκο που έδιναν οι γυναίκες να απέχουν από τις γενετήσιες σχέσεις με τους άνδρες τους μέχρι αυτοί να σταματήσουν τον πόλεμο:
"οὐ πρὸς τὸν ὄροφον ἀνατενῶ τὼ Περσικά"
"Τις Περσικές [παντόφλες μου] προς το ταβάνι δεν θα ιδή ποτέ του σηκωμένες".
Ο όρος παντόφλα είναι αντιδάνειο: παντόφλα<pantofolla (ιταλικά)<παντόφελλος (όλη από φελλό).[3]
Σε κάποιες περιπτώσεις, σχέδια παντόφλας έχουν γίνει γνωστά από το όνομα διάσημου χρήστη τους[4], όπως οι:
Στη συνηθισμένη τους χρήση, η αλλαγή των παπουτσιών (όταν έρχεται κανείς έξω από το σπίτι) με παντόφλες (μέσα στο σπίτι), έχει ως αποτέλεσμα να λερώνεται λιγότερο το σπίτι.
Σαν οικιακό αντικείμενο οι παντόφλες έχουν γίνει συχνά αντικείμενο αστείων σε γελοιογραφίες και ευθυμογραφήματα, με χρήση τους ως οικιακά όπλα από γυναίκες που απειλούν να χτυπήσουν ή χτυπούν τους άνδρες τους ή τα παιδιά τους. Χαρακτηριστικές είναι δημώδεις εκφράσεις όπως "θα τις φας με την παντόφλα" ή "θα φας μια παντοφλιά".
Ιδιαίτερα στο παρελθόν, οι γυναίκες διακοσμούσαν τις παντόφλες τους με κεντήματα.
Οι παντόφλες είναι επίσης ένα από τα αγαπημένα αντικείμενα παιχνιδιού των σκύλων. Σε κάποιες περιπτώσεις, εκπαιδευμένοι σκύλοι, έχουν μάθει να φέρνουν τις παντόφλες στα αφεντικά τους όταν αυτά μπαίνουν στο σπίτι.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
