![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/el/thumb/4/4f/Panathinaikos_A.O._logo.svg/langel-640px-Panathinaikos_A.O._logo.svg.png&w=640&q=50)
Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος
Αθλητικός σύλλογος στην Ελλάδα / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος[1] (Π.Α.Ο.) είναι ελληνικό αθλητικό σωματείο το οποίο εδρεύει στην Αθήνα και ιδρύθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 1908. Έμβλημά του αποτελεί το τριφύλλι, σύμβολο ισορροπίας, ενότητας και καλοτυχίας. Πρόκειται για ένα από τα δημοφιλέστερα και αρχαιότερα ελληνικά αθλητικά σωματεία.[2][3]
Μέχρι το 1924 επεκτάθηκε σταδιακά και σε άλλα αθλήματα (ως αθλητικός πλέον όμιλος), καλλιεργώντας το ποδόσφαιρο, την πυγμαχία, την ξιφασκία, το βόλεϊ (1919), το μπάσκετ (1919), την πινγκ πονγκ (1924), το χόκεϊ επί χόρτου (1927 ή 1928) και το χάντμπολ (1929).
Δημιουργήθηκε το 1908 από τον Γιώργο Καλαφάτη ως αμιγώς ποδοσφαιρικό σωματείο με την ονομασία Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών, όταν αυτός και άλλοι 40 αθλητές έφυγαν από τον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο, επειδή ο τελευταίος κατήργησε το ποδοσφαιρικό του τμήμα θεωρώντας το ασύμβατο με το στίβο.
Έχει αναπτύξει κατά τη διάρκεια της ιστορίας του τουλάχιστον 40 αθλήματα για αρτιμελείς, και άλλα 24 αθλήματα για άτομα με αναπηρία. Σήμερα καλλιεργεί 23 αθλήματα για αρτιμελείς, εκ των οποίων τα 19 είναι ολυμπιακά αθλήματα[σ 1] και άλλα 24 αθλήματα για άτομα με αναπηρία εκ των οποίων τα 18 είναι παραολυμπιακά. Επί του παρόντος διατηρεί συνολικά 52 τμήματα (μη συνυπολογισμένων των υποδομών, αλλά συνυπολογισμένων των 5 ξεχωριστών γυναικείων και των 24 τμημάτων του ΠΑΟ ΑμεΑ[4]) σε επίπεδο ερασιτεχνικό[5] και επαγγελματικό (ανδρικά βόλεϊ, μπάσκετ, ποδόσφαιρο).
Το βόλεϊ ανδρών και γυναικών εδρεύουν στο κλειστό Γυμναστήριο του Αγίου Θωμά (Μαρούσι), το πόλο στο Ολυμπιακό Κολυμβητήριο στο Γουδή,[6] το μπάσκετ ανδρών στο κλειστό του ΟΑΚΑ (Μαρούσι)[7] και οι καταδύσεις, κολύμβηση, στίβος σε άλλες εγκαταστάσεις του ίδιου. Εκτός ορισμένων που δημιουργήθηκαν πρόσφατα, τα υπόλοιπα τμήματα έχουν ως έδρα την ιστορική του συλλόγου, το Γήπεδο Απόστολος Νικολαΐδης στους Αμπελοκήπους του Δήμου Αθηναίων.
Με εκατοντάδες τρόπαια στο ενεργητικό του, ο Παναθηναϊκός είναι ένα από τα περισσότερο επιτυχημένα σωματεία σε εγχώριο επίπεδο, τόσο στα ομαδικά αθλήματα του βόλεϊ (το γυναικείο τμήμα κορυφαίο σε τίτλους πρωταθλητή έναντι των αντιπάλων του), μπάσκετ (αντίστοιχα το ανδρικό), ποδοσφαίρου, όσο και τα ατομικά με προεξάρχοντα τα τμήματα της ποδηλασίας (κορυφαίο σε δημόσιας οδού και πίστας ανδρών), πυγμαχία (επίσης), όπως και άρσης βαρών, καταδύσεων, κολύμβησης, ξιφασκίας, πινγκ πονγκ, σκοποβολής, στίβου και σκακιού.
Στο διεθνές επίπεδο έχει κατακτήσει ένα Βαλκανικό κύπελλο ποδοσφαίρου ανδρών (1977), 7 πρωταθλήματα Ευρώπης (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011, 2024) και ένα Διηπειρωτικό κύπελλο (1996) στο ανδρικό μπάσκετ, καθώς και δύο Ευρωπαϊκά Τρόπαια (Europe Trophy) στην επιτραπέζια αντισφαίριση ανδρών (2024) και γυναικών (2022). Ακόμα, πλήθος αθλητριών και αθλητών του κέρδισαν μετάλλια και διακρίσεις με τα εθνικά χρώματα, στεφόμενοι νικητές σε Βαλκανικούς, Μεσογειακούς και Ολυμπιακούς αγώνες, πρωταθλητές Ευρώπης και παγκόσμιοι.
Στο ποδόσφαιρο συμμετείχε στον τελικό του κυπέλλου Πρωταθλητριών και του Διηπειρωτικού κυπέλλου το 1971, ενώ έχει αγωνιστεί στα ημιτελικά της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης της UEFA δυο φορές (1985 και 1996). Το τμήμα μπάσκετ αποτελεί το πλέον επιτυχημένο απ' όλα τα τμήματά του, καθώς έχει κατακτήσει 7 ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, γεγονός που το κατατάσσει στη τρίτη σχετική θέση των ευρωπαϊκών σωματείων (πίσω από τη Ρεάλ Μαδρίτης των 11 και τη ΤΣΣΚΑ Μόσχας των 8). Το 2007 και το 2009 μάλιστα πετυχαίνει τριπλ κράουν (Πρωτάθλημα, Κύπελλο, Ευρωλίγκα).
Συνολικά, ο Παναθηναϊκός μετράει 18 διεθνείς τελικούς σε όλα τα αθλήματα (3 στο ποδόσφαιρο ανδρών, 9 στο μπάσκετ ανδρών, 2 στο βόλεϊ ανδρών, 2 στο βόλεϊ γυναικών, 1 στο πινγκ πονγκ γυναικών και 1 στο πινγκ πονγκ ανδρών).
Σε ατομικό επίπεδο, ξεχωρίζουν οι εξής διεθνείς διακρίσεις αθλητών: το ασημένιο του Κώστα Μυλωνά στο πιστόλι ταχύτητας κατά το Παγκόσμιο πρωτάθλημα σκοποβολής 1947, το ασημένιο στο άλμα επί κοντώ του Χρήστου Παπανικολάου κατά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου 1966 και βασικά το παγκόσμιο ρεκόρ του το 1970 –μοναδικό για άνδρα αθλητή στην ιστορία του ελληνικού στίβου–, τα χρυσά του Λεωνίδα Σαμπάνη κατά τα Παγκόσμια πρωταθλήματα άρσης βαρών 1995, 1998 και κυρίως τα αργυρά του των Ολυμπιακών αγώνων 1996, 2000.