Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.
Οι Μουρούζηδες κατάγοταν από το χωριό "Muruz", το σημερινό Murusli, της περιοχής του Πόντου.[1] Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στις αρχές του 17ου αιώνα ενώ στα τέλη του 17ου αιώνα ένας κλάδος της, με γενάρχη τον Αντίοχο Μουρούζη, εμφανίζεται εγκατεστημένος στην Κωνσταντινούπολη.[1] Έχει υποστηριχθεί, από συγγραφείς του 18ου και 19ου αιώνα, ότι οι Μουρούζηδες εμφανίστηκαν πρώτη φορά τον 12ο αιώνα και ότι συνδέθηκαν με επιγαμίες με άλλες ευγενικές οικογένειες της εποχής. Ωστόσο οι ισχυρισμοί αυτοί δεν έχουν επαληθευτεί από την ιστοριογραφία ούτε έχουν βασιστεί σε αξιόπιστα ιστορικά στοιχεία με συνέπεια να αμφισβητούνται.[1]
Μετά την εγκατάστασή της στην Κωνσταντινούπολη, η οικογένεια Μουρούζη αναδείχθηκε σε μία από τις επιφανέστερες Ελληνικές οικογένειες του Φαναριού, με τα μέλη της να καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είτε ως υψηλοί αξιωματούχοι της Πύλης (Μέγας Διερμηνέας, Ποστέλνικος), και του Πατριαρχείου, είτε ως ηγεμόνες ή αξιωματούχοι στις Παραδουνάβιες περιοχές (Μέγας Μπάνος, Ηγεμόνας της Βλαχίας ή της Μολδαβίας).
Μετά την επανάσταση του 1821 τα μέλη της εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, τη Ρουμανία, τη Ρωσία και τη Γαλλία.
Αντίοχος Μουρούζης, γενάρχης της οικογένειας Μουρούζη
Αδάμ Μουρούζης, γιος του Αντίοχου
Γεώργιος Μουρούζης, αξιωματούχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ποστέλνικος και γιος του Αδαμ
Λωξάνδρα Μουρούζη, σύζυγος πρίγκιπα Σκαρλάτου Γκίκα και κόρη του Γεωργίου
Αντίοχος Μουρούζης, μέγας Ποστέλνικος, στέλεχος του Πατριαρχείου και γιος του Αδάμ
Ιωάννης Μουρούζης, αξιωματούχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Μέγας Λογοθέτης και γιος του Αντίοχου
Σμαράγδα Μουρούζη, σύζυγος Ιακωβάκη Ρίζου - Ραγκαβή και κόρη του Αδάμ
Δημήτριος Μουρούζης, Μέγας Ποστέλνικος και γιος του Αδάμ
Αλέξανδρος Δ. Μουρούζης, Μέγας Διερμηνέας της Υψηλής Πύλης και γιος του Δημητρίου
Ελένη Ζαΐμη, σύζυγος[2] Γεωργίου Μιλτιάδη Μπενιζέλου και κόρη[2] της Ελίζας
Παναγιώτης Ζαΐμης, βουλευτής, υπουργός, σύζυγος[2] Μαρίας Λεωνίδα Εμπειρίκου και γιος[2] της Ελίζας
Λεωνίδας Ζαΐμης, διευθυντής της Mobil Oil, σύζυγος της Μαρίας Δημητριάδη και γιος του Παναγιώτη
Παναγιώτης Ζαΐμης, διευθυντής Ελληνικών Μονοπωλίων, σύζυγος Ασπασίας Βερούτη και γιος του Λεωνίδα
Ρόζα - Λίζα Ζαΐμη, σύζυγος Παναγιώτη Κωνσταντίνου Λυκουρέζου και κόρη του Παναγιώτη
Αλέξανδρος Ζαΐμης, βουλευτής, υπουργός, πρόεδρος της Βουλής, πρόεδρος της Γερουσίας, Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, πρωθυπουργός της Ελλάδας, πρόεδρος της Δημοκρατίας και γιος[2] της Ελίζας
Petre Otu, "«Adevărul rămâne oricare ar fi soarta celor care l-au servit». Gh.I.Brătianu — un istoric printre politicieni", in Dosarele Istoriei, 1/VI, 2001.
Φλορίν Μαρινέσκου, Η Τραπεζουντιακή οικογένεια Μουρούζη. Γενεαλογική μελέτη,εκδ.Αφοί. Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 2011