Μεγάπτερη

Η μεγάπτερη (Megaptera novaeangliae) ή μεγάπτερη φάλαινα ή καμπούρα φάλαινα είναι ένα είδος φάλαινας με μπαλαίνες. Είναι ένα κητώδες θηλαστικό μεγάλου μεγέθους : οι ενήλικες φτάνουν συνήθως τα 13 με 14 μέτρα σε μήκος και ζυγίζουν κατα μέσο όρο 25 τόνους. Η μεγάπτερη πραγματοποιεί εντυπωσιακά άλματα έξω από το νερό, διαθέτει μακριά στηθικά πτερύγια και το τραγούδι της είναι πολύ επιμελημένη. Ζει στους ωκεανούς και τις θάλασσες ολόκληρου του κόσμου. Είναι προνομιούχο θέμα για τον τουρισμό της παρατήρησης των φαλαινών.

Μεγάπτερη
Άλμα μεγάπτερης
Κατάσταση διατήρησης
Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα Συνομοταξία: Χορδωτά Ομοταξία: Θηλαστικά Τάξη: Κητώδη Υποτάξη: Μυστακοκητώδη Οικογένεια: Φαλαινοπτερίδες Γένος: Μεγάπτερη Είδος: Μ. της Νέας Αγγλίας
Διώνυμο
Μεγάπτερη της Νέας Αγγλίας - Megaptera novaeangliae Μπορόφσκι, 1781
Κατανομή της μεγάπτερης

Γενική περιγραφή

Οι όζοι του κεφαλιού χαρακτηρίζουν την μεγάπτερη

Οι μεγάπτερες είναι εύκολα αναγνωρίσιμες από πληθώρα κριτηρίων. Το σώμα τους είναι ογκώδες. Το πάνω μέρος του ζώου είναι εξ ολοκλήρου μαύρο, το κάτω μέρος είναι μάλλον υπόλευκο. Το κεφάλι και η άνω γνάθος είναι σκεπασμένα με εξογκώματα ονομαζόμενα όζοι, οι οποίοι είναι στην πραγματικότητα θύλακοι των τριχών και είναι χαρακτηριστικοί του είδους.

Το μεγάλο ουραίο πτερύγιο, μαύρο και λευκό, βγαίνει πολύ έξω από το νερό όταν η φάλαινα καταδύεται. Η ύστατη άκρη αυτού του πτερυγίου είναι κυματιστή^[1]. Το περίγραμμα αυτού του πτερυγίου είναι ιδιαίτερο για κάθε φάλαινα και μπορεί να βοηθήσει στην ατομική της ταυτοποίηση ^[2][3].

Η μορφή του κυματισμού, οι μαύρες και λευκές κηλίδες, οι ουλές του ουραίου πτερυγίου είναι ιδιαίτερες σε κάθε άτομο

Κάθε στηθικό πτερύγιο (εξίσου μαύρο και λευκό, και με ιδιαίτερο περίγραμμα σε κάθε άτομο) μπορεί να φτάνει έως το ένα τρίτο του μήκους σώματος. Είναι πολύ περισσότερο από ότι σε οποιοδήποτε άλλο κητώδες. Για να εξηγηθεί αυτή η σαφής διαφορά μήκους, πολυάριθμες υποθέσεις έχουν υποβληθεί. Θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό εξελικτικό πλεονέκτημα που εξασφαλίζει καλλίτερη ικανότητα προς ελιγμούς. Αυτό θα μπορούσε επίσης να επιτρέπει, χάρη σε μία μεγαλύτερη επιφάνεια επαφής, καλύτερη ρύθμιση της εσωτερική θερμοκρασία κατά τις μεταναστεύσεις σε ζώνες θερμού κλίματος και σε ζώνες ψυχρού κλίματος .

Όταν η μεγάπτερη ανεβαίνει στην επιφάνεια και εξωθείται από την τρύπα της ο αέρας που προέρχεται από τους πνεύμονες, η εκπνοή προκαλεί ένα νέφος που μπορεί να φτάσει τα 3 μέτρα, σε σχήμα κουνουπιδιού.

Το ραχιαίο πτερύγιο, κοντόχοντρο, εμφανίζεται έξω από το νερό λίγο πριν την εκπνοή της. Συνεχίζει να είναι ορατό όταν το ζώο λυγίζει την ράχη για να επιχειρήσει μία κατάδυση, αλλά εξαφανίζεται πριν αναδυθεί το ουραίο πτερύγιο. Όπως οι άλλοι φαλαινοπτερίδες, η μεγάπτερη διαθέτει κοιλιακές αύλακες και μπαλαίνες. Οι αύλακες είναι στην πραγματικότητα πτυχές που διατρέχουν παραλλήλως από την κάτω γνάθο μέχρι τον ομφαλό (περίπου έως την μέση της κοιλιάς του ζώου).

Παραπομπές

1. U.S. Department of Commerce, επιμ. (1991). «Final Recovery Plan for the Humpback Whale Megaptera novaeangliae» (PDF).
2. Katona S.K. and Whitehead, H.P. (1981). «Identifying humpback whales using their mural markings» (στα αγγλικά). Polar Record 20: 439–444.
3. Kaufman G., Smultea M.A. and Forestell P. (1987). «Use of lateral body pigmentation patterns for photo ID of east Australian (Area V) humpback whales» (στα αγγλικά). Cetus 7 (1): 5–13.