Μαντόν (Αλπ-Μαριτίμ)

Το Μαντόν (γαλλικά: Menton) είναι κοινότητα στο νομό Αλπ-Μαριτίμ, στη διοικητική περιοχή Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτή στη γαλλική Ριβιέρα, κοντά στα ιταλικά σύνορα.

Μαντόν
Γενική άποψη του Μαντόν
Σημαία Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	Αλπ-Μαριτίμ και διαμέρισμα της Νις
• Mayor of Menton	Ζαν-Κλοντ Γκιμπάλ
Ταχυδρομικός κώδικας	06500[1]
Κωδικός Κοινότητας	06083[2]
Πληθυσμός	30.412 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Έκταση	14,05 km²[4]
Υψόμετρο	16 μέτρα και 0 μέτρο[5]
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Μαντόν
Ιστότοπος	https://www.menton.fr/[6]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Έχει πληθυσμό 28.486 κατοίκους (2016) και είναι το κέντρο ευρύτερης αστικής περιοχής με 75.064 κατοίκους.

Το Μαντόν υπήρξε πάντα μια σημαντική παραμεθόρια πόλη. Για αιώνες, σχημάτιζε τα σύνορα μεταξύ των επαρχιών Προβηγκίας και Γένοβας και υπήρξε τμήμα του Μονακό. Έγινε γαλλικό έδαφος μετά το δημοψήφισμα του 1860 και σύντομα έγινε σύγχρονο τουριστικό κέντρο με μεγάλα αρχοντικά και κήπους. Το εύκρατο μεσογειακό του κλίμα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για την βιομηχανία εσπεριδοειδών, κύρια καλλιέργεια της περιοχής.

Οι κάτοικοι αναφέρονται ως Μαντοναί (ζ).^[7]

Γεωγραφικά στοιχεία

Παλαί ντε λ'Ερόπ, το παλιό καζίνο της πόλης

Το Μαντόν, που αποκαλείται «μαργαριτάρι της Γαλλίας», βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νομού Αλπ-Μαριτίμ, στη Μεσόγειο Θάλασσα στα γαλλο-ιταλικά σύνορα, ακριβώς απέναντι από την πόλη Βεντιμίλια της Λιγυρίας. Είναι ένα από τα παραθεριστικά θέρετρα της Κυανής ακτής και έχει πληθυσμό 28.486 κατοίκους (2016). Η πόλη είναι το κέντρο ευρύτερης αστικής περιοχής με 75.064 κατοίκους.

Εκτείνεται σε περιοχή 17 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Κλίμα

Το κλίμα της πόλης είναι μεσογειακό. Ωστόσο, οι ήπιοι χειμώνες (κατά μέσο όρο) και οι θερμότερες νύχτες το καλοκαίρι, σε σύγκριση με την υπόλοιπη γαλλική μεσογειακή παράκτια περιοχή, παρέχουν στο Μαντόν ένα ιδιαίτερο υποτροπικό μικροκλίμα, που επικρατεί από τη Νίκαια μέσω του Μονακό και του Μαντόν έως τα ιταλικά σύνορα που είναι ευνοϊκό για τα εσπεριδοειδή, μανταρινιές, πορτοκαλιές και λεμονιές, εξ ου ένα από τα σύμβολα της πόλης είναι το λεμόνι. Οι παγετοί του χειμώνα είναι εξαιρετικά σπάνιοι αλλά μπορούν να συμβούν κάθε λίγα χρόνια. Ομοίως, οι θερινές θερμοκρασίες είναι σχετικά μέτριες, σπάνια αυξάνονται πάνω από τους 30 °C.

Ιστορία

Η παλιά πόλη και το λιμάνι

Πεζόδρομος στο κέντρο

Η περιοχή του Μαντόν κατοικήθηκε από την Παλαιολιθική εποχή και είναι ο τόπος όπου η αρχαιολογική έρευνα αποκάλυψε απολιθώματα ανθρώπινων σκελετών και λείψανα προϊστορικής εποχής του Ανθρώπου του Γκριμάλντι, καθώς και Νεάντερταλ και Κρο-Μανιόν.^[8]

Στους ρωμαϊκούς χρόνους, η Ιουλία οδός (Via Julia Augusta), ένας δρόμος που συνέδεε την Πλατσέντια (σημερινή Πιατσέντσα) με την Αρελάτη (σημερινή Αρλ) διέρχονταν από το Mαντόν, και διέσχιζε την πόλη κατά μήκος της Ρυ Λονγκ στην παλιά πόλη.^[9]

Ο πρώτος οικισμός δημιουργήθηκε κατά τον 11ο αιώνα, όταν ο Κόμης της Βεντιμίλια έκτισε ένα κάστρο στον λόφο Πεπέν βορειοδυτικά του σύγχρονου κέντρου της πόλης. Κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα, η περιοχή πέρασε στον οίκο Βέντο της Γένοβας, που έχτισε ένα νέο κάστρο κατά μήκος της ρωμαϊκής οδού, παρέχοντας τον πυρήνα γύρω από τον οποίο αναπτύχθηκε η σημερινή πόλη. Έτσι, το Μαντόν ενσωματώθηκε στη Δημοκρατία της Γένοβας.

Η πρώτη αναφορά στο Μαντόν χρονολογείται από τις 21 Ιουλίου 1262, στη συνθήκη ειρήνης μεταξύ του Καρόλου του Ανζού και της Γένοβας. Η θέση στα σύνορα μεταξύ της Προβηγκίας και της Δημοκρατίας της Γένοβας, η οποία κατά το παρελθόν ισχυριζόταν ότι το Μονακό ήταν το δυτικό της όριο, καθιστούσε την πόλη πολυπόθητη.

Το 1346 αποκτήθηκε από τον Κάρολο Γκριμάλντι του Μονακό και κυβερνήθηκε από τους πρίγκιπες του Μονακό μέχρι τη Γαλλική Επανάσταση. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης, ο Μαντόν προσαρτήθηκε στη Γαλλία. Ανήκε στην περιφέρεια Σανρέμο στο νομό Αλπ-Μαριτίμ, ο οποίος την εποχή εκείνη περιελάμβανε το Μονακό και το Σανρέμο.

Το 1814, το Μαντόν συμπεριλήφθηκε εκ νέου στο πριγκηπάτο του Μονακό, το οποίο, μετά τις Εκατό ημέρες του Ναπολέοντα το 1815, έγινε προτεκτοράτο του βασιλιά της Σαρδηνίας. Το 1848 ανακηρύχθηκε Ελεύθερη πόλη, μαζί με το γειτονικό Ροκεμπρύν και στη συνέχεια, δύο χρόνια αργότερα, τέθηκαν υπό την προστασία του Βασιλείου της Σαρδηνίας όπου διοικούνταν από τον Οίκο της Σαβοΐας για δέκα χρόνια.^[10]

Διαφημιστική αφίσα του 1906

Το 1860, μετά τη Συνθήκη του Τορίνο και το δημοψήφισμα του 1860 με συντριπτική ψήφο υπέρ της προσάρτησης, η πόλη και η όλη η περιοχή της κομητείας της Νίκαιας προσαρτήθηκε στη Γαλλία. Ο Ναπολέων Γ' πλήρωσε 4 εκατομμύρια φράγκα ως αποζημίωση στον πρίγκιπα του Μονακό, ο οποίος παραιτήθηκε από τα δικαιώματά του δια παντός τον Φεβρουάριο 1861.

Η δημοσίευση του Χειμώνας και Άνοιξη στις ακτές της Μεσογείου (1861) του Άγγλου γιατρού Τζέιμς Χένρι Μπένετ είχε μια βαθιά επίδραση στο Μαντόν, καθιστώντας το δημοφιλή προορισμό για τους πάσχοντες από φυματίωση.^[11] Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, ο τουρισμός ήταν ένας σημαντικός παράγοντας στην ανάπτυξη της πόλης. Η πόλη έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής σε Βρετανούς και Ρώσους αριστοκράτες που έχτισαν πολλά από τα πολυτελή ξενοδοχεία, τις βίλες και τα παλάτια που εξακολουθούν να στολίζουν την πόλη σήμερα. Πολλά από αυτά τα ξενοδοχεία και τα παλάτια χρησιμοποιήθηκαν ως νοσοκομεία κατά τη διάρκεια του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου για να επιτρέψουν σε τραυματίες στρατιώτες να αναρρώσουν σε ένα ευχάριστο κλίμα.

Το Μαντόν ήταν η μόνη σημαντική πόλη που κατέλαβε η Ιταλία κατά την εισβολή της στη Γαλλία τον Ιούνιο του 1940. Μετά την ανακωχή της 22ας Ιουνίου 1940, τα δύο τρίτα του εδάφους της κοινότητας προσαρτήθηκαν από την Ιταλία ως terra irredenta. Η προσάρτηση διήρκεσε μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου 1943.

Αν και επισήμως επέστρεψε στη Γαλλία του Βισύ, το Μαντόν στην πραγματικότητα κατελήφθη από τη ναζιστική Γερμανία μέχρι την απελευθέρωσή του από τα αμερικανικά και καναδικά στρατεύματα της Πρώτης Ειδικής Υπηρεσίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1944.

Ετήσιες εκδηλώσεις

• Η γιορτή του λεμονιού διεξάγεται κάθε Φεβρουάριο. Το 1928 ένας ξενοδόχος είχε την ιδέα της οργάνωσης μιας έκθεσης λουλουδιών και εσπεριδοειδών στους κήπους του ξενοδοχείου Ριβιέρα. Η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη, ώστε το επόμενο έτος ο δήμος της πόλης αποφάσισε να διοργανώνει τη γιορτή, η οποία μεγάλωσε  και καθιερώθηκε σαν επίσημη γιορτή της πόλης από το 1934.^[12] Οι δρόμοι της πόλης γεμίζουν κατασκευές, εμπνευσμένες από το θέμα κάθε χρονιάς, φτιαγμένες από λεμόνια και άλλα εσπεριδοειδή, μουσικά συγκροτήματα και εκδηλώσεις. Πάνω από 280.000 άνθρωποι επισκέπτονται τη γιορτή κάθε χρόνο. Προηγούμενα θέματα περιλαμβάνουν τα Βίβα Εσπάνια, Ντίσνεϊ, Μπρόντγουεϊ, Ινδία, Τσινετσιτά. Οι Κήποι του Καζίνου στο κέντρο της πόλης είναι διακοσμημένοι στο θέμα του φεστιβάλ, χρησιμοποιώντας λεμόνια για την κάλυψη των εκθεμάτων.
• Οι Κήποι του Καζίνου είναι επίσης η τοποθεσία για τις Χριστουγεννιάτικες εορταστικές εκδηλώσεις του Μαντόν.
• Το Μουσικό φεστιβάλ κλασσικής μουσικής του Μαντόν διοργανώνεται κάθε χρόνο στο κέντρο της παλιάς πόλης.

• Η γιορτή του λεμονιού στο Μεντόν
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Αξιοθέατα-Τουρισμός

Ο προμαχώνας, 1636-1639

Το Μαντόν έχει λάβει την ετικέτα «Πόλη τέχνης και ιστορίας» και διαθέτει ένα από τα ωραιότερα μπαρόκ αρχιτεκτονικά σύνολα. Περιλαμβάνει 6 παραλίες.

• Το ιστορικό κέντρο
• Η μπαρόκ βασιλική Σαιν-Μισέλ
• Ο προμαχώνας, σημερινό μουσείο Ζαν Κοκτώ
• Οι κήποι της Βίλας Μαρία Σερένα
• Ο κήπος Σερ ντε λα Μαντόν
• Το παλάτι Καρνολέ και ο κήπος του. Παλιό Παλάτι των Πριγκίπων του Μονακό, σήμερα Μουσείο Καλών Τεχνών
• Ο κήπος Φοντάνα Ρόσα
• Ο βοτανικός κήπος του Βαλ Ραμέ
• Τα αρχοντικά της Μπελ Επόκ
• Η λεωφόρος Γκαραβάν

• Αξιοθέατα και μνημεία του Μαντόν
• 
  Μία από τις παραλίες του Μαντόν
• 
  Ο κήπος Σερ ντε λα Μαντόν
• 
  Το Δημαρχείο
• 
  Άποψη της πόλης
• 
  Η βασιλική Σαιν-Μισέλ
• 
  Ο παλιός σταθμός διοδίων

Παραπομπές

1. «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1  Οκτωβρίου 2018.
2. (Γαλλικά) Code INSEE.
3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
4. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
5. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. 2015. wxs-telechargement.ign.fr/83edtfdyqte031y0ra49d2e3/telechargement/inspire/RGC-2015-01$RGC2015/file/RGC2015.7z.
6. Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
7. . «habitants.fr/menton/services-publics».
8. . «Émile Rivière, Découverte d'un Squelette Humain de l'Époque Paléolithique Dans les Cavernes des Baoussé-Rousse dites Grottes de Menton».
9. . «La rue Longue (Official site of the town of Menton, accessed April 2009) (in French)».
10. Ermanno Amicucci. Nizza e l'Italia. p 58-61
11. . «Ted Jones (15 December 2007). The French Riviera: A Literary Guide for Travellers. Tauris Parke Paperbacks. ISBN 978-1-84511-455-8».
12. . «tetradiogallikon».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μαντόν (Αλπ-Μαριτίμ)

• Η ιστοσελίδα του Γραφείου Τουρισμού (γαλλικά)
• Εικονική επίσκεψη
• Η γιορτή του λεμονιού (επιλογή γλώσσας)