Μάθημα του Μονάχου

Στις διεθνείς σχέσεις, ο όρος μάθημα του Μονάχου αναφέρεται ειδικά στην εξέλιξη που είχε ο κατευνασμός του Χίτλερ που επιχειρήθηκε κατά τη Διάσκεψη του Μονάχου το Σεπτέμβριο του 1938, προκειμένου να επέλθει η ομώνυμη συμφωνία. Για να αποφευχθεί τότε ο πόλεμος, η Γαλλία και η Βρετανία επέτρεψαν τη γερμανική προσάρτηση της Σουδητίας. Η ασκηθείσα τότε «πολιτική του κατευνασμού» υποτίμησε τις φιλοδοξίες του Χίτλερ και πίστευε πως με επαρκείς παραχωρήσεις θα εξασφαλιζόταν μια διαρκής ειρήνη ^[1].

Από αριστερά προς δεξιά: Τσάμπερλεν, Νταλαντιέ, Χίτλερ, Μουσολίνι και Τσιάνο λίγο πριν την υπογραφή της Συμφωνίας του Μονάχου, η οποία απέδωσε τη Σουδητία στη Γερμανία

Σήμερα, η παραχώρηση εκείνη, εκ του αποτελέσματος, θεωρείται ευρύτερα ως μια αποτυχημένη πράξη κατευνασμού προς τη Γερμανία, που αντίθετα αποτέλεσε ένα τεράστιο διπλωματικό θρίαμβο για τον Χίτλερ. Ουσιαστικά η επελθούσα συμφωνία όχι μόνο διευκόλυνε τη γερμανική κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας, αλλά και προκάλεσε στον Χίτλερ την πεποίθηση ότι οι Δυτικοί σύμμαχοι δεν θα απειλούσαν κίνδυνο πολέμου κατά την προσάρτηση της Πολωνίας το επόμενο έτος. Η εξωτερική πολιτική του Βρετανού πρωθυπουργού Νέβιλ Τσάμπερλεν έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα γεγονότα εκείνης της "κρίσης του Μονάχου" και την πολιτική κατευνασμού, αντηχώντας στις επόμενες δεκαετίες ως παραβολή διπλωματικής αποτυχίας^[2].

Στη σύγχρονη εποχή πολλοί θεωρούν ότι μαζί με το «Βατερλώ» και τις «Βερσαλίες», η Διάσκεψη του Μονάχου έχει φθάσει να σημάνει καταστροφική διπλωματική έκβαση^[3]. Τα μαθήματα αυτά έχουν βαθιά ριζώσει στη Δυτική εξωτερική πολιτική και ειδικότερα στην πολιτική προπαγάνδα.

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ

Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, για παράδειγμα, οι Πρόεδροι έχουν αναφερθεί σ' αυτά τα μαθήματα στις κατά καιρούς αποφάσεις τους, όπως, στον πόλεμο στην Κορέα, το Βιετνάμ και το Ιράκ ^[4]. Μάλιστα μετά την επίθεση στη Λιβύη, ο Ronald Reagan υποστήριξε ότι «οι Ευρωπαίοι οι οποίοι θυμούνται την ιστορία τους κατανοούν καλύτερα από τους περισσότερους ότι δεν υπάρχει ασφάλεια, μέχρι την εκτόνωση του κακού».^[5].

Αν και ο κατευνασμός συμβατικά ορίζεται ως η πράξη της ικανοποίησης κάποιων αιτημάτων-παραπόνων μέσω παραχωρήσεων, με στόχο την αποφυγή πολεμικής σύγκρουσης - τακτική που παλαιότερα θεωρούταν ως μια αποτελεσματική και έντιμη στρατηγική της εξωτερικής πολιτικής, μετά τη Διάσκεψη του Μονάχου ήρθε να συμβολίσει δειλία, αποτυχία και αδυναμία, όπου κατά τον Ουίνστον Τσώρτσιλ παρομοιάζεται με "κάποιον που ταΐζει ένα κροκόδειλο, ελπίζοντας ότι θα φαγωθεί τελευταίος.»^[6]

Παραπομπές

1. Norrin Μ Ripsman και ο Jack Σ Levy, "Ευσεβής πόθος ή εξαγορά χρόνου. η λογική του βρετανικού κατευνασμού στη δεκαετία του 1930" Διεθνής Ασφάλεια 33/2 (Φθινόπωρο 2008): 148
2. Ιγκόρ Lukes και Erik Goldstein, Η Κρίση του Μονάχου, το 1938: Πρελούδιο στο Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο (Oxon: Frank Cass, 1999), 276
3. Ιγκόρ Lukes και Erik Goldstein, Η Κρίση του Μονάχου, το 1938: Πρελούδιο στο Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο (Oxon: Frank Cass, 1999), iv
4. Norrin Μ Ripsman και ο Jack Σ Levy, "Ευσεβής πόθος ή εξαγορά χρόνου η λογική του βρετανικού κατευνασμού στη δεκαετία του 1930" Διεθνής Ασφάλεια 33/2 (Φθινόπωρο 2008): 148
5. Robert J. Beck, «Μονάχου Μαθήματα αναθεωρημένα« Διεθνής Ασφάλεια 14/2 (Φθινόπωρο 1989): 161
6. Norrin Μ Ripsman και ο Jack Σ Levy, "Ευσεβής πόθος ή εξαγορά χρόνου η λογική του βρετανικού κατευνασμού στη δεκαετία του 1930" Διεθνής Ασφάλεια 33/2 (Φθινόπωρο 2008): 149

Πηγές

• Robert J. Beck. «Μονάχου Μαθήματα αναθεωρημένα". Διεθνής Ασφάλεια, Vol. 14, Νο 2. (Φθινόπωρο 1989), σελ. 161 έως 191.
• Igor Lukes και Erik Goldstein, "Η Κρίση του Μονάχου, το 1938: Πρελούδιο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Oxon: Frank Cass, 1999)
• Norrin Μ Ripsman και ο Jack Σ Levy, "Ευσεβής πόθος ή εξαγορά χρόνου. η λογική της βρετανικής κατευνασμός στη δεκαετία του 1930,« Διεθνής Ασφάλεια 33/2 (Φθινόπωρο 2008): σελ 148-181.