Κρητικά ιερογλυφικά

Τα κρητικά ιερογλυφικά είναι ένα σύστημα γραφής που χρησιμοποιήθηκε στην Κρήτη κατά την Πρώιμη έως Μέση Εποχή του Χαλκού (περίπου 2100-1700 π.Χ.). Αποτελούν ένα από τα τρία κύρια συστήματα γραφής του Μινωικού Πολιτισμού, μαζί με τη Γραμμική Α και τη Γραμμική Β, και η ακριβής τους λειτουργία παραμένει ασαφής, καθώς δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί πλήρως.

Κρητικά ιερογλυφικά
Είδος	Μη αποκρυπτογραφημένη; (πιθανόν ιδεογράμματα, ενδεχομένως με συλλαβικά στοιχεία)
Γλώσσες	Μινωική γλώσσα
Χρονική περίοδος	MM I προς MM III
Κατάσταση	Εγκαταλειμμένη
Προέλευση	Πρωτογραφή Κρητικά ιερογλυφικά
Παρεμφερή συστήματα	Γραμμική Α

Τα σύμβολα αυτής της γραφής εντοπίστηκαν κυρίως στα Μάλια, την Κνωσσό και τον Πετρά, με τα σημαντικότερα ευρήματα να περιλαμβάνουν πήλινες επιγραφές, σφραγίδες, και τελετουργικά αντικείμενα, όπως ο Πέλεκυς του Αρκαλοχωρίου. Επίσης, έχει συζητηθεί κατά πόσο ο Δίσκος της Φαιστού αποτελεί μέρος αυτού του συστήματος.^[1]

Η πρώτη καταγραφή των συμβόλων έγινε από τον Άρθουρ Έβανς το 1909.^[2] Συνολικά, έχουν καταγραφεί περίπου 314 σύμβολα. Αν και ορισμένα από τα σύμβολα μοιάζουν με εκείνα της Γραμμικής Α, οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει σε σαφή φωνητική αξία για τα σύμβολα των Κρητικών Ιερογλυφικών, καθώς δεν έχουν εντοπιστεί διγλωσσικά κείμενα που να διευκολύνουν την αποκρυπτογράφηση.

Γενικές πληροφορίες

Μέχρι και το 1989, το corpus των κρητικών ιερογλυφικών επιγραφών περιελάμβανε δύο μέρη: Σφραγίδες και άλλα πύλινα αντικείμενα. Το πρώτο corpus δημοσιεύτηκε από τον Αρθούρο Έβανς το 1909 και έκτοτε έχει επικαιροποιηθεί. Το 1996 δημοσιεύτηκε το Corpus Hieroglyphicarum Inscriptionum Cretae που περιλαμβάνει τόσο πύλινες ταμπλέτες με σύμβολα χαραγμένα σε αυτές, όσο και άλλα ευτήματα, όπως σφραγιδόλιθους. Η σχέση του Δίσκου της Φαιστού και του Πέλεκυ του Αρκαλοχωρίου με τα ιερογλυφικά είναι αμφιλεγόμενη, καθώς οι δύο επιγραφές έχουν μεν αρκετά κοινά με αυτά, αλλά και σημαντικές διαφορές. Ωστόσο, η στήλη των Μαλίων, μια άλλη εξίσου σημαντική επιγραφή θεωρείται επίσημα κείμενο των Ιερογλυφικών από τους περισσότερους ερευνητές. ^[1]

Έχει προταθεί ότι τα ιερογλυφικά εξελίχθηκαν στις γραμμικές γραφές, όπως η Γραμμική Α, ωστόσο τίποτα δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο. Επίσης, παρόλο που τα ιερογλυφικά είναι προγενέστερα της Γραμμικής Α, συνυπήρξαν για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους.

Πράσινη σφραγίδα ίασπη με κρητικά ιερογλυφικά. 1800 π.Χ.

Χρονολόγιο

Η εξέληξη των Ιερογλυφικών πέρασε τρία στάδια:

• Γραφή Αρχανών: Εδώ η γραφή μοιάζει με απλά εικονογράμματα, αλλά ο αριθμός και η συχνότητα των συμβόλων τα καθιστά πιο πιθανό να πρόκειται για συλλαβογράμματα. ^[3]
• Ιερογλυγική Α: Μοιάζει αρκετά με της Γραφή των Αρχανών, αλλά τα ζώα απεικονίζονται ως κεφαλές.
• Ιερογλυφική Β: Η γραφή έχει απλοποιηθεί αρκετά ώστε να λειτουργήσει ως πιθανό πρωτότυπο για τις γραμμικές γραφές και την Κυπρομινωική γραφή και τα ιδεογράμματα μεταξύ των γραφών να ταιριάζουν.

Η ανάπτυξη της Κρητικής Ιερογλυφικής γραφής, της Γραμμικής Α´ και της Γραμμικής Β´, τα τρία βασικά είδη γραφών της Εποχής του Χαλκού, συννοψίζονται ως εξής:

Γραφικό Σύστημα	Γεωγραφική Περιοχή	Χρονική Περίοδος
Κρητικά Ιερογλυφικά	Κρήτη	2100 - 1700 π.Χ.
Γραμμική Α	Κυκλάδες, Στερεά Ελλάδα (Λακωνία, Μυκήνες)	1800 - 1450 π.Χ.
Γραμμική Β	Κρήτη (Κνωσσός),Στερεά Ελλάδα (Πύλος, Μυκήνες, Θήβα, Τίρυνθα)	1450 - 1200 π.Χ.

Δείτε επίσης

• Γραμμική Α´
• Γραμμική Β´
• Κυπρομινωικό συλλαβάριο
• Κρητική Γραφή
• Αιγαιακά ψηφία

Παραπομπές

1. Olivier & Godart (1996).
2. Evans (1909).
3. Decorte, Roeland P.‐J. E. (2018-11). «The First ‘European’ Writing: Redefining the Archanes Script» (στα αγγλικά). Oxford Journal of Archaeology 37 (4): 341–372. doi:10.1111/ojoa.12152. ISSN 0262-5253. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ojoa.12152.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• The Cretan Hieroglyphic Texts Αρχειοθετήθηκε 2017-04-12 στο Wayback Machine.
• Λίθινη επιγραφή στα Μάλλια