Κάτω Ρήνος

Ο Κάτω Ρήνος (γαλλικά: Bas-Rhin) είναι νομός στην περιοχή Γκραντ-Εστ στα ανατολικά της Γαλλίας, στα σύνορα με τη Γερμανία. Μαζί με το νομό Άνω Ρήνο αποτελούν τμήματα της ιστορικής και πολιτιστικής περιοχής της Αλσατίας.

Κάτω Ρήνος
Σημαία Έμβλημα Σφραγίδα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Περιοχή	Γκραντ Εστ
Δημιουργία νομού	4  Μαρτίου 1790
Πρωτεύουσα	Στρασβούργο
Υπονομαρχία	Αγκνώ Μολσάιμ Σαβέρν Σελεστά
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου	Φρεντερίκ Μπιερί (LR)
Νομάρχης	Ζοζιάν Σεβαλιέ
Κωδικός νομού	67
ISO 3166-2	FR-67
Κωδικός NUTS	FR421
Δημογραφία
Πληθυσμός	1.152.662 (1  Ιανουαρίου 2021)[1]
Πυκνότητα	237 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση	4.755 km²
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα	5
Καντόνια	23
Διακοινοτικότητες	24
Κοινότητες	514
Ιστότοπος
https://www.bas-rhin.gouv.fr/
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Είναι ο πιο πυκνοκατοικημένος από τους δύο νομούς της Αλσατίας, με 1.121.407 κατοίκους το 2016. Πρωτεύουσα του νομού, καθώς και της περιοχής Γκραντ-Εστ, είναι το Στρασβούργο.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών (INSEE) και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 67.

Οι κάτοικοι του νομού αναφέρονται ως Μπα-Ρενουά (ζ).^[2]

Γεωγραφικά στοιχεία

Ο ποταμός Ιλλ στο Στρασβούργο

Θέση του Κάτω Ρήνου στην περιοχή Γκραντ-Εστ

Ο νομός Κάτω Ρήνος είναι τμήμα της διοικητικής περιοχής Γκραντ-Εστ. Έχει έκταση 4.798 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Διοικητικά αποτελείται από 5 διαμερίσματα και περιλαμβάνει 514 κοινότητες. Ο πληθυσμός του νομού είναι 1.121.407 κάτοικοι (στην απογραφή του 2016).

Ο Κάτω Ρήνος βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Γαλλίας και νοτιοδυτικά της Γερμανίας. Συνορεύει στα νότια με το νομό του Άνω Ρήνου, στα νοτιοδυτικά με τους νομούς Βοζ και Μερτ-ε-Μοζέλ, στα δυτικά με το νομό Μοζέλ, στα ανατολικά με το γερμανικό ομόσπονδο κρατίδιο Βάδη-Βυρτεμβέργη και βόρεια με τη Ρηνανία-Παλατινάτο κατά μήκος του Ρήνου.

Πρωτεύουσα του νομού, καθώς και της περιοχής Γκραντ-Εστ, είναι το Στρασβούργο, όπου εδρεύουν η Νομαρχία και το Νομαρχιακό συμβούλιο.

Ο ποταμός Ρήνος ήταν ανέκαθεν μεγάλης ιστορικής και οικονομικής σημασίας για την περιοχή και αποτελεί το ανατολικό σύνορο του νομού Κάτω Ρήνου. Η περιοχή περιλαμβάνει το βόρειο τμήμα της πεδιάδας της Αλσατίας και στο νοτιοδυτικό άκρο του τους πρόποδες των Βοσγίων, με μέγιστο υψόμετρο τα 1100 μέτρα. Άλλος σημαντικός ποταμός της περιοχής είναι ο Ιλλ.

Χάρτης του νομού.^[3]

Κλίμα

Ο Κάτω Ρήνος έχει ηπειρωτικό κλίμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από κρύους, ξηρούς χειμώνες και ζεστά, θυελλώδη καλοκαίρια, λόγω της δυτικής προστασίας που παρέχεται από τα Βόσγια όρη. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 10,4 ° C στα πεδινά και 7 ° C στις ορεινές περιοχές. Η ετήσια μέγιστη θερμοκρασία είναι υψηλή (30 ° C). Η μέση βροχόπτωση είναι 700 mm ανά έτος.

Γλώσσα

Το έμβλημα του Κάτω Ρήνου

Η παραδοσιακή γλώσσα της περιοχής ήταν τα αλσατικά. Στις αρχές του 19ου αιώνα, το γραφείο της Στατιστικής υπηρεσίας στο Παρίσι ανέφερε ότι τα αλσατικά εξακολουθούσε να είναι η γλώσσα των κατοίκων του νομού, με την εξαίρεση δέκα έως δώδεκα πόλεων που μιλούσαν «τοπική διάλεκτο της Λωρραίνης». Το 1802, τα γαλλικά ομιλούνταν περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού του Κάτω Ρήνου και το μισό του πληθυσμού τα καταλάβαινε.^[4]

Ο συγγραφέας Σανφλερύ το 1860 ανέφερε ότι η αλσατική διάλεκτος του Κάτω Ρήνου είναι λιγότερο σκληρή από εκείνη του Άνω Ρήνου, αλλά καμία από τις δύο δεν ήταν κατανοητές από τους Γερμανούς.^[5]

Ιστορία

Δείτε επίσης: Ιστορία της Αλσατίας

Ο νομός Κάτω Ρήνος είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (πλέον 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, σύμφωνα με το νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 1789, με την κατάργηση των παλαιών επαρχιών.

Έως το 2015 ήταν ένας από τους 2 νομούς της πρώην διοικητικής περιοχής Αλσατία, η οποία μαζί με τις πρώην περιοχές Καμπανία-Αρδέννες και την Λωρραίνη από την 1 Ιανουαρίου 2016 συγκροτούν τη νέα περιοχή Γκραντ Εστ, ως αποτέλεσμα του νόμου σχετικά με την τροποποίηση των περιοχών που ψηφίστηκε το 2014.

Παρά το απορριπτικό δημοψήφισμα του 2013, η εδαφική κοινότητα του Κάτω Ρήνου θα συγχωνευθεί με την περιοχή του Άνω Ρήνου το 2021. Η συνένωση αυτή θα οδηγήσει στη δημιουργία της «Ευρωπαϊκής κοινότητας της Αλσατίας». ^[6]Όπως και οι νομοί της Κορσικής, ο Κάτω Ρήνος θα συνεχίσει να υπάρχει ως Νομαρχιακή περιφέρεια.

Το Στρασβούργο, η πρωτεύουσα του Κάτω Ρήνου είναι η επίσημη έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Διοικητική διαίρεση

Τα διοικητικά διαμερίσματα του Κάτω Ρήνου

Ο Κάτω Ρήνος χωρίζεται σε 5 διοικητικά διαμερίσματα, 23 καντόνια και 514 κοινότητες:

Διαμέρισμα	Καντόνια	Κοινότητες	Πληθυσμός Απογραφή 2016	Έκταση χμ²	Πυκνότητα Κάτ./χμ²	Κωδ. INSEE
Αγκνώ-Βισεμπούρ	5	141	240.807	1.424,63	169	672
Μολσάιμ	3	77	103.633	771,20	134	673
Σαβέρν	3	162	129.095	1.241,00	104	674
Σελεστά-Ερστάιν	5	101	156.463	980,57	160	675
Στρασβούργο	11	33	491.409	339,46	1.448	678
Σύνολο νομού	23	514	1.121.407	4.756,86	236	67

Πόλεις

Χάρτης της περιοχής Γκραντ-Εστ με τον Κάτω Ρήνο στα ανατολικά

Οι κυριότερες πόλεις του νομού:

Πόλη	Πληθυσμός (2016)	Διαμέρισμα
Στρασβούργο	279.284	Στρασβούργο
Αγκνώ	34.460	Αγκνώ-Βισεμπούρ
Σιλτικάιμ	31.811	Στρασβούργο
Ιλκίρς-Γκραφενστάντεν	26.837
Σελεστά	19.124	Σελεστά-Ερστάιν
Λινγκολσάιμ	18.569	Στρασβούργο
Μπισάιμ	17.180
Οστβάλτ	12.714
Μπισβιλέρ	12.561	Αγκνώ-Βισεμπούρ
Ονάιμ	11.191	Στρασβούργο

Οικονομία

Ο νομός Κάτω Ρήνος έχει το υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων στη βιομηχανία σε σχέση με τον γαλλικό εθνικό μέσο όρο. Η τουριστική δραστηριότητα είναι έντονη και δημιουργεί πολλές έμμεσες θέσεις εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας είναι μεταξύ των χαμηλότερων στη Γαλλία: 7,2%. ^[7]Το μέσο κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανέρχεται σε 29.418 ευρώ, το οποίο τοποθετεί την περιοχή ως τη δεύτερη μεγαλύτερη περιοχή στη Γαλλία με 2,9% του εθνικού ΑΕΠ.

Η απασχόληση κατανέμεται με τον ακόλουθο τρόπο ως ποσοστό του εργατικού δυναμικού: Γεωργία: 8.411 ή 2% Βιοτεχνία και βιομηχανία: 97.349 ή 24.2% Κτίρια και Δημόσια έργα: 23.928 ή 6.0% Τριτογενής Τομέας: 271.984 ή 67.8% Μεθοριακοί εργαζόμενοι: 28.186.

Ανώτατη εκπαίδευση

Η Αλσατία είναι μια πολύ σημαντική φοιτητική περιοχή. Το πανεπιστήμιο του Στρασβούργου φιλοξενεί το 75% των φοιτητών της Αλσατίας. Μετά τη συγχώνευση των τριών σχολών και των τεχνολογικών ινστιτούτων των Ιλκίρς και Σιλτικάιμ, έχει γίνει  ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια στη Γαλλία. Υπάρχουν  αναγνωρισμένα ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών, Το Πανεπιστήμιο Λουί Παστέρ με πολλές σχολές από Ιατρική μέχρι Οικονομικές σπουδές, το Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, η Εθνική Σχολή Διοίκησης, το Εθνικό Ινστιτούτο Εδαφικών Μελετών, το Ευρωπαϊκό Ανώτερο Ινστιτούτο Διοίκησης κ.ά.

Νομικό καθεστώς

Οι νομοί Κάτω Ρήνος, Άνω Ρήνος και Μοζέλ υπόκεινται, σε ορισμένους τομείς, σε έναν συγκεκριμένο τοπικό νόμο, ο οποίος βασίζεται κυρίως στο γερμανικό δίκαιο. Η ιδιαίτερη αυτή κατάσταση οφείλεται στο γεγονός ότι μετά τη γαλλική ήττα κατά τον Γαλλοπρωσικό Πόλεμο του 1871, αυτά τα εδάφη προσαρτήθηκαν από τη Γερμανική Αυτοκρατορία από το 1871 έως το 1919.

Παραδοσιακές ενδυμασίες της Αλσατίας

Η παραδοσιακή ενδυμασία

Η παραδοσιακή φορεσιά της Αλσατίας είναι ένα από τα σύμβολα της περιοχής. Παρόλο που αποτελείται συνήθως από ένα μαύρο κάλυμμα κεφαλής και μια κόκκινη φούστα, σύμβολα της Αλσατίας, υπάρχουν πολλές άλλες ενδυμασίες που ποικίλλουν ανάλογα με το χωριό αλλά και με την κοινωνική θέση του ατόμου.

Σήμερα έχει εξαφανιστεί, εμφανίζεται σε κάποια χωριά κατά τη διάρκεια παραδοσιακών εκδηλώσεων και χάρη στα παραδοσιακά συγκροτήματα.

Τουρισμός-Αξιοθέατα

Το ιστορικό κέντρο του Στρασβούργου, η Μικρή Γαλλία

Κάστρο του Ω-Κενιγκσμπούρ

Ο καθεδρικός ναός του Στρασβούργου

Ο νομός Κάτω Ρήνος διαθέτει οργανισμό προώθησης του τουρισμού, το ADT67. Με περισσότερα από 27 εκατομμύρια τουρίστες, είναι ο πέμπτος γαλλικός νομός όσον αφορά τις τουριστικές διανυκτερεύσεις.

Ο Κάτω Ρήνος προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία χώρων αρχιτεκτονικού, ιστορικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος, γαστρονομίας και παραδόσεων. Ο ρωμανικός δρόμος,^[8] τα τυπικά χωριά της Αλσατίας, τα οχυρά κάστρα, η περίφημη «διαδρομή του κρασιού»^[9] , τα βόρεια Βόσγια όρη και το Στρασβούργο, είναι μόνο μερικά από τα αξιοσημείωτα αξιοθέατα.

Κάστρα στην περιοχή:

• Το κάστρο του Ω-Κενιγκσμπούρ: χτισμένο το 1147, δεσπόζει στην πεδιάδα της Αλσατίας σε υψόμετρο άνω των 700 μέτρων. Καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου και ανακαινίστηκε από το 1900 έως το 1908 από τον Γερμανό αυτοκράτορα Γουλιέλμο Β '. Φιλοξενεί μια μεγάλη συλλογή όπλων και επίπλων της εποχής.

• Το κάστρο του Φλεκενστάιν: χρονολογείται από τις αρχές του 12ου αιώνα, ανεγέρθηκε από τον αυτοκρατορικό Οίκο των Χοενστάουφεν και κατοικήθηκε και μεταμορφώθηκε σε απόρθητο φρούριο από τους Φλεκενστάιν. Προτείνονται πολλές δραστηριότητες όπως οι «Προκλήσεις του Κάστρου». Πρόκειται για μια σειρά 20 παιχνιδιών μέσα στο δάσος και στα μυστικά δωμάτια του κάστρου για να ανακαλύψουν οι επισκέπτες τη ζωή του Μεσαίωνα.

• Το κάστρο Λιστενμπέργκ: χτισμένο στις αρχές του 13ου αιώνα, σε ένα λόφο που κυριαρχεί στο χωριό, ο χώρος ενσωματώνει ένα σύγχρονο χώρο που συνδέεται με πολιτιστικές δραστηριότητες.
• Το κάστρο του Αντλάου, 13ος αιώνας.

Άλλοι τόποι ενδιαφέροντος:

• Ο καθεδρικός ναός του Στρασβούργου, ένα αριστούργημα της γοτθικής τέχνης. Με ύψος 142 μέτρων, από το προαύλιο στην κορυφή του καμπαναριού, θεωρείται ο δεύτερος μεγαλύτερος καθεδρικός ναός στη Γαλλία, μετά από τη Ρουέν. Το αστρονομικό ρολόι της αναγεννησιακής περιόδου και του οποίου ο μηχανισμός χρονολογείται από το 1482 είναι αριστούργημα από μόνο του.

• Το όρος Σαιντ-Οντίλ, όπου βρίσκεται αβαείο αφιερωμένο στην προστάτιδα της Αλσατίας. Είναι ένας δημοφιλής τουριστικός και προσκυνηματικός χώρος.
• Το «ειδωλολατρικό τείχος», μήκους 11 χιλιομέτρων, στο βουνό της Σαιντ-Οντίλ είναι το πρώτο ιστορικό μνημείο της περιοχής, χτισμένο από τους Κέλτες που κατοικούσαν στην περιοχή πριν τη ρωμαϊκή κατάκτηση.
• Το μουσείο στο κάστρο των Ροάν στη Σαβέρν. Το ανάκτορο χτίστηκε μεταξύ 1731 και 1742 κατόπιν αιτήματος του Αρμάν ντε Ροάν-Σουμπίζ, καρδιναλίου και επισκόπου του Στρασβούργου, που το κατέστησε κύρια κατοικία του στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, το Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Καλών Τεχνών.

Παραπομπές

1. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
2. . «habitants.fr/bas-rhin-67».
3. . «carte-plan-departement.php». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2019.
4. Bureau des annales de statistique, Annales de statistique : ou Journal général, no 2, Paris, An X (1802)
5. Champfleury et J.B. Wekerlin, Chansons populaires des provinces de France, Bourdilliat et Cie, Paris, 1860
6. . «huffingtonpost-bas-rhin-et-le-haut-rhin-vont-fusionner».
7. . «grand-est.direccte.gouv.fr» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Αυγούστου 2019.
8. . «route-romane-alsace.fr/».
9. . «alsace-wine-route.com/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2019.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η ιστοσελίδα του Γραφείου Τουρισμού (επιλογή γλώσσας)
• Η επίσημη σελίδα του νομού Αρχειοθετήθηκε 2019-11-08 στο Wayback Machine. (γαλλικά)