Ιμπάρ

Ο Ιμπάρ (σερβικά : Ибар), ο βυζαντινός "Ύβρος" είναι ποταμός που διαρρέει τo ανατολικό Μαυροβούνιο, τη Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο, με συνολικό μήκος 276 χιλιόμετρα. Πηγάζει από το βουνό Χάιλα στο Ρόζαγιε, στo ανατολικό Μαυροβούνιο, περνάει από το Κοσσυφοπέδιο και εκβάλλει στον ποταμό Δυτικό Μοράβα, στην Κεντρική Σερβία, κοντά στο Κράλιεβο. Ανήκει στην λεκάνη απορροής της Μαύρης Θάλασσας. Η δική του λεκάνη απορροής του έχει έκταση 13.059 τετραγωνικά χλμ. και η μέση ροή στις εκβολές του 60 m³ / s και δεν είναι πλωτός. Πιο σημαντικός παραπόταμος του Ιμπάρ είναι ο Ράσκα. Ο Ιμπάρ είναι γνωστός για τα ορμητικά νερά και τους καταρράκτες του.

Ιμπάρ
Εκβολές	Δυτικός Μοράβας
Χώρα	Σερβία, Κοσσυφοπέδιο και Μαυροβούνιο
Μήκος	276 χλμ
Μέση εκροή	110 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
Παραπόταμοι	Ράσκα ποταμός, Sitnica (Ibar) και Studenica
wikidata (π • σ • ε )

Ο Ιμπάρ

Άνω ροή

Ο Ιμπάρ πηγάζει από έξι πηγές στο όρος Χάιλα στο ανατολικό Μαυροβούνιο. Ρέει γενικά προς τα βορειοανατολικά, περνώντας από το Iμπαρατς, το Ρόζαγιε, το Ραντέτινα και το Μπατς και μετά εισέρχεται στη Σερβία. Περνώντας από το νοτιότερο τμήμα της Επαρχίας Ράσκα, περνά μέσα από πολλά μικρά χωριά, αλλά αυτή είναι μια από τις πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Σερβίας. Σε ολόκληρη αυτή την περιοχή ο ποταμός δεν έχει σημαντικούς παραποτάμους, αλλά πολλά μικρά ρέματα καταλήγουν σε αυτόν από τα γύρω βουνά. Επίσης, σε αυτό το τμήμα, αποτελεί ενός από τους δύο κύριους δρόμους που συνδέουν τη Σερβία και το Μαυροβούνιο (Ibarska magistrala). Σε ένα σημείο κοντά στο χωριό Βιτκόβιτσι στρέφεται νότια και εισέρχεται στο Κοσσυφοπέδιο.

Μέση ροή

Συνεχίζοντας προς τα νότια, ο ποταμός περνάει από το Γκαζίβοντε, το Ζούμπιν Πότοκ, το Ούλιαρε, το Ζούπτσε και το Σίπολιε, φτάνοντας στην πόλη Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα. Εκεί κάνει μια απότομη στροφή προς τα βόρεια, διαρρέοντυας το Ζβέτσαν, τη Σλάτινα, τη Σοτσάνιτσα, το Λεπόσαβιτς, το Ντρεν και το Λέσακ, εισερχόμενος στην Κεντρική Σερβία στο χωριό Ντόνιε Γιάρινιε.

Στο Γκαζίβοντε υπάρχει φράγμα δημιουργώντας την ομώνυμη τεχνητή λίμνη (έκταση 11,9 τ.χλμ., υψόμετρο 693 μ., βάθος 105 μ.). Το νερό από τη λίμνη χρησιμοποιείται για βιομηχανικές και εξορυκτικές εγκαταστάσεις στην περιοχή Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα / Tρέπτσα. Κατάντη του Γκαζίβοντε δημιουργείται ένας άλλος ταμιευτήρας, η λίμνη Πριντβόριτσε. Οι λίμνες αυτές επιτρέπουν την άρδευση μιας έκτασης 300 τ.χλμ. και αποτελούν μέρος του σχεδίου, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ενός τεράστιου Υδροσυστήματος Iμπάρ-Λέπενατς, που επρόκειτο να διευθετήσει την υδάτινη διαδρομή Iμπάρ-Σίτνιτσα-Λέπενατς (περιλαμβανομένης οικολογικής προστασίας, άρδευσης και παραγωγής ενέργειας).

Στην Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα ο ποταμός εισέρχεται σε μια περιοχή πλούσια σε ορυκτά και μεταλλεύματα στη δυτική πλευρά του βουνού Κοπαόνικ, που την ακολουθεί για τα επόμενα 100 χιλιόμετρα περίπου. Η περιοχή είναι ιδιαίτερα πλούσια σε μόλυβδο, ψευδάργυρο και άργυρο (ορυχεία Στάρι Τργκ, Tρέπτσα και Λεπόσαβιτς).

Ακριβώς στην κορυφή της καμπής ο Ιμπάρ δέχεται τον μακρύτερο (δεξιά) παραπόταμο του, το Σίτνιτσα.

Κατώτερη ροή

Ρέοντας προς τα βόρεια, ακολουθώντας ακόμη τη δυτική πλευρά του Κοπαόνικ, ο ποταμός συναντά τη Ράσκα, το Μπρέβνικ, τη Μπέλα Στένα, το Μπάλιεβατς, το Ούστσε, το Μπογκούτοβατς, τη ματαρούσκα Μπάνια, τη Ζίτσα και το Κράλιεβο, εκβάλλοντας τελικά στο Δυτικό Μοράβα.

Εδώ ο ποταμός δέχεται τους κύριους παραποτάμους του: Ράσκα, Στουντένιτσα και Λοπάτνιτσα, από τα αριστερά, και το Γιοσάνιτσα.

Σε αυτό το τμήμα ο ποταμός έχει χαράξει το μήκους 40 χλμ. και βάθους 550 μ. ομώνυμο φαράγγι, που αποτελεί τη φυσική διαδρομή για τον κύριο δρόμο σε αυτό το τμήμα της Σερβίας, την ομώνυμη εθνική οδό. Αυτό το τμήμα του ποταμού είναι γνωστό για τους απότομους μαιάνδρους και τις γιγαντιαίες δίνες του. Ολόκληρη η περιοχή, μήκους 110 χιλιομέτρων (εκτεινόμενη προς νότο) και πλάτους 15-20 χιλιομέτρων, είναι γνωστή ως Ibarski kraj (Σερβικά: Ибарски крај) και διαιρείται σε διάφορες κοιλάδες με χαρακτηριστικά ονόματα:

• Ντόλινα ιστόριγιε (Σερβικά: Долина историје, Κοιλάδα της ιστορίας), που περιλαμβάνει τα ερείπια της μεσαιωνικής πόλης Mάγκλιτς και τα μοναστήρια της Στουντένιτσα, της Ζίτσα και του Γκράντατς κ.λπ.
• Ντόλινα γιοργκόβανα (Σερβικά: Долина јоргована; Κοιλάδα της πασχαλιάς)
• Ντόλινα μπάνια (Σερβικά: Долина бања, Κοιλάδα των λουτρών), με πολλά ιαματικά λουτρά και πηγές, όπως η Γιοσάνιτσκα Μπάνια, η Mατάρουσκα Μπάνια και η Μπογκουτόβατσκα Μπάνια).

Το φαράγγι είναι λαξευμένο ανάμεσα στα βουνά Γκόλιγια, Τσέμερνο και Τρόγκλαβ, από τα ανατολικά, και τα Κοπαόνικ, Ζελίν και Στόλοβι, από τα δυτικά.

Πρόκειται για συνέχεια της πλούσιας σε ορυκτά περιοχής του Κοπαόνικ, συμπεριλαμβανομένων αποθεμάτων σιδηρομεταλλεύματος (Κοπαόνικ, Ράσκα), νικελίου (Κοπαόνικ), αμιάντου (Μπρβένικ), μαγνησίτη (Μπέλα Στένα) και λιθάνθρακα (Μπάλιεβατς, Ούστσε και Γιάραντο).

Το Ιμπάρ απέκτησε τη φήμη του πιο μολυσμένου ποταμού στη Σερβία (μαζί με τον κύριο παραπόταμό του, Σίτνιτσα), ιδιαίτερα από συχνές διαρροές εξαιρετικά τοξικής φαινόλης, που προκαλεί συνεχώς προβλήματα στον πληθυσμό του Kράλιεβο, δεδομένου ότι η πόλη χρησιμοποιεί το νερό του ποταμού για δημόσιες εγκαταστάσεις ύδρευσης.

Προγραμματισμένη ανάπτυξη

Η Σερβία σχεδίαζε να κατασκευάσει δέκα υδροηλεκτρικά φράγματα στον ποταμό Iμπάρ.

Αναφορές

• Караџић, В. (1970). Савремена илустрована енциклопедија географије, Београд.
• Грчић, М. (2007). Географија за 3. разред гимназије, I издање, Beograd.
• Лексикографског завода (1979). Општа енциклопедија хрватског, Загреб.
• Monde Neuf (2007), Атлас света, 1. издање, Београд.
• Мацура, Л. и С. (2005). Britannica concise encyclopedia, Београд
• Издавачка кућа " Просвета“ (1986). Мала енциклопедија Просвета, IV издање, Београд
• Мала енциклопедија Просвета, Треће издање (1985); Београд: „Просвета“; ISBN 86-07-00001-2http://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%98%D0%B1%D0%B0%D1%80&action=edit&section=5#
• Јован Ђ. Марковић (1990): Енциклопедијски географски лексикон Југославије Сарајево: „Свјетлост“; ISBN 86-01-02651-6

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ibar στο Wikimedia Commons