Εμφύλιος Πόλεμος του Λιβάνου
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Εμφύλιος Πόλεμος του Λιβάνου (αραβικά: الحرب الأهلية اللبنانية) υπήρξε πολυετής πολεμική σύγκρουση την περίοδο 1975-1990, η οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις προκάλεσε 120.000 θανάτους.[1][2] Σήμερα, περίπου 76.000 άνθρωποι παραμένουν εκτοπισμένοι στο εσωτερικό του Λιβάνου.[3] Υπήρξε επίσης η αιτία της μαζικής εξόδου σχεδόν 1.000.000 ανθρώπων από τη χώρα.[4]
Εμφύλιος Πόλεμος του Λιβάνου الحرب الأهلية اللبنانية | ||||
---|---|---|---|---|
Χάρτης του Λιβάνου | ||||
Χρονολογία | 13 Απριλίου 1975 – 13 Οκτωβρίου 1990 (15 χρόνια και 6 μήνες) (Η συριακή κατοχή έληξε στις 30 Απριλίου 2005) | |||
Τόπος | Λίβανος | |||
Έκβαση |
| |||
Αντιμαχόμενοι | ||||
| ||||
Ηγετικά πρόσωπα | ||||
Πριν τον πόλεμο, ο Λίβανος αποτελείτο από πολλές σέχτες, με Σουνίτες να κυριαρχούν στις ακτές, Σιίτες στον νότο, ενώ στην κυβέρνηση της χώρας κυριαρχούσαν οι Χριστιανοί Μαρωνίτες.[5][6] Η σχέση μεταξύ πολιτικής και θρησκείας είχε ενισχυθεί στο πλαίσιο της Εντολής (Μandate) των γαλλικών αποικιακών δυνάμεων την περίοδο 1920-1943, ενώ η κοινοβουλευτική δομή ευνοούσε την ηγετική θέση των χριστιανών. Ωστόσο, η χώρα είχε μεγάλο μουσουλμανικό πληθυσμό, και πολλές παναραβικές και αριστερές ομάδες που ήταν αντίθετες στη φιλοδυτική κυβέρνηση. Η ίδρυση του κράτους του Ισραήλ τo 1948 και η μετακίνηση 100.000 Παλαιστίνιων προσφύγων στον Λίβανο, άλλαξε τη δημογραφική ισορροπία υπέρ του μουσουλμανικού πληθυσμού. Ο Ψυχρός Πόλεμος είχε ισχυρή αποδιοργανωτική επίδραση στη χώρα, η οποία συνδέεται στενά με την πόλωση που προηγήθηκε της πολιτικής κρίσης του 1958, δεδομένου ότι οι Μαρωνίτες ήταν προσκείμενοι στη Δύση, ενώ οι αριστερές και παναραβικές ομάδες ήταν προσκείμενες στις τότε σοβιετικά ευθυγραμμισμένες αραβικές χώρες.[7]
Οι μάχες μεταξύ των Μαρωνιτών και των παλαιστινιακών δυνάμεων ξεκίνησαν το 1975, ενώ αριστερές, παναραβικές και μουσουλμανικές ομάδες του Λιβάνου συμμάχησαν αργότερα με τους Παλαιστινίους.[8] Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι συμμαχίες μετατοπίζονταν γρήγορα και απρόβλεπτα. Επιπλέον ξένες δυνάμεις, όπως το Ισραήλ και η Συρία, ενεπλάκησαν στον πόλεμο και αγωνίστηκαν στο πλευρό διαφορετικών παρατάξεων, για να προασπίσουν τα δικά τους συμφέροντα ελέγχου της στρατηγικής αυτής περιοχής. Ειρηνευτικές δυνάμεις, όπως η Πολυεθνική Δύναμη στον Λίβανο και η Προσωρινή Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (UNIFIL, δηλ. United Nations Interim Force in Lebanon), στάθμευσαν επίσης στην περιοχή.
Η Συμφωνία του Ταΐφ στη Σαουδική Αραβία το 1989 σηματοδότησε την αρχή του τέλους του πολέμου. Τον Ιανουάριο του 1989, μια επιτροπή διορισμένη από τον Αραβικό Σύνδεσμο άρχισε να προτείνει λύσεις για τον τερματισμό της ένοπλης διαμάχης. Τον Μάρτιο του 1991, το κοινοβούλιο του Λιβάνου ψήφισε ένα νόμο αμνηστίας, με τον οποίο δόθηκε χάρη για όλα τα πολιτικά εγκλήματα που είχαν διαπραχθεί έως την ψήφισή του.[9] Τον Μάιο του 1991, οι πολιτοφυλακές διαλύθηκαν, με εξαίρεση τη Χεζμπολάχ που αρνήθηκε να το πράξει, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου άρχισαν την ανοικοδόμηση σιγά σιγά, όντας το μόνο μεγάλο μη θρησκευτικό ίδρυμα.[10] Οι δε εντάσεις μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών παρέμειναν μετά τον πόλεμο.[11]