Εβρέ

Το Εβρέ (γαλλικά: Évreux‎‎, προφέρεται: [evʁø]) είναι γαλλική κοινότητα στον νομό της Ερ, στη διοικητική περιοχή της Νορμανδίας. Είναι πρωτεύουσα του νομού και έχει πληθυσμό 48.889 κατοίκους (στην απογραφή του 2016).

Εβρέ
Άποψη του δημαρχιακού μεγάρου της πόλεως.
Σφραγίδα Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	διαμέρισμα του Εβρέ
• Δήμαρχος του Εβρέ	Γκι Λεφράν (από 2014)
Ταχυδρομικός κώδικας	27000[1]
Κωδικός Κοινότητας	27229[2]
Πληθυσμός	47.289 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Έκταση	26,46 km²[4]
Υψόμετρο	92 μέτρα, 57 μέτρα[5] και 147 μέτρα[5]
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Εβρέ
Ιστότοπος	http://www.evreux.fr[6]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Οι κάτοικοι ονομάζονται Εμπροϊσιάν.^[7]

Γεωγραφικά στοιχεία

Ο ποταμός Ιτόν στο Εβρέ

Το Εβρέ είναι η πρωτεύουσα του νομού Ερ. Η πόλη είναι χτισμένη στο κέντρο της κοιλάδας του ποταμού Ιτόν, στις παρυφές ενός δάσους στο οποίο έδωσε το όνομά της.

Βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Νορμανδίας και απέχει περίπου 96 χιλιόμετρα οδικώς από το Παρίσι.^[8]

Η έκταση της πόλης είναι 26,45 τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 58 έως 146 μέτρα. Η πόλη οφείλει τη σημερινή της όψη στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση μετά τις καταστροφές του Β' Παγκοσμίου πολέμου 1939-1945.

Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 48.889 κατοίκους (απογραφή 2016).^[9] Είναι το κέντρο της ευρύτερης περιοχής με 113.916 κατοίκους.

Το κλίμα του Εβρέ είναι εύκρατο ωκεάνιο. Το ύψος των βροχοπτώσεων κυμαίνεται μεταξύ 600 mm και 700 mm ετησίως.

Ετυμολογία

Η πόλη αναφέρεται ως Μεδιολάνιον (Médiolanion) στη Γεωγραφία του Πτολεμαίου γύρω στο 150 μ.Χ., Mediolanum τον 4ο αιώνα (Αμμιανός, Αντωνίνου Διαδρομή), Ebrocas στα τέλη του 10ου αιώνα, Ebroas το 1024 και το 1034, Ebroys το 1055 - 1066.^[10]

Το Εβρέ αντιπροσωπεύει τη φωνητική εξέλιξη από το όνομα της γαλατικής φυλής των Ωλέρκων Εβουροβίκων (λατινικά: Aulerci Eburovices), που κατείχε μια σημαντική επικράτεια στα δυτικά και βορειοδυτικά της Γαλατίας.

Η εγκατάλειψη του αρχαίου κελτικού τοπωνύμιου ήταν μια κοινή διαδικασία στη Γαλατία. Πολλές γαλατο-ρωμαϊκές πόλεις αντικατέστησαν το αρχικό τους όνομα στο τέλος της εποχής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με το όνομα του λαού των οποίων ήταν πολιτείες (civitas).

Ιστορία

Αρχαιότητα

Τοιχογραφία ρωμαιογαλατικής εποχής από το Εβρέ, 250-275 μ.Χ.

Στη ρωμαϊκή αρχαιότητα, το Εβρέ αναφέρεται ως Mediolanum Aulercorum. Ήταν η πρωτεύουσα του λαού των Ωλέρκων Εβουροβίκων και ιδρύθηκε στα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ. ^[11] Σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από την πόλη, στο Παλιό Εβρέ,^[12] υπάρχει ο παγανιστικός χώρος λατρείας, το ιερό του Gisacum,^[13] όπου οι κάτοικοι τιμούσαν τους Γαλατο-ρωμαϊκούς θεούς.

Καθώς βρισκόταν στο σταυροδρόμι των χερσαίων διαδρομών, η πόλη ανέπτυξε ανθηρό εμπόριο. Αγγεία που έχουν βρεθεί στη νεκρόπολη του Clos au Duc^[14], κοντά στο Εβρέ, μαρτυρούν συναλλαγές με το κέντρο της Γαλατίας. Μια επιγραφή πιστοποιεί κλωστοϋφαντουργική δραστηριότητα από την εποχή της Γαλατο-Ρωμαϊκής Αρχαιότητας.

Στα τέλη του 3ου αιώνα, στο πλαίσιο των βαρβαρικών επιδρομών, κατασκευάστηκαν τείχη γύρω από την πόλη, τμήματα του οποίου εκτίθενται σήμερα στο Μουσείο του Εβρέ.

Το 1890, στην περιοχή ανακαλύφθηκε νομισματικός θησαυρός, ο οποίος αποτελούνταν από 340 κιλά ρωμαϊκών νομισμάτων, ήτοι περίπου 110.000 αντωνινιανοί, συμπεριλαμβανομένων περίπου 15.500 νομισμάτων με τη μορφή του αυτοκράτορα Γαλλιηνού. Ο θησαυρός βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας.

Μεσαίωνας

Η λειψανοθήκη του Αγίου Τωρέν

Το Δημαρχείο και το συντριβάνι, 19ος αιώνας

Ο Τωρέν ήταν ο πρώτος επίσκοπος του Εβρέ, στα τέλη του 4ου-αρχές 5ου αιώνα.

Το 886, οι Βίκινγκς πολιόρκησαν, λεηλάτησαν και έκαψαν την πόλη του Εβρέ. Ο ηγέτης τους Ρόλλο επέδειξε μεγάλη σκληρότητα.

Το 911, ο Κάρολος Γ' ο Απλός, βασιλιάς της Δυτικής Φραγκίας, μελλοντικής Γαλλίας, με τη συνθήκη του Σαιν-Κλαιρ-συρ-Επτ παραχώρησε μια μεγάλη περιοχή, το μετέπειτα δουκάτο της Νορμανδίας, στον Ρόλλο με αντάλλαγμα την προστασία από τις νορμανδικές επιδρομές και με την προϋπόθεση της μεταστροφής του Ρόλλο στον χριστιανισμό, έτσι το Εβρέ περιήλθε στη Νορμανδία.^[15]

Από το 989 η πόλη έγινε έδρα της κομητείας του Εβρέ και του επισκόπου. Κατά τη διάρκεια των επόμενων τριών αιώνων η πόλη έγινε το θέατρο σκληρών μαχών για την κατάληψή της: Ο Λοθάριος την κατέκτησε το 962. Ακολούθησε η λεηλασία της από τον Ερρίκο Α΄ της Αγγλίας το 1120 και την έκαψε ο Φίλιππος Αύγουστος το 1194 για να εκδικηθεί τη σφαγή τριακοσίων Γάλλων ιπποτών που είχαν προσκληθεί στο φρούριο του Εβρέ και σφαγιάστηκαν κατόπιν προδοσίας από τους Άγγλους.

Στα τέλη του 13ου αιώνα, ο Φίλιππος Γ΄ της Γαλλίας παραχώρησε την κομητεία του Εβρέ στον γιο του, τον πρίγκιπα Λουδοβίκο. Αυτός ο Γάλλος πρίγκιπας ήταν ο πρώτος της δυναστείας του Εβρέ, η οποία βασίλεψε στο Βασίλειο της Ναβάρρας μέσω του γιου του Φιλίππου, από τον γάμο του με την Ιωάννα Β΄ της Ναβάρρας. Σήμερα μια συνοικία του Εβρέ ονομάζεται Ναβάρρα.

Κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου, η πόλη κατελήφθη το 1418 από τον Ερρίκο Β' της Αγγλίας. Επέστρεψε στην κυριαρχία του βασιλιά της Γαλλίας το 1440, χάρη στην παρέμβαση του Ρομπέρ ντε Φλοκ, Μια οδός κατά μήκος του ποταμού Ιτόν στο Εβρέ φέρει το όνομά του.

Το 1499 άρχισε η κατασκευή του μεγάρου της Επισκοπής.

Νεότερη και σύγχρονη εποχή

Η πόλη υπέστη πολλές επιθέσεις κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μεγάλο μέρος της καταστράφηκε. Το 1940 βομβαρδίστηκε από τη γερμανική αεροπορία και το κέντρο της καιγόταν επί σχεδόν μία εβδομάδα. Το 1944, η περιοχή γύρω από τον σιδηροδρομικό σταθμό καταστράφηκε από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς.^[16]

Το δημοτικό μουσείο εγκαινιάστηκε το 1961. Η πόλη γνώρισε πολύ ταχεία ανάπτυξη κατά τη δεκαετία του '70, με την ανάπτυξης της βιομηχανίας. Η βελτίωση της συγκοινωνίας με το Παρίσι επέτρεψε σε πολλούς Παρισινούς εργαζόμενους να εγκατασταθούν στο Εβρέ.

Οικονομία

Το Εβρέ είναι βιομηχανικό κέντρο με μεγάλες μονάδες παραγωγής ελαστικού και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Επίσης υπάρχει φαρμακευτική βιομηχανία και τυπογραφεία. Στο Εβρέ έχει την έδρα της η Γαλλική Αεροπορική Βάση 105.

Μνημεία και τουριστικά μέρη

Ο καθεδρικός ναός της πόλης

Παρά την καταστροφή που υπέστη η πόλη κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μερικά μνημεία παραμένουν:

• Στο Παλιό Εβρέ 5,6 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης, ανακαλύφθηκε το ρωμαϊκό ιερό Gisacum, όπου βρίσκονται τα ερείπια ενός ρωμαϊκού θεάτρου, ενός παλατιού, λουτρών και υδραγωγείου, καθώς και πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία τώρα εκτίθενται στο μουσείο του Εβρέ.
• Τμήματα των ρωμαιογαλατικών τειχών

• Ο πύργος του ρολογιού ή κωδωνοστάσιο, κτίσμα των αρχών του 15ου αιώνα
• Το μέγαρο της παλιάς Επισκοπής στεγάζει τις συλλογές του μουσείου Εβρέ. Στην αρχαιολογική αίθουσα εκτίθενται οι ανακαλύψεις της περιοχής: από την προϊστορία μέχρι την εποχή των Γαλλο-Ρωμαίων. Το χάλκινο άγαλμα του Δία από τον αρχαιολογικό χώρο του Gisacum είναι ένα από τα πιο όμορφα κομμάτια της συλλογής. Αρκετοί χώροι του μουσείου είναι αφιερωμένοι στον Μεσαίωνα. Στον πρώτο όροφο υπάρχει ένα σύνολο έργων από τον 17ο και τον 18ο αιώνα και μια συλλογή από αντίκες ρολόγια. Ο δεύτερος όροφος είναι αφιερωμένος στη ζωγραφική και τη γλυπτική του 19ου αιώνα (Ζαν-Ιπολίτ Φλαντρέν, Εζέν Μπουντέν, Ωγκύστ Ροντέν, Ζαν-Λεόν Ζερόμ).
• Ο καθεδρικός ναός της Νοτρ Νταμ σε γοτθικό ρυθμό.
• Η εκκλησία του Σαιν Τωρέν, περιέχει τη λειψανοθήκη του Αγίου Τωρέν, αριστούργημα της μεσαιωνικής χρυσοχοΐας στη Γαλλία.
• Το δικαστικό μέγαρο, κτίριο του αιώνα, παλιό θρησκευτικό ινστιτούτο
• Το θέατρο, κτίριο των αρχών του 20ού αιώνα.

• Μνημεία και ιστορικά κτίρια του Εβρέ
• 
  Η εκκλησία του Σαιν Τωρέν
• 
  Ο πύργος του ρολογιού
• 
  Η παλιά επισκοπή
• 
  Το χάλκινο άγαλμα του Δία
• 
  Τμήμα των ρωμαιογαλατικών τειχών
• 
  Το θέατρο του Εβρέ
• 
  Το δικαστικό μέγαρο
• 
  Το Ωδείο, παλιό μοναστήρι Καπουτσίνων

Παραπομπές

1. «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1  Οκτωβρίου 2018.
2. (Γαλλικά) Code INSEE.
3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
4. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
5. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. 2015. wxs-telechargement.ign.fr/83edtfdyqte031y0ra49d2e3/telechargement/inspire/RGC-2015-01$RGC2015/file/RGC2015.7z.
6. Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
7. . «habitants.fr».
8. . «distance.to/Paris».
9. . «insee.fr».
10. François de Beaurepaire (préf. Marcel Baudot),Les Noms des communes et anciennes paroisses de l'Eure, Paris, A. et J. Picard,1981, 221 p.
11. S. Pluton-Kliesch, « Évreux l’antique, le cimetière du ier siècle », dans Archéologia, no 434, juin 2006, p. 80.
12. . «patrimoine-normand».
13. . «archeologiesenchantier». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουνίου 2020.
14. . «le-clos-au-duc».
15. . «evreux-histoire».
16. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, τομ. 22, σελ. 23

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Évreux στο Wikimedia Commons
• (Γαλλικά) Επίσημος ιστότοπος