Γιαμούνα
μεγάλος ποταμός της Ινδίας, παραπόταμος του Γάγγη / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Γιαμούνα (Yamuna) ή Τζάμνα είναι μεγάλος ποταμός της Ινδίας, ο δεύτερος μεγαλύτερος σε όγκο νερού παραπόταμος του Γάγγη και ο μακρύτερος παραπόταμος ολόκληρης της Ινδίας, με μήκος 1.376 χιλιόμετρα.
Γιαμούνα | |
---|---|
Εκβολές | Γάγγης |
Χώρα | Ινδία |
Μήκος | 1.376 χλμ |
Μέση εκροή | 3.480 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο |
Παραπόταμοι | Tons River, Giri, Chambal River, Betwa River, Ken River, Hindon River και Sindh River |
wikidata (π • σ • ε ) |
Πηγάζει από τον Παγετώνα Γιαμουνότρι, σε υψόμετρο 3.293 μέτρα, στις νοτιοδυτικές πλαγιές του όρους Μπανταρπούντς των Ιμαλαΐων στην Πολιτεία Ουταράχαντ της Ινδίας. Δέχεται όλα τα τρεχούμενα νερά από μία μεγάλη έκταση, καθώς η λεκάνη απορροής του έχει έκταση 366.223 τετρ. χιλιόμετρα, το 40,2% της λεκάνης ολόκληρου του Γάγγη, στον οποίο χύνεται στο «Τριβένι Σανγκάμ», στην πόλη Πραγιαγκράτζ (πρώην Αλλαχαμπάντ), όπου διεξάγεται και η μεγάλη εορτή Κούμπα Μέλα κάθε δώδεκα χρόνια.
Ο Γιαμούνα διασχίζει αρκετές πολιτείες της Ινδίας: Ουταράχαντ, Χαρυάνα, Ούταρ Πραντές, Χιμάτσαλ Πραντές, αλλά και τη Μητροπολιτική Περιοχή του Δελχίου, ενώ έχει με τη σειρά του μεγάλους παραποτάμους, όπως τον Τονς και τον Τσάμπαλ, τον μακρύτερο δικό του παραπόταμο, που έχει επίσης μεγάλη λεκάνη απορροής. Ο Γιαμούνα συνδημιούργησε την εξαιρετικά εύφορη προσχωσιγενή περιοχή Γιαμούνα-Γάγγη ανάμεσα στον ίδιο και στον Γάγγη. Σχεδόν 57 εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τα νερά του Γιαμούνα για την επιβίωσή τους. Το ποτάμι δίνει πάνω από το 70% της υδροδοτήσεως του Δελχίου και έχει ετήσια παροχή 97 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, από τα οποία καταναλώνονται περί τα 4 δισεκατομμύρια (εκ των οποίων το 96% για άρδευση).
Ο Γιαμούνα, όπως και ο Γάγγης, είναι αντικείμενο μεγάλου σεβασμού από τους Ινδουιστές και λατρεύεται ως η ομώνυμη θεά Γιαμούνα, κόρη της ηλιακής θεότητας Σούρυα και αδελφή του Γιάμα, του θεού του θανάτου, από τον οποίο είναι γνωστή και ως «Γιάμι». Σύμφωνα με δημοφιλείς ινδικές δοξασίες, το λουτρό στα ιερά νερά του ελευθερώνει τον λουόμενο από τα βάσανα μετά θάνατο.[1][2]
Στο φράγμα εκτροπής του Χάθνι Κουντ τα νερά του Γιαμούνα χωρίζονται, παροχετευόμενα σε δύο μεγάλα κανάλια: Το Δυτικό Κανάλι του Γιαμούνα, που ρέει προς τη Χαρυάνα, και το Ανατολικό Κανάλι του Γιαμούνα, που ρέει προς το Ούταρ Πραντές. Τα νερά του Γιαμούνα είναι «αρκετά καθαρά» από τις πηγές του ίσαμε το φράγμα Ουαζιραμπάντ στο Δελχί, μια διαδρομή περίπου 375 χιλιομέτρων. Παρακάτω, η προσθήκη λυμάτων από 15 εισροές μέχρι το φράγμα Όχλα καθιστά το ποτάμι πολύ ρυπασμένο. Ινδός αξιωματούχος έχει χαρακτηρίσει το ποτάμι από εκεί και κάτω ως «ανοικτό υπόνομο», με τιμές βιοχημικώς απαιτούμενου οξυγόνου (BOD) από 14 έως 28 mg/λίτρο και υψηλή περιεκτικότητα σε κολοβακτηρίδια.[3] Υπάρχουν τρεις βασικές πηγές ρυπάνσεως του ποταμού: οικιακά και δημοτικά απόβλητα, διάβρωση του εδάφους που προκαλείται από την αποδάσωση και τα υπολείμματα λιπασμάτων, ζιζανιοκτόνων και εντομοκτόνων μαζί με βιομηχανικά απόβλητα. Ο Γιαμούνα από τις πηγές του μέχρι το Όχλα αποκαλείται και «Άνω Γιαμούνα».[4]