Βαλένθια

Η Βαλένθια (στα βαλενθιανικά València, στα ισπανικά Valencia) είναι η πρωτεύουσα και η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Αυτόνομης Κοινότητας της Βαλένθιας, και η τρίτη μεγαλύτερη πόλη στην Ισπανία, με πληθυσμό 810.064 κατοίκων το 2008. Πρόκειται για την 22η πιο πολυπληθή κοινότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την 35η πιο πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με πληθυσμό 2.300.000 κατοίκους που ζουν στη μητροπολιτική περιοχή της Βαλένθιας.

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Βαλένθια (αποσαφήνιση).

Βαλένθια
Σημαία Έμβλημα
Βαλένθια
Χώρα	Ισπανία ! Ισπανία
Περιφέρεια	Βαλένθια
Επαρχία	Βαλένθια
Διοικητική υπαγωγή	Comarca de València
Ίδρυση	138 π.Χ.[1]
Προστάτης	Vincent of Saragossa
Διοίκηση
• mayor of Valencia	Joan Ribó (Δέσμευση)
Έκταση	134,65
Υψόμετρο	15
Πληθυσμός	790.201 (2016)
Ταχ. κωδ.	46000-46080
Τηλ. κωδ.	96
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 UTC+02:00
Ιστότοπος	www.valencia.es
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η πόλη βρίσκεται κτισμένη στις όχθες του ποταμού Τούρια, ενώ διαθέτει μεγάλες λιμενικές εγκαταστάσεις, από τις σημαντικότερες στη δυτική Μεσόγειο. Στο ιστορικό της κέντρο συναντάται ένα πυκνό δίκτυο μνημείων ιδιαίτερης ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας, στα οποία περιλαμβάνεται και το Ανταλλακτήριο Μεταξιού της Βαλένθιας (Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από το 1996).^[2] Τοπόσημό της είναι αναμφίβολα η Πόλη των Τεχνών και των Επιστημών (Ciutat de les Arts i les Ciències), ένα πρωτοποριακό και φουτουριστικό συγκρότημα–μουσείο σχεδιασμένο από τον Σαντιάγο Καλατράβα^[3].

Ιστορία

Ύστερη Αρχαιότητα

Η Βαλένθια ιδρύθηκε από τους Ρωμαίους και συγκεκριμένα από τον στρατηγό Σίξτο Ιούνιο Βρούτο το 137 π.Χ. Η αρχική λατινική της ονομασία ήταν Βαλεντία (Valentia) που σημαίνει δύναμη, σθένος. Η πρώτη ρωμαϊκή πόλη καταστράφηκε το 75 π.Χ. από τον Πομπήιο για να ξανακτιστεί και να γνωρίσει μεγάλη ακμή από τα μέσα του 1ου έως και τις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα. Το 413 κατελήφθη μαζί με την υπόλοιπη Ιβηρική χερσόνησο από τους Βησιγότθους. Την περίοδο αυτή η εκκλησία έχει τα ηνία της πόλης, που αποκτά στρατηγική σημασία μετά τη Βυζαντινή εισβολή των στρατευμάτων του Ιουστινιανού κατά τον 6ο αιώνα στα νότια της χερσονήσου.

Μεσαίωνας - Μουσουλμανική και Χριστιανική περίοδος

Το 714 η Βαλένθια (κατά τους Άραβες Balansiya) καταρρέει μαζί με την υπόλοιπη βησιγοτθική Ισπανία με την εισβολή των Μαυριτανών. Κατά τη βασιλεία του Αμπντ αλλάχ αλ-Μπαλανσί όμως, απέκτησε αυτόνομη διακυβέρνηση και γνώρισε μια παρατεταμένη περίοδο ευημερίας. Το 1021 έγινε έδρα του νεοσύστατου Μαυριτανικού βασιλείου της Βαλένθιας που εκτεινόταν από την Αλμερία έως τις εκβολές του ποταμού Έβρου. Το 1094 η πόλη κυριεύεται από τον Ισπανό στρατιώτη Ροδρίγο Ντίαθ γνωστό και ως Ελ Σιντ (El Cid Campeador). Ο Ελ Σιντ ίδρυσε ένα μικρό κρατίδιο με έδρα τη Βαλένθια, που παρέμεινε στα χέρια του μέχρι τον θάνατό του το 1099. Το 1102 η πόλη ανακτήθηκε από τους Αλμοραβίδες του Μαγκρέμπ, για να καταληφθεί τελικά το 1238 από τον βασιλιά της Αραγωνίας Ιάκωβο Α’ τον Κατακτητή, που έδωσε οριστικό τέλος στους πέντε αιώνες της μουσουλμανικής κυριαρχίας και εγκαθίδρυσε στα πλαίσια του Στέμματος το Βασίλειο της Βαλένθια, με πρωτεύουσά του την ομώνυμη πόλη. Μετά τη νίκη των χριστιανικών δυνάμεων ο μουσουλμανικός πληθυσμός της πόλης εκδιώχθηκε. Από το βασίλειο της Αραγώνας παραχωρήθηκε στη Βαλένθια αυτονομία και σημαντικά προνόμια. Τα Κόρτες (Συμβούλια των Τάξεων) συγκαλούνταν κάθε χρόνο και ο βασιλιάς υποχρεούταν να τα συμβουλεύεται για κρατικές υποθέσεις. Οι ευγενείς δικάζονταν από τον δικαστή (justicia) διοριζόμενο από τον βασιλιά και προερχόμενο από την τάξη των ιπποτών. Το 1343 ξέσπασε μεγάλη κρίση. Οι ευγενείς της Βαλένθιας σχημάτισαν ένωση και εκβίασαν από τον βασιλιά Πέτρο Δ’ περισσότερες παραχωρήσεις. Οι καταστροφές, όμως, που προκάλεσε η μαύρη πανώλη επέτρεψαν στον βασιλιά να διαλύσει την Ένωση και να ακυρώσει τα προνόμιά της. Ακολούθησαν συχνές κοινωνικές και οικονομικές κρίσεις με αποκορύφωμα τη σφαγή των Εβραίων της πόλης το 1391.

Αναγέννηση (15ος – 16ος αιώνας)

Το 1479, το βασίλειο της Βαλένθιας μαζί με τις άλλες χώρες του αραγωνικού στέμματος ενώθηκε με την Καστίλλη κάτω από τους μονάρχες Φερδινάνδο και Ισαβέλλα. Τον 15ο αιώνα η πόλη γνώρισε αξιοσημείωτη οικονομική, πνευματική και καλλιτεχνική ανάπτυξη, φτάνοντας στο απόγειο της ακμής της. Υπήρξε σπουδαίο εμπορικό κέντρο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, ενώ κυρίαρχο ρόλο στην οικονομία της έπαιξε το εμπόριο του μεταξιού. Το 1474 λέγεται ότι λειτούργησε στη Βαλένθια η πρώτη Ισπανική εκτυπωτική πρέσα ενώ το 1500 ιδρύθηκε το πανεπιστήμιο της πόλης. Μετά την ανακάλυψη της Αμερικής, η ακτινοβολία της Βαλένθιας περιορίστηκε. Το διάστημα 1519-1522 η πόλη στιγματίστηκε από την εξέγερση των Χερμάνια (Germanias=Αδελφότητα). Ξέσπασε εμφύλιος καθώς οι χωρικοί και τα κατώτερα στρώματα της αριστοκρατίας ξεσηκώθηκαν απαιτώντας την εκδίωξη των Μορίσκων, των Μουσουλμάνων που παρέμειναν στην πόλη μετά το 1238 και τους οποίους θεωρούσαν υπεύθυνους για την οικονομική τους δυσχέρεια. Ο Φίλιππος Β’ κατόρθωσε να καταπνίξει την εξέγερση και να διαλύσει τις δυνάμεις της Αδελφότητας. Τελικά όμως το 1609 οι Μορίσκοι της Βαλένθιας απελάθηκαν στη Βόρεια Αφρική.

Περίοδος δυναστείας των Βουρβόνων

Το 1701, μετά τον θάνατο του άτεκνου Καρόλου Β’ ακολούθησε ο Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής, μια σύγκρουση μεταξύ των μεγάλων Ευρωπαϊκών δυνάμεων για την επιβολή μιας αρεστής σε αυτές δυναστείας στην Ισπανία. Η Βαλένθια υποστήριξε τον Αρχιδούκα Κάρολο της Αυστρίας, παρά τη στέψη του Φίλιππου Ε’ της δυναστείας των Βουρβόνων. Ο Κάρολος εισήλθε θριαμβευτικά στην πόλη το 1706, μετά την ήττα του όμως στην Αλμάνσα το 1707, η Βαλένθια περιήλθε σε δεινή θέση. Ο Φίλιππος κατάργησε πολλά από τα προνόμια της πόλης και την αυτονομία της, επιβάλλοντας τους νόμους και τα έθιμα της Καστίλης. Το 1812 η πόλη κατελήφθη μετά από σθεναρή αντίσταση από τη στρατιά του Ναπολέοντα, ενώ η ισπανική κυριαρχία αποκαταστάθηκε το 1814. Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η οικοδομική ανάπτυξη δεν είχε προηγούμενο και σε συνδυασμό με την επιδίωξη του εκσυγχρονισμού οδήγησε στην κατεδάφιση των μεγάλων τειχών το 1865. Στη συνέχεια η πόλη ακολούθησε τον δρόμο της εκβιομηχάνισης.

20ός αιώνας

1939: Βομβαρδισμός του σιδηροδρομικού σταθμού

Με την έκρηξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η οικονομία της πόλης επλήγη, αλλά κατόρθωσε και πάλι να ανακάμψει. Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου (1936-1939), η Βαλένθια αποτέλεσε σημαντικότατο προπύργιο των Δημοκρατικών. Εκεί μεταφέρθηκε το 1936 η πρωτεύουσα της Δημοκρατίας, λόγω των επανειλημμένων προσπαθειών των Εθνικιστών να καταλάβουν τη Μαδρίτη. Το 1939 η πόλη υπέστη μεγάλες καταστροφές από τους βομβαρδισμούς του στρατηγού Φράνκο. Η περίοδος της δικτατορίας του Φράνκο υπήρξε ιδιαίτερα δύσκολη για την πόλη, καθώς, εκτός των άλλων, απαγορεύτηκε η διδασκαλία και η χρήση της τοπικής διαλέκτου.

Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, αναγνωρίστηκε το 1982 η αυτονομία της Βαλένθια από το ισπανικό Σύνταγμα.

Τα τελευταία τριάντα χρόνια η πόλη αναμορφώθηκε πλήρως και σήμερα αποτελεί μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, με σημαντική πολιτιστική ζωή, σε συνδυασμό με τη βιομηχανική, εμπορική και τουριστική της ανάπτυξη.

Οικονομία

Κτήριο της Τράπεζας της Βαλένθιας.

Η Βαλένθια, πριν από την οικονομική κρίση του 2008, απολάμβανε μια σημαντική οικονομική ανάπτυξη, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας προερχόταν από τον τουρισμό, την κατασκευαστική βιομηχανία, τις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές. Η οικονομία της πόλης είναι προσανατολισμένη στην παροχή υπηρεσιών, καθώς σχεδόν το 84% του ενεργού πληθυσμού απασχολείται με επαγγέλματα του τομέα των υπηρεσιών. Ωστόσο, η πόλη εξακολουθεί να διατηρεί μια σημαντική βιομηχανική βάση, με το 8,5% του πληθυσμού να απασχολείται σε αυτόν τον τομέα. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται ανάπτυξη στον τομέα της μεταποίησης, κυρίως όσον αφορά τη συναρμολόγηση αυτοκινήτων (Ford Valencia Body & Assembly).^[4] Γεωργικές δραστηριότητες εξακολουθούν να ασκούνται, αν και είναι σχετικά μικρής σημασίας, καθώς περίπου το 1,9% του ενεργού πληθυσμού απασχολείται κυρίως σε οπωρώνες εσπεριδοειδών.

Από την έναρξη της Μεγάλης Ύφεσης (2008), η Βαλένθια βίωσε ένα αυξανόμενο ποσοστό ανεργίας, αυξημένο δημόσιο χρέος κ.λπ.. Παράλληλα, οι τοπικές αρχές της πόλης επέβαλαν σημαντικές περικοπές δαπανών.

Το 2009, η Βαλένθια ανακηρύχθηκε ως η 29η ταχύτερα αναπτυσσόμενη ευρωπαϊκή πόλη.^[5] Η επιρροή της στο εμπόριο, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία, τα μέσα ενημέρωσης, τη μόδα, την επιστήμη και τις τέχνες, συμβάλλει στον χαρακτηρισμό της ως μίας από τις παγκόσμιες πόλεις, σύμφωνα με την ακαδημαϊκή δεξαμενή σκέψης GaWC^[6]

Η πόλη είναι η έδρα ενός από τα τέσσερα χρηματιστήρια που υφίστανται στην Ισπανία. Το Χρηματιστήριο της Βαλένθιας, μέρος του Ισπανικών Χρηματιστηρίων και Αγορών (BME), βρισκόταν υπό τη διαχείριση του ελβετικού οικονομικού κέντρου SIX Group.^[7]

Το ΑΕΠ της μητροπολιτικής περιοχής της Βαλένθιας ανερχόταν σε 52,7 δισεκατομμύρια δολάρια και 28.141 δολάρια κατά κεφαλήν, κατά το έτος 2011.^[8]

Λιμάνι

Εναέρια άποψη του λιμανιού της Βαλένθιας.

Το λιμάνι της Βαλένθιας είναι το μεγαλύτερο στις δυτικές ακτές της Μεσογείου, καθώς είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ισπανίας την κυκλοφορία σε κίνηση εμπορευματοκιβωτίων και το δεύτερο μεγαλύτερο όσον αφορά την επιβατική κίνηση (σύμφωνα με στοιχεία του 2008). Διαχειρίζεται, επίσης, το 20% των εξαγωγών της Ισπανίας.^[9][10][11] Τα κύρια προϊόντα που εξάγονται από το λιμάνι είναι τρόφιμα και ποτά.^[12] Άλλες προϊόντα περιλαμβάνουν έπιπλα, κεραμικά πλακάκια, ανεμιστήρες, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και προϊόντα σιδήρου. Ο δευτερογενής τομέας της Βαλένθιας επικεντρώνεται στη μεταλλουργία, τις χημικές ουσίες, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τη ναυπηγική βιομηχανία και τη ζυθοποιία. Παράλληλα, οι μικρές και μεσαίες βιομηχανίες αποτελούν σημαντικό μέρος της τοπικής οικονομίας που απασχολούν ένα μεγάλος μέρος του εργατικού δυναμικού της πόλης.^[13][14]

Το λιμάνι της Βαλένθιας υπέστη ριζικές αλλαγές το 2007 για να φιλοξενήσει το 32ο Κύπελλο Αμερικής. Χωρίστηκε σε δύο μέρη -το ένα παρέμεινε αμετάβλητο, ενώ το άλλο τμήμα τροποποιήθηκε για τις εορταστικές εκδηλώσεις του Κυπέλλου. Τα δύο τμήματα παραμένουν διαιρεμένα από έναν τοίχο, που εισέρχεται στο νερό.^{[15][16][17][18][19]}

Δημογραφία

Με πληθυσμό 809.267 κατοίκους σε μια περιοχή 134,6 χλμ ² (εντός των διοικητικών ορίων του δήμου), η Βαλένθια είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ισπανίας και ο 24ος μεγαλύτερος σε πληθυσμό δήμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.^[20] Η αστική περιοχή της Βαλένθιας, που εκτείνεται πέρα από τα διοικητικά όρια του δήμου, έχει πληθυσμό μεταξύ 1.564.145 και 1.595.000 κατοίκων.^[21][22] Επίσης, σύμφωνα με το ισπανικό Υπουργείο Ανάπτυξης, η Ευρύτερη Αστική Περιοχή (ισπ. Gran Area Urbana) εντός της Όρτα της Βαλένθιας έχει πληθυσμό 1.551.585 κατοίκους σε περιοχή 628,81χλμ², ενώ κατά την περίοδο 2001-2011 σημειώθηκε αύξηση του πληθυσμού κατά 191.842 άτομα (ποσοστό 14,1%).^[23] Περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη μητροπολιτική περιοχή της Βαλένθιας. Σύμφωνα με το CityPopulation.de, η μητροπολιτική περιοχή έχει πληθυσμό 1.770.742 κατοίκους,^[24] σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης 2.300.000 κατοίκους ^[25] σύμφωνα με τη World Gazetteer 2.513.965 κατοίκους^[26] και σύμφωνα με την Eurostat 2.522.383 κατοίκους.^[27] Μεταξύ του 2007 και του 2008 σημειώθηκε αύξηση σε ποσοστό 14% του πληθυσμού που ήταν γεννημένος στο εξωτερικό, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις ανά χώρα να προέρχονται από τη Βολιβία, τη Ρουμανία και την Ιταλία. Ο πληθυσμός που είχε γεννηθεί στην αλλοδαπή, αυξήθηκε από το 1,5% το 2000^[28] στο 9,1% το 2009^[29] και είχε συμβεί παράλληλα και στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, τη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη.^[30] Οι κύριες χώρες προέλευσης ήταν η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Βουλγαρία.^[31]

Οι 10 μεγαλύτερες ομάδες αλλοδαπών κατοίκων το 2018 ήταν:

Εκουαδόρ	13.459
Κολομβία ! Κολομβία	11.863
Βολιβία ! Βολιβία	9.099
Ρουμανία ! Ρουμανία	8.509
Κίνα ! Κίνα	6.308
Βενεζουέλα ! Βενεζουέλα	6.214
Αργεντινή ! Αργεντινή	6.039
Πακιστάν ! Πακιστάν	5.500
Γαλλία ! Γαλλία	5.399
Μαρόκο ! Μαρόκο	4.599

Εικόνες

• 
  Llotja de la Seda
• 
  El Micalet, το καμπαναριό του καθεδρικού ναού
• 
  Ο καθεδρικός ναός
• 
  Το παλάτι Marqués de Dos Aigües
• 
  Το μουσείο
• 
  Η πόλη των τεχνών και των επιστημών
• 
  ο διάδρομος στην πόλη των τεχνών και των επιστημών
• 
  Παέγια μαγειρεμένη στον δρόμο

Παραπομπές

1. «Gran Enciclopèdia Catalana». (Καταλανικά) Gran Enciclopèdia Catalana. Grup Enciclopèdia.
2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2011.
3. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Νοεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2011.
4. Global Operations – Spain: Valencia Body and Assembly – Corporate.ford.com
5. «Best European business cities». City Mayors. 28 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2011.
6. «The World According to GaWC 2020». GaWC - Research Network. Globalization and World Cities. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2020.
7. Torralba, Luis A. (12 Ιουνίου 2020). «Bolsa de Valencia, ni valenciana ni española: ya es suiza (como BME)». Valencia Plaza.
8. «Global city GDP 2011». Brookings Institution. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2013.
9. «Valenciaport in figures». valenciaport.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2009.
10. Mckinley, James C. (2 March 2011). «NY Times, 30 July 2008». Nytimes.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 April 2008. https://web.archive.org/web/20080407171724/http://www.nytimes.com/global/spainvalencia/nine.html. Ανακτήθηκε στις 9 March 2011.
11. «Resumen general del tráfico portuario en febrero | Puerto Bahía de Algeciras Blog». Puertoalgeciras.org. 22 Φεβρουαρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2009.
12. Burguera. «Valencia supera an Algeciras y lidera por primera vez el tráfico de contenedores en España. Las Provincias» (στα Spanish). Lasprovincias.es. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2009.
13. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09640561003694419
14. https://cordis.europa.eu/project/id/38868
15. https://www.alinghi.com/32nd-america%E2%80%99s-cup
16. http://www.cupinfo.com/en/ac32-main.php
17. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2020.
18. https://de.reuters.com/article/instant-article/idUSL1744042220070424%5Bνεκρός+σύνδεσμος%5D
19. https://web2011.ivie.es/downloads/docs/mono/mono2007-02.pdf
20. «Instituto Nacional de Estadística. (National Statistics Institute)». Ine.es. 28 Μαΐου 2001. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2009.
21. Eurostat – Larger Urban Zones: Urban Audit.org Αρχειοθετήθηκε 17 December 2007 στο Wayback Machine.
22. World Urban Areas – Demographia, 04.2018
23. Áreas urbanas +50, Ministerio de Fomento de España Αρχειοθετήθηκε 2014-08-26 στο Wayback Machine..
24. The Principal Agglomerations of the World – Population Statistics and Maps – citypopulation.de
25. Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, Competitive Cities in the Global Economy, OECD Territorial Reviews, (OECD Publishing, 2006), Table 1.1
26. – World Gazetteer, 2017
27. „Population by sex and age groups” – Eurostat, 2017.
28. «foreign born population in 2001». Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2011.
29. «Foreign born population in 2008, p7» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2011.
30. «Table 1.1 foreign born population». Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2011.
31. «Population of Valencia 2017». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2017.

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica (1997). 13ος και 30ος τόμος. Εκδοτικός οργανισμός Πάπυρος
• www.aboutvalencia.com
• www.ayto-valencia.es

Δείτε επίσης

• Βασίλειο της Βαλένθια
• Στέμμα της Αραγωνίας
• spainestate