Έκρηξη του όρους Πινατούμπο (1991)
Έκρηξη του όρους Πινατούμπο στις Φιλιππίνες / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η έκρηξη του όρους Πινατούμπο που έλαβε χώρα το 1991 στο ηφαιστειακό τόξο Λούζον των Φιλιππίνων ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη ηφαιστειακή έκρηξη του 20ου αιώνα, πίσω μόνο από την έκρηξη Νοβαρούπτα το 1912 στην Αλάσκα. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα ξεκίνησε στις 2 Απριλίου ως μια σειρά φρεατικών εκρήξεων από μια ρωγμή που άνοιξε στη βόρεια πλευρά του όρους Πινατούμπο. Επιστήμονες εγκατέστησαν σεισμογράφους και άρχισαν να παρακολουθούν το ηφαίστειο για σεισμούς. Στα τέλη Μαΐου, ο αριθμός των σεισμικών γεγονότων κάτω από το ηφαίστειο κυμάνθηκε από μέρα σε μέρα. Από τις 6 Ιουνίου, ένα σμήνος προοδευτικά πιο ρηχών σεισμών συνοδευόμενο από πληθωριστική κλίση στην άνω ανατολική πλευρά του βουνού, κορυφώθηκε με την εξώθηση ενός μικρού θόλου από λάβα.[3]
Έκρηξη του όρους Πινατούμπο | |
---|---|
Στήλη έκρηξης στις 12 Ιουνίου 1991 | |
Ηφαίστειο | Όρος Πινατούμπο |
Ημερομηνία | 2 Απριλίου 1991 (1991-04-02)[1] - 2 Σεπτεμβρίου 1991 (1991-09-02)[1] |
Τοποθεσία | Όρη Ζαμπάλες, Κεντρικό Λουζόν, Φιλιππίνες 15°08′30″N 120°21′00″E |
ΔΗΕ | 6[1] |
Επιπτώσεις | |
Καταστροφές |
|
Θάνατοι | 847 άνθρωποι σκοτώθηκαν |
Στις 12 Ιουνίου, η πρώτη θεαματική έκρηξη του ηφαιστείου έστειλε μια στήλη τέφρας 19 χλμ στην ατμόσφαιρα. Πρόσθετες εκρήξεις σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας και το πρωί της 13ης Ιουνίου. Η σεισμική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγινε έντονη. Όταν ακόμη πιο πολύ φορτισμένο με αέριο μάγμα έφτασε στην επιφάνεια του Πινατούμπο στις 15 Ιουνίου, το ηφαίστειο εξερράγη, στέλνοντας ένα σύννεφο τέφρας 40 χλμ στην ατμόσφαιρα. Ηφαιστειακή τέφρα και ελαφρόπετρα κάλυψε την ύπαιθρο. Τεράστιες πυροκλαστικές ροές βρυχήθηκαν στις πλευρές του Πινατούμπο, γεμίζοντας τις κάποτε βαθιές κοιλάδες με φρέσκα ηφαιστειακά κοιτάσματα πάχους έως και 200 μέτρα. Η έκρηξη αφαίρεσε τόσο πολύ μάγμα και πέτρες από κάτω από το ηφαίστειο που η κορυφή κατέρρευσε για να σχηματίσει μια μικρή καλντέρα πλάτους 2,5 χλμ.[3]
Η λεπτή τέφρα από την έκρηξη έπεσε τόσο μακριά όσο ο Ινδικός Ωκεανός και οι δορυφόροι εντόπισαν το ένα σύννεφο τέφρας καθώς ταξίδευε πολλές φορές σε όλο τον κόσμο. Τουλάχιστον 16 εμπορικά αεριωθούμενα αεροσκάφη πέταξαν κατά λάθος μέσα από το παρασυρόμενο σύννεφο τέφρας, προκαλώντας ζημιές περίπου 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Μετά την τέφρα ήρθε το σκοτάδι και οι ήχοι των λαχάρ που βουίζαν στις κοντινές κοιλάδες των ποταμών. Αρκετά μικρότερα λαχάρ ξεπέρασαν την Αεροπορική Βάση Κλαρκ, κυλώντας στη βάση σε εξαιρετικά ισχυρά φύλλα, χτυπώντας σε κτίρια και σκορπίζοντας αυτοκίνητα. Σχεδόν κάθε γέφυρα σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από το όρος Πινατούμπο καταστράφηκε. Αρκετές πεδινές πόλεις πλημμύρισαν ή θάφτηκαν μερικώς στη λάσπη. Περισσότεροι από 840 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την κατάρρευση στεγών κάτω από υγρή βαριά τέφρα και αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν.[3]
Η βροχή συνέχισε να δημιουργεί κινδύνους τα επόμενα αρκετά χρόνια, καθώς τα ηφαιστειακά κοιτάσματα επανακινητοποιήθηκαν σε δευτερεύουσες λασποροές. Ζημιές σε γέφυρες, συστήματα αρδευτικών καναλιών, δρόμους, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και αστικές περιοχές σημειώθηκαν μετά από κάθε σημαντική βροχόπτωση. Πολλοί περισσότεροι άνθρωποι επηρεάστηκαν για πολύ περισσότερο από τα λαχάρ που προκλήθηκαν από τη βροχή παρά από την ίδια την έκρηξη.[3]