![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Siege_of_Amorium.jpg/640px-Siege_of_Amorium.jpg&w=640&q=50)
Άλωση του Αμορίου
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Άλωση του Αμορίου από το Χαλιφάτο των Αββασιδών στα μέσα του Αυγούστου του 838 αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της μακράς ιστορίας πολέμων ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τους Άραβες. Της εκστρατείας των Αββασιδών ηγήθηκε προσωπικά ο Χαλίφης Μουτασίμ (833-842) ως απάντηση στην επιτυχή στρατιωτική επιχείρηση του αυτοκράτορα Θεοφίλου εναντίον των συνοριακών περιοχών του χαλιφάτου τον προηγούμενο χρόνο (837). Ο Μουτασίμ έθεσε εξαρχής ως στόχο του την κατάληψη του Αμορίου, γενέτειρα της ομώνυμης δυναστείας στην οποία ανήκε ο Θεόφιλος. Ταυτόχρονα το Αμόριο ήταν μία από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες βυζαντινές πόλεις, ενώ ως έδρα του θέματος Ανατολικών αποτελούσε σημαντικότατο στρατιωτικό κέντρο. Ο χαλίφης συγκέντρωσε ασυνήθιστα πολυάριθμο στρατό, τον οποίο και διαίρεσε σε δύο τμήματα, που εισέβαλαν στο βυζαντινό έδαφος από τα βορειοανατολικά και τα νότια. Το βόρειο τμήμα υποχρέωσε σε ήττα τις αυτοκρατορικές δυνάμεις υπό το Θεόφιλο στο Δαζιμώνα, επιτρέποντας στα στρατεύματα των Αββασιδών να προωθηθούν βαθιά μέσα στη Μικρά Ασία, και να ενωθούν προ της Άγκυρας, την οποία και βρήκαν ερημωμένη. Αφού λεηλάτησαν την πόλη, στράφηκαν νότια προς το Αμόριο, όπου και αφήχθησαν την 1η Αυγούστου. Έχοντας να αντιμετωπίσει συνομωσίες στην Κωνσταντινούπολη και μια εξέγερση των Χουρραμιτών του στρατού του, ο Θεόφιλος στάθηκε ανίκανος να παράσχει βοήθεια στην απειλούμενη πόλη.
Άλωση του Αμορίου | |||
---|---|---|---|
Αραβοβυζαντινοί Πόλεμοι | |||
![]() | |||
Χρονολογία | Αύγουστος 838 | ||
Τόπος | Αμόριο | ||
Έκβαση | Κατάληψη και λεηλασία του Αμορίου από τους Αββασίδες. | ||
Αντιμαχόμενοι | |||
Ηγετικά πρόσωπα | |||
Δυνάμεις | |||
| |||
Απώλειες | |||
|
Το Αμόριο διέθετε ισχυρές οχυρώσεις, ωστόσο ένας προδότης αποκάλυψε μια αδυναμία των τειχών, όπου και οι Άραβες επικέντρωσαν τις επιθετικές τους προσπάθειες, πετυχαίνοντας να δημιουργήσουν ρήγμα. Στα μέσα Αυγούστου του 838 ο Βυζαντινός διοικητής Βοϊδίτζης, στον οποίο είχε ανατεθεί η προάσπιση του τείχους στο σημείο αυτό, αποθαρρυμένος αποφάσισε να διαπραγματευτεί απευθείας με τον χαλίφη χωρίς τη γνώση των ανωτέρων του. Η παύση των εχθροπραξιών από μέρους του επέτρεψε στους Άραβες να εισέλθουν ανεμπόδιστοι στην πόλη και να την κατακτήσουν. Το Αμόριο κατεστράφη μεθοδικά, με αποτέλεσμα να μην αποκτήσει ποτέ ξανά την παλαιά του αίγλη. Πολλοί από τους κατοίκους του σφαγιάστηκαν, ενώ οι υπόλοιποι πωλήθηκαν ως σκλάβοι. Οι περισσότεροι από τους επιζώντες απελευθερώθηκαν κατόπιν εκεχειρίας το 841, ωστόσο επιφανείς αξιωματούχοι μεταφέρθηκαν στην πρωτεύουσα του Χαλιφάτου, Σαμάρρα, όπου και εκτελέστηκαν αργότερα μετά την άρνησή τους να ασπαστούν το Ισλάμ, γνωστοί πλέον ως οι «42 Μάρτυρες του Αμορίου».
Η Άλωση του Αμορίου δεν υπήρξε απλά μεγάλη στρατιωτική καταστροφή και βαρύ προσωπικό πλήγμα του Θεόφιλου, αλλά και τραυματικό γεγονός για τους Βυζαντινούς, οι συνέπειες του οποίου απηχούν στη μεταγενέστερη γραμματεία. Το ιστορικό αυτό γεγονός δεν άλλαξε τελικά την ισορροπία δυνάμεων, η οποία μεταβαλλόταν αργά υπέρ του Βυζαντίου, αλλά απαξίωσε πλήρως το θεολογικό δόγμα της Εικονομαχίας, που υποστηριζόταν με πάθος από τον Θεόφιλο. Καθώς η Εικονομαχία στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις στρατιωτικές επιτυχίες για τη νομιμοποίησή της, η πτώση του Αμορίου συνέβαλε αποφασιστικά στην εγκατάλειψή της λίγο μετά το θάνατο του Θεόφιλου το 842.
Η Άλωση του Αμορίου είναι μια από τις πολύ σπάνιες ιστορικές στιγμές στην Βυζαντινή ιστορία που μπορούμε να ανιχνεύσουμε το υλικό της κατάλοιπο μέσω της αρχαιολογίας. Συγκεκριμένα, οι συνεχιζόμενες ανασκαφές στο Αμόριο (σημ. Hisar, κοντά στην κωμόπολη του Emirdag) έχουν αποκαλύψει ένα ευρύ στρώμα καταστροφής που καλύπτει σχεδόν το σύνολο της τειχισμένης πόλης. Το στρώμα αυτό καταστροφής μετά από πολλές σχετικές μελέτες και πλήθων ευρημάτων και νομισμάτων έχει πλέον ταυτιστεί με την καταστροφή της πόλης μετά την πολιορκία της τον Αύγουστο του 838.[1]