Ehmedê Xanî
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ehmedê Xanî (b. 1650 yan zî 1651, Colemerge - m. 1707, Bazîd)[1] filozof, astronom û şaîro Kirdas o.
Serra hezar û şeş seyî û pancas û yew (1651) de maya xo ra bîyo, ameyo dinya. Ehmedê Xanî eşîra Xanîyan ra yo. Eşîra ey mintiqay Hekarî ra koç kerdo şîya Bazîde de bica bîya.
Ehmedê Xanî çeharês serreyê xo ra dest pê nûştişê ziwanê kurdkî (kirdaskî) kerdo û zaf şaristananê Kurdistanî de wendo. Dima ra şîyo şaristanê Bazîdî û ûca yew medrese kerdo a. No medrese de zî Xanî bîyo musnekarê (malimê) qicanê (domananê) kurdan.
Ehmedê Xanî, zaf qedir û qîmet dayo ziwanê kurdkî. Seba ke wendiş û nûştişê bi kurdkî bizanê domanan ser de zehf vinderto. Xanî teberê kurdkî de erebkî, fariskî û tirkî zî zanayêne. Bi eseranê xo yewin nasyonalistanê kurdan ra yeno zanayîş. Wextê ey de ziwanê fariskî zey ziwanê edebîyatî ameyêne qebûl kerdiş. Û zafê nuştoxanê kurdan herinda kurdkî de fariskî nuştêne. Labelê Xanî bi kurdkî nuşto û eseranê xo de vato ke eke ma qîmetê ziwanê xo nêzanê şar do qîmetê ci nêzano.
Ehmedê Xanî sere hezar û hewtsey û hewt de Bazîd de koçê xo yo peynî kerdo. Gorê Xanî di Bazîd de nezdiyê Qesre Îsheq paşayî de yo.
| "Mem û Zîn" ra Kirdasî (kurmancî): |
Çarnayîşê kirdkî (zazakî): — Ehmedê Xanî |
Hînke berhemê Ehmedê Xanî nê yê:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
