William o Ockham

Athronydd a diwinydd o Loegr oedd William o Ockham (tua 1287 – 1347 neu 1349). Roedd yn athronydd ysgolaidd a sefydlodd ffurf o enwoliaeth, gan wadu bod realiti i gysyniadau ac eithrio'r pethau unigol a ddynodir gan eiriau. Ei brif rodd i faes athroniaeth yw rasel Occam, yr egwyddor sy'n honni taw'r ddamcaniaeth symlaf yw'r ddamcaniaeth debycaf.^[1][2]

William o Ockham
Delw o William o Ockham mewn ffenestr gwydr lliw mewn eglwys yn Surrey.
Ganwyd	William of Ockham  Unknown  Ockham
Bu farw	9 Ebrill 1349  München
Dinasyddiaeth	Teyrnas Lloegr
Alma mater	Coleg Merton, Rhydychen Prifysgol Rhydychen
Galwedigaeth	athronydd, diwinydd, rhesymegwr, ffisegydd, ysgrifennwr
Cyflogwr	Prifysgol Rhydychen
Adnabyddus am	Sum of Logic
Prif ddylanwad	Aristoteles, Tomos o Acwin, Anselm o Gaergaint
Mudiad	enwoliaeth, Ysgolaeth

Ganwyd William yn Ockham, Surrey, tua 1287, ac ymunodd â'r Ffransisiaid pan oedd yn ifanc. Astudiodd diwinyddiaeth yng Ngholeg Merton, Rhydychen. Teithiodd i Avignon yn Ffrainc ym 1324 ar gais y Pab Ioan XXII.^[3] Yna bu'n cwrdd â John Lutterell a Bonagratia o Bergamo, a daeth y tri ohonynt i gytuno taw heretic oedd y Pab. Bu'r tri ohonynt yn ffoi o Avignon y 1328, a chafodd William ei ysgymuno o'r Eglwys Gatholig. Parhaodd i ysgrifennu ar resymeg yn ei flynyddoedd olaf. Bu farw William ym München ym 1347 neu 1349, yn bosib o'r Pla Du.^[4]

Cyfeiriadau

1. (Saesneg) William of Ockham. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Adalwyd ar 9 Rhagfyr 2014.
2. (Saesneg) William of Ockham. Catholic Encyclopedia. Adalwyd ar 9 Rhagfyr 2014.
3. (Saesneg) William of Ockham. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 9 Rhagfyr 2014.
4. (Saesneg) William of Ockham (Treatise to John XXII). Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 9 Rhagfyr 2014.