Rhyfel y Peloponnesos

Ymladdwyd Rhyfel y Peloponnesos yng Ngwlad Groeg rhwng 431 CC a 404 CC, rhwng Athen a'i chyngheiriaid a Chynghrair y Peloponnesos dan arweiniad Sparta. Diweddodd y rhyfel gydag Athen yn ildio, ac yn colli ei hymerodraeth.

Rhyfel y Peloponnesos

Enghraifft o'r canlynol	rhyfel
Dyddiad	431
Rhan o	Peloponnesian wars
Dechreuwyd	431 CC
Daeth i ben	25 Ebrill 404 CC
Lleoliad	Groeg yr Henfyd, Môr Aegeaidd, Asia Leiaf, Sicily, Sisili
Yn cynnwys	Archidamian War, Sicilian Expedition, Decelean War
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Y ddwy ochr yn Rhyfel y Peloponnesos. Coch:Athen a'i chyngheiriaid; Glas: Sparta a'i chyngheiriaid; Llwyd: Tiriogaethau Groegaidd eraill.

Yn gyffredinol, rhennir y rhyfel yn dair rhan gan haneswyr:

1. Rhyfel Archidamos, wedi ei enwi ar ôl y brenin a chadfridog Archidamos II o Sparta, o 431 CC hyd 421 CC.
2. Heddwch Nikias, o 421 CC hyd tua 413 CC.
3. Rhyfel Dekeleia-Ionia, o tua 413 CC hyd nes i Athen ildio yn 404 CC.

Cyn y rhyfel, Athen oedd y grym mwyaf yng Ngwlad Groeg; wedi'r rhyfel, cymerwyd ei lle gan Sparta am gyfnod, hyd nes iddi hithau gael ei gorchfygu gan Thebai ym Mrwydr Leuctra (371 CC). Fodd bynnag, roedd y colledion yn drwm ar y ddwy ochr, ac ystyrir fod y rhyfel wedi rhoi diwedd ar oes aur Groeg. Ceir hanes y rhyfel yn bennaf yng ngwaith yr hanesydd Thucydides.