Margaret Pole, Arglwyddes Salisbury

Uchelwraig Seisnig oedd Margaret Pole, Arglwyddes Salisbury (14 Awst 1473 – 27 Mai 1541). Roedd hi'n ferch i Siôr, Dug Clarens, brawd Edward IV, brenin Lloegr a Rhisiart III, brenin Lloegr. Ei mam oedd Isabel o Warwick, merch Richard, Iarll Warwick (llysenw: y "Kingmaker") Roedd Margaret yn un o ddwy ferch yn yr 16g yn Lloegr i fod yn arglwyddes drwy ei hawl ei hun: y llall oedd Anne Boleyn, Ardalydd Penfro.

Margaret Pole, Arglwyddes Salisbury
Ganwyd	14 Awst 1473  Caerfaddon
Bu farw	27 Mai 1541  Tŵr Llundain
Dinasyddiaeth	Teyrnas Lloegr
Galwedigaeth	gwleidydd, boneddiges breswyl
Dydd gŵyl	28 Mai
Tad	George Plantagenet, dug 1af Clarence
Mam	Isabel Neville, duges Clarence
Priod	Sir Richard Pole
Plant	Ursula Pole, Arthur Pole, Geoffrey Pole, Henry Pole, 1st Baron Montagu, Reginald Pole
Llinach	Iorciaid, Llinach y Plantagenet

Yn 1500 priododd Margaret Syr Richard Pole (1462–1504), boneddigwr o Swydd Buckingham o dras Gymreig. Byddai eu mab Reginald Pole (1500–1588) yn ddiweddarach yn dod yn Gardinal yr Eglwys Gatholig Rufeinig ac yn Archesgob Caergaint yn ystod y Gwrth-Ddiwygiad.

Roedd Margaret yn foneddiges breswyl i Catrin o Aragón pan oedd Catrin yn briod ag Arthur Tudur (1501–2) ac eto pan ailbriododd â Harri VIII, brenin Lloegr (1509).

Cafodd Margaret ei dienyddio yn 1541 yn Nhŵr Llundain ar orchymyn Harri VIII. Ym 1886 cafodd ei gwynfydoli fel merthyr i'r Eglwys Gatholig gan y Pab Leo XIII.

Llyfryddiaeth

• Hazel Pierce, Margaret Pole, Countess of Salisbury, 1473–1541: Loyalty, Lineage and Leadership (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 2003)