Comed

From Wikipedia, the free encyclopedia

Comed

Corff cymharol fychan sy'n cylchdroi o amgych yr Haul mewn cylchdro eliptig yw comed neu seren gynffon (hefyd: seren farfog, seren gynffonog a 'seren bengrech'). Gall ei deunydd gynnwys creigiau, rhew a nwy; cyfeirir atynt weithiau fel "peli eira budur". Pan ddaw comed yn ddigon agos at yr haul, cynhesir ei deunydd cymaint fel ei bod yn creu niwlen (coma) o nwyon o'i hamgylch, a gall hwn ymffurfio'n gynffon sydd bob amser yn pwyntio i ffwrdd oddi wrth yr haul, ac sy'n creu ffurf draddodiadol comed.

Ffeithiau sydyn Enghraifft o:, Math ...
Comed
Thumb
Enghraifft o:math o wrthrych seryddol 
Mathcorff neu wrthrych bychan yng Nghysawd yr Haul 
Rhan osystem blanedol 
Yn cynnwyscomet nucleus, coma, comet tail 
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Cau
Thumb
Nodweddion corfforol comed:
a) Niwclews, b) Niwlen, c) Cynffon ïonau, d) Cynffon lwch, e) Amdo hydrogen, f) Cyfeiriad cyflymder orbitol, g) Cyfeiriad at yr Haul.
Thumb
Comed Hale-Bopp (1997)

Gall cnewyllyn y gomed amrywio o un i 50 km ar draws, gyda'r coma yn ymestyn dros 100,000-1,000,000 km; pan ffurfir cynffon, gall ymestyn am filiynau lawer o gilomedrau.

Yn 1932 damcanodd Ernst Julius Öpik fod comedau yng Nghysawd yr Haul yn ymffurfio mewn cwmwl o lwch a mater arall y tu hwnt i gylchdro'r blaned gorrach Plwton. Enwir y cwmwl hwnnw yn Gwmwl Oort (neu Cwmwl Öpik-Oort). Ystyrir Gwregys Kuiper, rhanbarth ar ffurf disg y tu hwnt i gylchdro Neifion rhyw 30-50 unedau seryddol o bellter oddi wrth yr Haul (sy'n cynnwys llawer iawn o gyrff rhewllyd bychain) fel tarddle comedau cyfnod byr.

Comedau enwog

  • Comed 1P/Halley
  • Comed 2P/Encke
  • Komeet 9P/Tempel 1
  • Comed 17P/Holmes
  • Comed 19/P Borrelly
  • Comed 73P/Schwassmann-Wachmann
  • Comed 109P/Swift-Tuttle
  • Comed Arend-Roland
  • Comed Ikeya-Seki
  • Comed Kohoutek
  • Komeet Shoemaker-Levy 9
  • Comed Hyakutake
  • Comed Hale-Bopp
  • Comed Machholz
  • Comed McNaught
  • Comed Neowise
  • Comed Donati
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.