Carreg Samson

Cromlech ger Abercastell ar arfordir Sir Benfro, hanner ffordd rhwng Tyddewi ac Abergwaun, yw Carreg Samson.

Carreg Samson

Math	cromlech, siambr gladdu
Daearyddiaeth
Sir	Sir Benfro
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.958308°N 5.132961°W
Statws treftadaeth	heneb gofrestredig
Manylion
Dynodwr Cadw	PE036
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Fe'i lleolir tua hanner milltir i'r de o bentref bach Abercastell, mewn cae sy'n perthyn i fferm Tŷ Hir, nepell o lan y môr. Mae ei sefyllfa'n drawiadol gyda golygfa braf i gyfeiriad Pen Strwmbl.

Siambr gladdu â'r pridd a'i gorchuddiasai wedi'i erydu i ffwrdd dros y canrifoedd ydyw, fel pob cromlech arall. Tybir ei bod yn dyddio o Oes yr Efydd. Mae hyd y garreg glo (capstone) anferth yn 15 troedfedd (5.2m) a'i lled yn 9 troedfedd (2.7m). Mae'n gorwedd ar chwech maen cynhaliol (dim ond tri ohonyn' nhw sy'n ei chynnal heddiw) ag un ohonyn nhw yn gorwedd ar ei hyd gerllaw. Roedd y siambr o siâp amlonglog yn wreiddiol.

Yn ôl traddodiad y sant Samson a roddodd y garreg glo yn ei lle gan ddefnyddio ei fys bach yn unig. Dywedir ymhellach fod y bys hwnnw wedi'i gladdu mewn bedd arbennig ar Ynys-y-castell, ynys fechan sy'n gwarchod y fynedfa i harwbr Abercastell.

Oriel luniau

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•