![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Byzantium1204.png/640px-Byzantium1204.png&w=640&q=50)
Unbennaeth Epirus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Sefydlwyd Unbennaeth Epirus (Groeg: Δεσποτάτο της Ηπείρου, yn 1205, wedi i'r Ymerodraeth Fysantaidd ymrannu'n nifer o ddarnau yn dilyn cipio dinas Caergystennin.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Byzantium1204.png/320px-Byzantium1204.png)
Cipiwyd Caergystennin gan y croesgadwyr ar anogaeth Fenis yn ystod y Bedwaredd Groesgad yn 1204, a sefydlasant hwy eu hymerodraeth ei hunain, yr Ymerodraeth Ladin, yng Nghaergystennin a rhai o diriogaethau'r Ymerodraeth Fysantaidd. Un o'r rhannau yr ymrannodd yr Ymerodraeth Fysantaidd iddynt oedd Unbennaeth Epirus, yng ngogledd ddwyrain Groeg. Sefydlwyd yr Unbennaeth gan Mihangel I Komnenos Doukas, cefner yr ymerodron Bysantaidd Isaac II Angelos ac Alexios III Angelos. Ymfudodd nifer o Roegiad amlwg o Gaergystennin i Epirus, ond nid ystyriai Patriarch Caergystennin, Ioan X Kamateros, fod Epirus yn olynydd cyfreithiol i'r Ymerodraeth Fysantaidd, a dewisodd fynd i Ymerodraeth Nicea yn hytrach nag Epirus. Ymateb Mihangel oedd cydnabod awdyrdod y Pab yn hytrach na'r Patriarch.
Ar y cyntaf bu Epirus yn llwyddiannus yn filwrol, ond wedi i Ymerodraeth Nicea adfeddiannu Caergystennin ac adfer yr Ymerodraeth Fysantaidd daeth dan bwysau cynyddol. Yn 1337 ymosododd yr ymerawdwr Bysantaidd Andronikos III Palaiologos ar Epirus, ac ildiwyd yr Unbennaeth iddo. Parhaodd y teil despotes i gael ei ddefnyddio, ond yn raddol llyncwyd ei thiriogaeth gan yr Ymerodraeth Otomanaidd.