Robert Peary

Fforiwr o'r Unol Daleithiau oedd Robert Edwin Peary, Sr. (6 Mai 1856 – 20 Chwefror 1920). Roedd wedi penderfynu yn ifanc iawn y byddai yn cyrraedd Pegwn y Gogledd, ac fe wnaeth baratoi yn ofalus gogyfer â'i ymgyrch i gyrraedd y Pegwn. Methiant serch hynny fu ei ymgais gyntaf er iddo lwyddo i gyrraedd lledred 87° 6'G y cyntaf i wneud.

Robert Peary
Ganwyd	6 Mai 1856  Cresson, Pennsylvania
Bu farw	20 Chwefror 1920  Washington
Dinasyddiaeth	Unol Daleithiau America
Alma mater	Coleg Bowdoin Portland High School
Galwedigaeth	fforiwr, swyddog milwrol, ymchwilydd, ysgrifennwr
Tad	Charles Nutter Peary
Mam	Mary Webster Wiley Peary
Priod	Josephine Diebitsch Peary
Plant	Marie Ahnighito Peary, Robert Peary Jr.
Gwobr/au	Medal y Noddwr, Grande Médaille d'Or des Explorations, Gwobra Cullum mewn Daearyddiaeth, Charles P. Daly Medal, Medal Hubbard, Uwch Swyddog y Lleng Anrhydedd, Livingstone Medal
llofnod

Ar ôl dwy flynedd o baratoi sefydlodd ei bencadlys ger Cape Columbia yn Chwefror 1908 ac erbyn 28 Mawrth roeddent wedi cyrraedd y man y cyrhaeddodd Peary ar ei ymgais gyntaf. Erbyn 1 Ebrill roedd gan Peary 150 milltir i gyrraedd y Pegwn. Ar 6 Ebrill 1909 gwnaeth ef a'i dîm gyrraedd Pegwn y Gogledd.

Ar ôl cyrraedd nôl i Labrador anfonodd Peary neges i Efrog Newydd yn dweud am ei lwyddiant. Roedd neges fodd bynnag wedi cyrraedd o Norwy dri diwrnod cyn hynny yn dweud fod anturiaethwr arall o'r enw Frederick A. Cook wedi cyrraedd y Pegwn yn Ebrill 1908 ynghynt.

Bu dadlau brwd pwy gyrhaeddodd y Pegwn gyntaf. Erbyn heddiw, y gred gyffredinol yw mai twyll oedd haeriad Cook, ac na fu'n agos i'r Pegwn.