![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Tsimpansi.jpg/640px-Tsimpansi.jpg&w=640&q=50)
Tsimpansî
From Wikipedia, the free encyclopedia
Anifail sy'n byw yng ngorllewin a chanolbarth Affrica yw Tsimpansî. Mae dwy rywogaeth hominid ohonynt ac maent yn aelodau o deulu'r epaod yn y genws Pan. Mae'r Afon Congo'n gwahanu'r ddwy rywogaeth:[1]
- Tsimpansî cyffredin, Pan troglodytes (Gorllewin Affrica a Chanol Affrica)
- Bonobo, Pan paniscus (fforestydd Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo)
Tsimpansïaid | |
---|---|
![]() | |
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | Mammalia |
Urdd: | Primates |
Teulu: | Hominidae |
Is-deulu: | Homininae |
Llwyth: | Hominini |
Genws: | Pan Oken, 1816 |
Rhywogaethau | |
Pan troglodytes | |
![]() | |
Tiriogaeth Pan troglodytes (tsimpansî cyffredin) a Pan paniscus (bonobo, mewn coch) | |
Cyfystyron | |
Troglodytes E. Geoffroy, 1812 (preoccupied) |
Mae'r Tsimpansî'n aelod o deulu'r Hominidae, ynghyd â bodau dynol, gorilas ac orangwtangiaid. Cawsant eu hollti o linell y bod dynol oddeutu chwe miliwn o flynyddoedd cyn y presennol (CP). Yr is-lwyth Panina yw perthynas agosaf bodau dynol ac mae'r ddau'n aelodau o'r llwyth Hominini. Dim ond y tsimpansî sydd yn yr is-lwyth Pamina, hyd y gwyddom.
Holltwyd y ddwy rywogaeth: y bonobo a'r tsimpansî oddi wrth ei gilydd tua miliwn o flynyddoedd CP.