Çиçĕм

Çиçĕм — атмосферăри питĕ пысăк электрика хĕлхем авăрĕ, яланхилле аслати авăтнă умĕн ялкăш çутăпа палăрать.

Çиçĕмсем.

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Çиçĕм (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Çиçĕмсене Венера, Юпитер, Сатурн тата Уран çинче асăрханă.

Çиçĕм авăрĕнчи электроюхăмăн хăвачĕ 10-20 пин ампера çитет, çавăнпа та çиçĕм çапсан çыннăн чĕрĕ юлма шанăç сахал.

Кун-çул

Lightning 1882
(c) Photographer: William N. Jennings, c. 1882

Физика пахалăхĕсем

Çиçĕм сăннин вăрăммăшĕ 2,5 çм, хăшпĕр авăрĕсен тăршшĕ атмосферăра 20 çм çитет.

Çиçĕм чĕртĕнĕвĕ

Çиçĕм Эйфел турулне лекет. 1902 ç.

Çĕр çинчи çиçĕмсем

Денверти çĕрлехи çиçĕм.

Бостонри çиçĕм.

Пĕлĕтри çиçĕмсем

Çӳлти атмосферăри çиçĕмсем

Çавăн пекех

• Атмосферăри электричество
• Чăмăр çиçĕм
• Кататумбо çиçĕмĕ
• Çиçĕмсирев

Вуламалли

1. Стекольников И. К., Физика молнии и грозозащита, М. — Л., 1943;
2. Разевиг Д. В., Атмосферные перенапряжения на линиях электропередачи, М. — Л., 1959;
3. Юман М. А., Молния, пер. с англ., М., 1972;
4. Имянитов И. М., Чубарина Е. В., Шварц Я. М., Электричество облаков, Л., 1971;
5. Подборка статей по теме на сервере «Наука и Техника» (http://n-t.ru/ 2015 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче архивланӑ.) — см. здесь: 2011 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче архивланӑ.

Асăрхавсем

Каçăсем

• Фотографии природы 2005 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ. — Çиçĕмсемпе пейзажсен фотографисем
• Видео грозы 2010 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ. — видео грозы в Киеве
• Молния: больше вопросов, чем ответов — статья о современной точке зрения на молнии в журнале «Наука и жизнь».
• Молнии на видео: уникальные кадры замедленной съемки 2010 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ.
• О молниях, и в частности о разряде из тропосферы в стратосферу
• Красные Эльфы и Синие Джеты
• Аслати тухсан асра тытмалли асăрхаттарусем