Рельс

Рельс ( акăл. rails тата лат. regula - тӳрĕ патак сăмахран - авалхи римлянсем шутласа кăларнă, вĕсем хушши 143,5 см пулнă) — икĕ çиплĕ çул тума шпала çине хуракан хурçăран тунă ятарлă профиллĕ (нумайрах чухне двутавр) татăк. Ун тăрăх чукун çул çинче çӳрекен транспорт, хулари чукун çул транспорчĕ (трамвай, метро), шахтăсемпе карьерсенчи ятарлă транспорт, крансем куçаççĕ. Чукун çул рельсĕсене кăмрăклă хурçăран тăваççĕ. Раççейпе ССРСра Р50, Р65, Р75 йышши рельссем анлăрах сарăлнă. Цифра 1 м рельсăн йывăрăшне кăтартаь (кг). Раççейри заводсем 12,5; 25 е 50 метр тăршшĕ рельсăсем тăваççĕ.

Вырăнпа майланă конка çулĕ

Рельс тĕсĕсем

Трамвай çулĕсен рельсĕ)

Рельсем çыпăçни

• Тăвăр колеяллă чукун çул рельсисем (Р8, Р11, Р18, Р24). ^[1].
• Шахтăсемпе рудникри çулсен рельсисем (Р33, Р38, Р43).</ref>.
• Промăçлăх предприятисенчи чукун çул рельсисем (РП50, РП65, РП75) ^[2].
• Кран рельсисем (КР70, КР80, КР100, КР120, КР140).^[3].
• Чукун çул рельсисем (Р50, Р65, Р75).^[4].
• Рама рельсисем (РР65).^[5].
• Контррельс рельсисем (РК50, РК65, РК75).</ref>.

  Ӳкерчĕк:Профиль контррельсовых рельс.svg

  Профиль контррельсовых рельсов

• Шĕвĕрлĕ рельсăсем (ОР43, ОР50, ОР65, ОР75).^[6].
• Трамвай рельсисем (Т58, Т62).^[7].
• Мăйăхлă рельсăсем (УР65).^[8].

Харьковри чукун çул

Асăрхавсем

1. ГОСТ 5876-82 — Рельсы железнодорожные узкой колеи.
2. ГОСТ Р 51045-97 — Рельсы железнодорожные типов PП50, PП65 и РП75 для путей промышленного железнодорожного транспорта.
3. ГОСТ 4121-96 — Рельсы крановые.
4. ГОСТ Р 51685-2000. Рельсы железнодорожные.
5. ТУ 32 ЦП 805-94 — Рельсы рамные типа РР65.
6. ГОСТ 9960-85 — Рельсы остряковые.
7. ТУ 14-2Р-320-96 — Рельсы трамвайные желобчатые.
8. ТУ 32 ЦП-804-94 — Рельсы усовиковые типа УР65.

Каçăсем

• Рельс историйĕ