Вырăссем

Вырăссем (выр. русские) — Европăра тата Раççейре пурăнакан нумай йышлă тухăç славян халăхĕ. Раççейри халăха çырнипе çĕршывра пурăнакан 80 % - вырăссем^[3]), Европа территоринчи чи нумай йышлă халăх. Вырăс диаспорисем Украинăра, Казахстанра, АПШ-ра, Беларуçре тата урăх патшалăхсенче пур. Тĕнчере пурĕпе 133 млн яхăн вырăс пурăнать. ВЦИОМ хыпарĕпе (2010, пуш), 75 % Раççей вырăсĕсем хăйсене православире шутлаççĕ^[15], çаплах нимле тĕне тытман халăх йышĕ те чылай. XX ĕмĕр пуçламăшĕччен «аслă россем» этнонимпа та хăйсе пелтерме тăрăшнă. Наци чĕлхи — вырăс.

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Вырăссем (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Вырăссем
Тăван ячĕ	русские
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ
Пурӗ: ~ 133 000 000[1] Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ: 111 016 896 (2010 çыр.)[2][3][4][5] Украина Украина: 8 334 141[6] (2001, çыр.)[7] Казахстан Казахстан: 3 644 529 (хаклав, 2016)[8] АПШ АПШ: 3 163 084 (пурĕ те Раççейрен тухнă, 2009)[9] Беларуç Беларуç: 785 084 (çыр., 2009)[10] Ӳспекстан Ӳспекстан: 809 530 (офиц. оценка, 2013)[11] Латви Латви: 512 400 (хаклав, 2015)[12] Канада Канада: 500 600 (2006 çыр.)[13] тата урăх патшалăхсем, Вырăссен йышĕ
Чĕлхе	вырăс
Тĕн	православи (75%)[14]
Расă тĕсĕ	европеоид
Кĕрет	тухăç славянсем

Шексна юханшыв çывăхĕнче вырнаçнă ялăн вырăс хĕрĕсем. ХХ ĕмĕрĕн пуçламăшĕ

Этноним

Тĕп статья: Вырăссен этнонимĕсем

Халăх йышĕ

Тĕп статья: Вырăссен йышĕ

Çавăн пекех

• Раççеянсем
• Руç (халăх)
• Русинсем
• Вырăс тĕнчи
• Вырăслатни

Асăрхавсем

1. People: Russian (English). çăлкуçран архивланă 27 Ҫу уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 28 Нарӑс уйӑхӗн 2012.
2. Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010
3. Вот какие мы — россияне. Об итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
4. 2010 çулхи Пĕтĕм Раççейри халăх çыравĕпе, 2014 çулта Крым Республикипе Севастополе Раççее илнĕ хыççăн. Вырăссен шучĕ çак субъектсенче, 2014 çулхи крым çыравĕпе 1 188 978 тата 303 100 çын пулнă
5. При переписи 2010 года было рекордное число лиц, «не указавших национальную принадлежность, включая лиц, по которым сведения получены из административных источников» (более 5,6 млн.), поэтому цифры могут не отражать реальную численность
6. По данным Всеукраинской переписи населения 2001 года, проведённой до произошедшей в 2014 году утраты Украиной контроля над территориями АР Крым и Севастополя с их фактическим присоединением к России. Численность русских в данных регионах по результатам переписи 2001 года составила соответственно 1 180 441 и 269 953 человек
7. Всеукраїнський перепис населення 2001. Русская версия. Результаты. Национальность и родной язык. çăлкуçран архивланă 22 Ҫурла уйӑхӗн 2011.
8. Агентство Республики Казахстан по статистике. Этнодемографический сборник Республики Казахстан 2016
9. FactFinder - Results
10. Итоги переписи населения Беларуси 2009 г. Национальный состав.
11. Данные предоставлены Госкомстатом Республики Узбекистан автору статьи - Цыряпкина Ю.Н. Русские в Узбекистане: языковые практики и самоидентификации (на примере полевых исследований в Фергане) // Томский журнал лингвистических и антропологических исследований. - 2015. - № 3 (9). - С. 18
12. Население Латвии 2015(латыш.)
13. Population by selected ethnic origins, by province and territory (2006 Census) (Statistics Canada)
14. «Верим ли мы в бога?» // ВЦИОМ, 2010, пуш, 30
15. «Верим ли мы в бога?» 2020 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче архивланӑ. // ВЦИОМ, 30 марта 2010 г.