سویس
وڵاتێکی فیدڕاڵی لە ڕۆژاوای ئەورووپا / From Wikipedia, the free encyclopedia
سویس یان سویسڕا (بە ئەڵمانی: die Schweiz، بە فەڕەنسی: la Suisse، بە ئیتاڵی: Svizzera، بە ڕۆمانی: Svizra، بە ئینگلیزی: Switzerland) وڵاتێکە لە ناوەڕاستی کیشوەری ئەورووپادا، ئەڵمانیا دەکەوێتە باکووریی و فەرەنسا لە خۆراوای و ئیتالیا لە باشووری و نەمسا و لینخیشتاین دەکەوێتە خۆرھەڵاتییەوە. سویسرا سیاسەتی دەرەکی بێ لایەن بەکاردەبات کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ١٥١٥. بەیەکێک لە دەوڵەمەندترین وڵاتانی جیھان دادەنرێت، ھەروەھا بە جوانترین وڵاتیش، شاری زیۆرخی سویسرا کە تا ساڵی ٢٠٠٨ بە گەورەترین وڵاتی دادەنرا، بە خۆشترین و باشترین وڵات بۆ نیشتەجێ بوون لە جیھاندا دانرا ئەمەش ھەشت ساڵ لەسەر یەک ھەمان پلەی وەرگرت.
زانیاریی خێرا کۆنفیدراسیۆنی سویس, گەورەترین شار ...
کۆنفیدراسیۆنی سویس
|
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
دروشم: Unus pro omnibus, omnes pro uno (traditional) (یەک بۆ ھەمووان، ھەموو بۆ یەک) |
||||||
سروود: Swiss Psalm | ||||||
پایتەخت | Bern[note 1] (de facto) 46°57′N 7°27′E | |||||
گەورەترین شار | زیوریخ | |||||
زمانە فەرمییەکان | German (63.7 %), French (20.4 %), Italian (6.5 %), Romansh[1] (٠٫٥٪) |
|||||
ناوی هاووڵاتی | Swiss | |||||
دەوڵەت | Federal republic, with directorial system and direct democracy | |||||
- | ئەنجومەنی فیدراڵی سویس | Micheline Calmy-Rey (Pres. 11) Doris Leuthard Eveline Widmer-Schlumpf (VP 11) Ueli Maurer Didier Burkhalter Simonetta Sommaruga Johann Schneider-Ammann |
||||
- | Federal Chancellor | Corina Casanova | ||||
یاسادانەر | Federal Assembly | |||||
- | ئەنجومەنی باڵا | Council of States | ||||
- | ئەنجومەنی خواروو | ئەنجومەنی نیشتمانی | ||||
سەربەخۆیی | ||||||
- | Foundation date | 1 August[note 2] ١٢٩١ | ||||
- | de facto | ٢٢ ئەیلوول ١٤٩٩ | ||||
- | Recognised | ٢٤ تشرینی یەکەم ١٦٤٨ | ||||
- | Restored | ٧ ئاب ١٨١٥ | ||||
- | دەوڵەتی فیدراڵ | 12 September 1848[2] | ||||
ڕووبەر | ||||||
- | سەرجەم | ٤١٬٢٨٥ کیلۆمەتری چوارگۆشە (133rd) ١٥٬٩٤٠ مایلی چوارگۆشە |
||||
- | ئاو (%) | ٤٫٢ | ||||
ژمارەی دانیشتوان | ||||||
- | بەراوردی ٢٠١٠ | ٧٬٨٦٦٬٥٠٠[3] (95th) | ||||
- | سەرژمێریی ٢٠٠٠ | ٧٬٤٥٢٬٠٧٥ | ||||
- | چڕی | ١٨٨ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (65th) ٤٧٧٫٤کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
GDP (PPP) | بەراوردی ٢٠١١ | |||||
- | سەرجەم | $٣٢١٫٨٩٨ ملیار[4] | ||||
- | سەرانە | $٤٥٬٢٦٥[4] | ||||
GDP (nominal) | بەراوردی ٢٠١١ | |||||
- | سەرجەم | $512.065 billion[4] | ||||
- | سەرانە | $٧٥٬٨٣٥[4] | ||||
Gini (٢٠٠٠) | ٣٣٫٧ (medium) | |||||
HDI (٢٠١٠) | 0.874[5] (very high) (١٣th) | |||||
دراو | فڕانکی سویسری (CHF ) |
|||||
ناوچەی کاتی | CET (UTC+١) | |||||
- | ھاوین (DST) | CEST (UTC+٢) | ||||
لای لێخوڕین | ڕاست (شەمەندەفەرەکان: چەپ) | |||||
پاوانی ئینتەرنێت | .ch | |||||
کۆدی تەلەفۆن | +٤١ |
دایخە