سێریێ ئا

خولی تۆپی پێی ئیتاڵیا (گۆکردنی ئیتاڵی: [ˈsɛːrje ˈa]^[1]؛ ناسراو بە سێری ئا تیم بەهۆی سپۆنسەرەوە^[2]) پاڵەوانێتیێکی وەرزشیە کە ساڵانە لە نێوان بیست یانەی ئیتاڵی ئەنجام دەدرێت. پاڵەوانی خولەکە خەڵاتی پاڵەوانی جامی ئیتاڵیا و سکودێتۆ وەردەگرێت. پاڵەوانێتییەکە تا ساڵی ١٩٤٣ لەلایەن بەڕێوبەرایەتی ئاستی پلە بەرزەکان سەرپەرشتی دەکرا. دواتر تا ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن لیگا کالسیۆوە بەڕێوبردراوە، و لەو کاتەوە تاکو ئێستا لەلایەن لیگا سێری ئاوە بەڕیودەبردرێت. سێری ئا بە یەکێک لە بەهێزترین خولەکانی تۆپی پێ ناسراوە، زۆر جار بەهۆی ئاستی پاڵەوانێتییەکە لە ڕووی هێڵی بەرگریدا ستایشی دەکرێت.^[3] سێری ئا لەلایەن فیدراسیۆنی نێونەتەوەییی مێژوو و ئاماری تۆپی پێ (IFFHS) بە باشترین خولی جیهان لە ٢٠٢٣دا هەژمار کراوە. سێری ئا لە ڕیزبەندی فیفا لە ساڵانی ١٩٨٦-١٩٨٨ و ١٩٩٠-١٩٩٩ وەک پێشەنگ هاتووە.^[4]

سێری ئا

ڕێکخراوە لەلایەن	یەکێتی تۆپی پێی ئیتالیا
دامەزراندن	۱٨۹٨ (١٢٤ ساڵ لەمەوبەر)
ناوچە	ئەورووپا
ژمارەی تیمەکان	٢٠
شیاو بۆ	چامپیۆنزلیگ خولی ئەورووپا خولی کۆنفرانسی ئەورووپی
جامی نێوخۆیی	جامی ئیتاڵیا جامی سووپەری ئیتاڵیا
کۆتا پاڵەوان	ئینتەر میلان (بیستەمین نازناو)
سەرکەوتووترین یانە	یوڤێنتوس (٣٦ نازناو)
ماڵپەڕی فەرمی	legaseriea.it

پاڵەوانانی سێری ئا

یانە	پاڵەوان	پلەی دووەم	وەرزەکان
یوڤێنتوس	٣٦	٢١	١٩٠٥، ١٩٢٥-٢٦، ١٩٣٠-٣١، ١٩٣١-٣٢، ١٩٣٢-٣٣، ١٩٣٣-٣٤، ١٩٣٤-٣٥، ١٩٤٩-٥٠، ١٩٥١-٥٢، ١٩٥٧-٥٨، ١٩٥٩-٦٠، ١٩٦٠-٦١، ١٩٦٦-٦٧، ١٩٧١-٧٢، ١٩٧٢-٧٣، ١٩٧٤-٧٥، ١٩٧٦-٧٧، ١٩٧٧-٧٨، ١٩٨٠-٨١، ١٩٨١-٨٢، ١٩٨٣-٨٤، ١٩٨٥-٨٦، ١٩٩٤-٩٥، ١٩٩٦-٩٧، ١٩٩٧-٩٨، ٢٠٠١-٠٢، ٢٠٠٢-٠٣، ٢٠١١-١٢، ٢٠١٢-١٣، ٢٠١٣-١٤، ٢٠١٤-١٥، ٢٠١٥-١٦، ٢٠١٦-١٧، ٢٠١٧-١٨، ٢٠١٨-١٩، ٢٠١٩-٢٠
ئینتەر میلان	٢٠	١٦	١٩٠٩-١٠، ١٩١٩-٢٠، ١٩٢٩-٣٠، ١٩٣٧-٣٨، ١٩٣٩-٤٠، ١٩٥٢-٥٣، ١٩٥٣-٥٤، ١٩٦٢-٦٣، ١٩٦٤-٦٥، ١٩٦٥-٦٦، ١٩٧٠-٧١، ١٩٧٩-٨٠، ١٩٨٨-٨٩، ٢٠٠٥-٠٦، ٢٠٠٦-٠٧، ٢٠٠٧-٠٨، ٢٠٠٨-٠٩، ٢٠٠٩-١٠، ٢٠٢٠-٢١، ٢٠٢٣-٢٤
ئەی سی میلان	١٩	١٧	١٩٠١، ١٩٠٦، ١٩٠٧، ١٩٥٠-٥١، ١٩٥٤-٥٥، ١٩٥٦-٥٧، ١٩٥٨-٥٩، ١٩٦١-٦٢، ١٩٦٧-٦٨، ١٩٧٨-١٩٧٩، ١٩٨٧-٨٨، ١٩٩١-٩٢، ١٩٩٢-٩٣، ١٩٩٣-٩٤، ١٩٩٥-٩٦، ١٩٩٨-٩٩، ٢٠٠٣-٠٤، ٢٠١٠-١١، ٢٠٢١-٢٢
جێنەوا	٩	٤	١٨٩٨، ١٨٩٩، ١٩٠٠، ١٩٠٢، ١٩٠٣، ١٩٠٤، ١٩١٤-١٥، ١٩٢٢-٢٣، ١٩٢٣-٢٤
تۆرینۆ	٧	٨	١٩٢٧-٢٨، ١٩٤٢-٤٣، ١٩٤٥-٤٦، ١٩٤٦-٤٧، ١٩٤٧-٤٨، ١٩٤٨-٤٩، ١٩٧٥-٧٦
بۆلۆنیا	٧	٤	١٩٢٤-٢٥، ١٩٢٨-٢٩، ١٩٣٥-٣٦، ١٩٣٦-٣٧، ١٩٣٨-٣٩، ١٩٤٠-٤١، ١٩٦٣-٦٤
پرۆ ڤێرچێلی	٧	١	١٩٠٨، ١٩٠٩، ١٩١٠-١١، ١٩١١-١٢، ١٩١٢-١٣، ١٩٢٠-٢١، ١٩٢١-٢٢
ڕۆما	٣	١٤	١٩٤١-٤٢، ١٩٨٢-٨٣. ٢٠٠٠-٠١
ناپۆلی	٣	٨	١٩٨٦-٨٧، ١٩٨٩-٩٠، ٢٠٢٢-٢٣
لاتسیۆ	٢	٧	١٩٧٣-٧٤، ١٩٩٩-٢٠٠٠
فیۆرێنتیا	٢	٥	١٩٥٥-٥٦، ١٩٦٨-٦٩
کاگلیاری	١	١	١٩٦٩-٧٠
کاسالی	١	—	١٩١٣-١٤
نۆڤیس	١	—	١٩٢١-٢٢
هێلاس ڤیرۆنا	١	—	١٩٨٤-٨٥
سامپدۆریا	١	—	١٩٩٠-٩١

زۆرترین بەشداریکردن لە سێری ئا

ئەو یانانەی کە زۆرترین جار لە سێری ئا یاریان کردووە :

1. ئینتەر میلان - ٨١ وەرز
2. ڕۆما + یۆڤێنتۆس - ٨٠ جار
3. ئەی سی میلان - ٧٩ وەرز
4. فیۆڕینتینا - ٧٥ وەرز
5. لاتسیۆ - ٧٠ وەرز
6. تۆڕینۆ - ٦٩ وەرز

سەرچاوەکان

کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە سێریێ ئا تێدایە.

1. Luciano Canepari. «serie». DiPI Online (بە ئیتالی). لە ٢٦ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
2. «TIM AND LEGA SERIE A RENEW SPONSORSHIP AGREEMENT UNTIL 2021». legaseriea.it. ٢٦ی تەممووزی ٢٠١٨. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
3. «The Big Five Leagues». لە ڕەسەنەکە لە ٢٤ی ئەیلوولی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٥ ھێنراوە.
4. «Member associations – Italy – Honours –». UEFA.

بەستەرە دەرەکییەکان

• ماڵپەڕی فەرمی خولی پلە یەکی ئیتاڵی
• ماڵپەڕی فەرمی یەکێتی تۆپی پێی ئیتالی

• دەروازەی تۆپی پێ