تیرەی سەرەکی

لە زانستی بیرکاری و باسی ماتریکسەکاندا، تیرەی سەرەکی (بە ئینگلیزی: Main diagonal) ماتریکسێک بریتییە لە ھەموو ئەو دانانەی ماتریکسەکە کە ئەم مەرجە ساغ دەکەنەوە:

${\displaystyle i=j}$ , ${\displaystyle A_{i,j}}$

تیرەی سەرەکی
لقی	diagonal
بەشێکە لە	ماتریکس
بەرامبەر	diagonal parallel to the main diagonal and distinct from it
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

لە ماتریکسی ${\displaystyle A}$دا دانەکانی ${\displaystyle a_{1,1}\,}$, ${\displaystyle a_{2,2}\,}$, ${\displaystyle a_{3,3}\,}$ ... ${\displaystyle a_{n,n}\,}$ دەکەونە سەر تیرەی سەرەکی:

${\displaystyle A={\begin{bmatrix}a_{11}&a_{12}&a_{13}&.&.&.&a_{1n}\\a_{21}&a_{22}&a_{23}&.&.&.&a_{2n}\\a_{31}&a_{32}&a_{33}&.&.&.&a_{3n}\\.&.&.&.&.&.&.\\.&.&.&.&.&.&.\\.&.&.&.&.&.&.\\a_{n1}&a_{n2}&a_{n3}&.&.&.&a_{nn}\\\end{bmatrix}}}$

نموونە

بۆ ماتریکسی یەکە لە جۆری ٣×٣، ھەموو دانەکانی سەر تیرەی سەرەکی بریتین لە ١.

${\displaystyle {\begin{bmatrix}\color {red}{1}&0&0\\0&\color {red}{1}&0\\0&0&\color {red}{1}\end{bmatrix}}\qquad {}}$

ھەروەھا بۆ ئەو ماتریکسانەی چوارگۆشەیی نین، تیرەی سەرەکی بەم شێوەیە:

${\displaystyle {\begin{bmatrix}\color {red}{1}&0&0&0\\0&\color {red}{1}&0&0\\0&0&\color {red}{1}&0\end{bmatrix}}\qquad {\begin{bmatrix}\color {red}{1}&0&0\\0&\color {red}{1}&0\\0&0&\color {red}{1}\\0&0&0\end{bmatrix}}}$

سەرچاوەکان

• کتێبی بیرکاری، پۆلی ۱۱ زانستی (پەروەردەی حکومەتی ھەرێمی کوردستان)
• Main diagonal in Mathwords

• دەروازەی ماتماتیک
• دەروازەی جەبر