زاب یەکێک لە شارەدێیەکانی قەزای حەویجە، لە پارێزگای کەرکووک، ناوەندی ناحیەی زابە.[3] لە نێوان ساڵانی ٢٠١٤-٢٠١٧ لەژێر کۆنترۆڵی رێکخراوی "دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام" (داعش) بووە و لە کاتی ھێرشی حەویجە لە مانگی ئەیلولی ٢٠١٧ لەلایەن ھێزەکانی حکومەتی عێراقەوە کۆنترۆڵکرایەوە.[4][5]
زاب | |
|---|---|
| الزاب - Al Zab | |
 شارەدێی زاب | |
| وڵات |  کوردستان عێراق |
| ھەرێم | کوردستان[1] باشووری کوردستان (ناوچە جێناکۆکەکان)[2] |
| پارێزگا | کەرکووک |
| قەزا | حەویجە |
| ناحیە | زاب |
| بەرزایی | ١٥٥ مەتر (٥٠٩ پێ) |
| ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٤) | |
| • سەرجەم | ٢٤٬٤٥٠ |
| زمان و ئایین | |
| • زمان | کوردی(سۆرانی) و عەرەبی |
| • ئایین | ئیسلام(سوننە) |
| ناوچەی کاتی | UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی) |
| • ھاوین (DST) | UTC+٤:٣٠ (ھاوین) |
| تەلەفۆن | ٠٠٩٦٤ |
زاب تەنھا دەکەوێتە باکووری ڕۆژھەڵاتی شوێنی یەکگرتنی زێی بچووک لەگەڵ ڕووباری دیجلە لە باکووری ڕۆژھەڵاتی عێراق.[6]
زاب دەکەوێتە تەنھا لە باکووری شوێنی پێشووی شێنا، کە نیشتەجێبوونێکی سەرەکی بوو لە سەردەمی خەلافەتی عەباسیدا کە شانازی بە قەشەیی نەستۆریەوە دەکرد. بەھۆی گەشەی دیمۆگرافی تاڕادەیەک خێرای دانیشتوانی کوردی عێراق، سەددام حوسێن لە ساڵی ١٩٦٨دا قەزای حەویجەی زۆرینەی عەرەبی، لەنێویاندا زاب، بۆ پارێزگای کەرکووک زیاد کرد بۆ ئەوەی بە ئاسانی لەلایەن حیزبی بەعسەکەیەوە کۆنترۆڵ بکرێت.[7]
لە کانوونی دووەمی ٢٠٠٥ و لە کاتی جەنگی عێراقدا، بۆمبێکی بەرخۆدان لە نزیک زاب لەسەر ڕێگای حەویجە تەقیەوە و سەربازێکی ئەمریکی کوژرا.[8] بۆمبێکی دیکە لەسەر ھەمان ڕێگا ئۆتۆمبێلێکی زرێپۆشی لەکارخست و سەربازێکی لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠٠٦دا کوژرا.[9]
زاب لە میانی ھێرشەکانیان بۆ باکووری عێراق لە ١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٤، ھەمان ڕۆژی کەوتنی مووسڵ لەلایەن دەوڵەتی ئیسلامییەوە داگیرکرا. دواتر بوو بە ناوەندێک بۆ لەشکرکێشییەکانیان بۆ ناو قەزای شەرگاتی پارێزگای سەلاحەددین. لە مانگی تەمموزی ٢٠١٦دا بە زۆر و بەپەلە دانیشتوانی مەدەنی شارۆچکەکەیان چۆڵکرد، بەجێیانھێشت لە بیابانەکاندا بگوازنەوە لە کاتێکدا چەکدارانی داعش تونێلیان دروستکرد کە پڕیان کردبوو لە نەوت.[10] لای خۆیەوە دەوڵەتی ئیسلامی جار جار کارە خێرخوازیەکانی لە شارۆچکەکەدا بانگەشەی بۆ دەکرد.[11]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
