خەیبەر

خەیبەر ( بە عەرەبی: خَيْبَر ) بیابانێکە لە پارێزگای مەدینە لە سعودیە و نزیکەی ١٥٣ kiloمەتر (٩٥ mi) هەڵکەوتووە لە باکووری شاری مەدینە . پێش هاتنی ئیسلام لە سەدەی حەوتەمدا، ئەو ناوچەیە جوولەکە عەرەبەکانی نیشتەجێ بووە تا کەوتە دەست موسڵمانان لە سەردەمی پێغەمبەر لە کاتی شەڕی خەیبەر لە ساڵی ٦٢٨ی زایینی.

خەیبەر خەیبەر
وێنەی کۆنی خەیبەر
پۆتانەکان: 25°41′55″N 39°17′33″E
Region	هەرێمی مەدینە
established	سەدەی ٦ی پێش زاین
ناوچەی کاتی	UTC+3 (AST)

پێش ئیسلام

پێش هاتنی ئیسلام لە سەدەی حەوتەمی زایینیدا ، عەرەب و جولەکە ڕەسەنەکان دانیشتوانی خەیبەریان پێکهێناوە، بەڵام کەی نیشتەجێبوونی جولەکەکان لە باکووری عەرەبستان دەستیپێکردووە نادیارە. لە ساڵی ٥٦٧ خەیبەر لەلایەن پاشای مەسیحی عەرەبی غەسانی حاریس کوڕی جەبەلا داگیرکرا و لە دانیشتوانی جولەکە پاککرایەوە. دواتر لەگەڵ گەڕانەوەی بۆ شام دیلەکانی ئازاد کرد . کورتەیەک لە هەڵمەتەکە لەلایەن ئیبن قوتەیبە ^[1] ەوە هاتووە کە ڕەنگە لە نووسراوی سەدەی شەشەمی حەرانیشدا ئاماژەی پێبکرێت. ^{[2] [3]}

سەرچاوەکان

1. Ibn Qutaybah: al-Ma'arif ٩ی ئەیلوولی ٢٠١٢ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە
2. «Harran Inscription: A Pre-Islamic Arabic Inscription From 568 CE». islamic-awareness.org. لە ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
3. Irfan Shahid: Byzantium and the Arabs in the sixth century, p. 322

• دەروازەی عەرەبستانی سعوودی
• دەروازەی جوگرافیا

کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە خەیبەر تێدایە.