From Wikipedia, the free encyclopedia
جامی کیشوەرەکان یان جامی کۆنفیدراسیۆنەکان (بە ئینگلیزی: FIFA Confederations Cup) پاڵەوانێتییەکی نێونەتەوەییی تۆپی پێ بوو کە لەلایەن فیفا سەرپەرشتی دەکرا. سەرەتا دووساڵ جارێک بەرێوە دەچوو بەڵام لە دوایی جامی کیشوەرەکان لە ساڵی ٢٠٠٥ کرا بە چوار ساڵ جارێک.[1][2] پاڵەوانییەتییەکە لە نێوان پاڵەوانانی (جامی نەتەوەکانی ئەورووپا، کۆپا ئەمریکا، جامی نەتەوەکانی ئاسیا، جامی نەتەوەکانی ئەفریقا، جامی کۆنکاکاف و جامی ئۆقیانوسیا) جگە لە پاڵەوانی جامی جیھانیی فیفا و میوانداری جامی داھاتوو ئەنجام دەدرا.
 جامی پاڵەوانێتییەکە | |
| زانیاری گشتی | |
|---|---|
| وەرزش | تۆپی پێ |
| دامەزراو |  عەرەبستانی سعوودی١٩٩٢ |
ژمارەی پێشبڕکێکان | ١٠ |
| بەڕێوەبەر(ان) | فیفا |
| شێواز | چوار ساڵ جارێک |
| بەشداربووان | ٨ هەڵبژاردە |
| وێبگە | ماڵپەڕی فەرمی |
| شوێنەکانی کۆتایی | |
| پاڵەوان |  ئەڵمانیا(١جار) |
| Runner-up |  بەڕازیل (٤ جار) |
پاڵەوانێتییەکە لە ساڵی ١٩٩٢ لەژێر ناوی جامی "شا فەھد" بوو بەناوی وەزیری وەرزشی عەرەبستانی سعوودی ئەمیر فەیسەڵ کوڕی فەھد دەستی پێکرد، یەکێتی تۆپی پێی عەرەبستانی سعوودی دووجار ئەم پاڵەوانییەتییەی لەسەر یەک ڕێکحست، لە ساڵی ١٩٩٧ فیفا بە فەرمی وەک پاڵەوانییەتییەکی نێودەوڵەتی ناساندی و ئەرکی ڕێکخستن و سەرپەرشتی کردنی لە ئەستۆ گرت لەژێر ناوی جامی کیشوەرەکان [3] ساڵی ٢٠٠٥ بڕیاردرا سالێک پێش جامی جیھانیی فیفا، لە وڵاتی میواندار ئەنجام بدرێت وەک ئامادەکارییەک بۆ جامی جیھانی.[4] ئەم پاڵەوانێتییە بە دووەم گرنگترین پاڵەوانێتی لە دوای مۆندیال دادەنرا، بە شێوەیەک خەریک بوو سەرنجی بینەرانی جیھانی زیاتری بۆخۆی ڕاکێشا، بەو پێیەی لە جامی کیشوەرەکانی ٢٠١٣ بینەرانی یارییەکانی بۆ ٧٠ ملیۆن کەس لە ١٠ وڵات بەرزبووەوە، لەکاتێکدا ژمارەکە ئامادەبوانی یارییەکانی پاڵەوانێتییەکە گەیشتە ٨٠٤ ھەزار و ٦٥٩ کەس.[5]
ھەڵبژاردەی بەڕازیل چوارجار ئەم نازناوەی بەدەست ھێناوە لە ساڵەکانی ١٩٩٧، ٢٠٠٥، ٢٠٠٩ و ٢٠١٣ ھەڵبژاردەی فەڕەنسا دووجار (٢٠٠١ – ٢٠٠٣) و ھەریەکە لە ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین (١٩٩٢)، ھەڵبژاردەی دانیمارک (١٩٩٥)، ھەڵبژاردەی مەکسیک (١٩٩٩)، ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا (٢٠١٧)یەکی یەک جار ئەم نازناوەیان بەدەست ھێناوە. کواوتێمۆک بلانکۆ یاریزانی پێشووی مەکسیک و ڕۆناڵدینھۆ یاریزانی پێشووی بەڕازیل بە تۆمارکردنی ٩ گۆڵ بە گۆڵکاری پاڵەوانێتییەکە دادەنرێن. نێڵسۆن دیدا گۆڵپارێزی بەڕازیل ٢٢جار لە یارییەکان بەشداری کردووە.لە مانگی ئازاری ٢٠١٩ فیفا ڕاگرتنی ئەم پاڵەوانێتییە و گۆڕینی بە فراوانکردنی جامی جیھانی یانەکان بۆ ٢٤ یانە ڕاگەیاند.[6]
لە سەرتادا جامی کیشوەرەکان فەرمی نەبوو عەرەبستانی سعوودی میوانداری دوو خولی یەکەمی کرد. دوای ئەوەی کەناڵە تەلەڤیزیۆنییەکان داواکارییەکیان پێشکەش کرد بۆ بۆ پەخشکردنی یارییەکان، فیفا بڕیاریدا لە ساڵی ١٩٩٧ دا وەک پاڵەوانێتییەکی فەرمی بیناسێنێت ، عەرەبستانی سعوودی بە بەشداری ئەو هەڵبژاردانەی نازناوی کیشوەری بەدەستدەھێنن میوانداری دەکات.[7] لە ساڵی ١٩٩٧ فیفا پاڵەوانێتییەکەی وەک پاڵەوانێتییەکی فەرمی ناساند و ناوی پاڵەوانێتییەکە گۆڕدرا بۆ جامی کیشوەرەکانی فیفا.[8]
پاش ئەوەی عەرەبستانی سعوودی سێجار میوانداری یارییەکانی کرد، ساڵی ١٩٩٩ مافی میوانداری کردنی پاڵەوانییەتییەکە بۆ یەکەمجار بەخشرا بە وڵاتی مەکسیک، بووە دووەم گرنگترین پاڵەوانێتی کە فیفا سەرپەرشتی دەکات. لە ساڵی ٢٠٠٥ فیدراسیۆنی نێودەوڵەتی تۆپی پێ بڕیاریدا پاڵەوانێتییەکە ھەر ٤ ساڵ جارێک بەڕێوەبچێت، بەجۆرێک کە ساڵێک پێش جامی جیھانیی فیفا وەک ئامادەکارییەک و تاقیکردنەوەیەک بۆ توانا و ئاستی وڵاتی میوانداری جامی جیھانیی. ھەروەھا پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا لەگەڵ ئەمریکای باشوور سەرپشککران لە بەشداری كردن.[9]بەگشتی ھەڵبژاردەی ولاتی خانەخوێ و پاڵەوانی جامی جیھانی و و پاڵەوانی سەر ئاستی کیشوەرەکان سەردەکەوتن بۆ بەشداریکردن لەم پاڵەوانێتییە. لە ئەگەر ئەوەی ھەڵبژاردەیەک لە دوو پاڵەوانییەتی نێودەولەتی پلەی یەکەمی بەدەستھێنایە ئەوە ھەڵبژاردەی پلەی دووەم بانگێشت دەکرا. (لە جامی کیشوەرەکانی ٢٠١٣، ھەڵبژاردەی ئیسپانیا وەک پاڵەوانی جامی جیھانی[10]و پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا بەشداری لە پاڵەوانێتییەکە کرد، ھەر لەبەر ئەم ھۆکارەش ھەڵبژاردەی ئیتاڵیا کە پلەی دووەمی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠١٢ ی بەدەستھێنابوو،[11] بانگھێشت کرا بۆ بەشداریکردن لە پاڵەوانێتییەکە).لە ماوەی بەڕێوەچوونی پاڵەوانێتییەکە، سێجار ھەڵگرانی نازناوەکان بەشداریان لەم پاڵەوانییەتییەدا نەکرد (دووجار ئەڵمانیا و جارێک فەرەنسا). ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا دووجار کشایەوە، یەکەمیان لە جامی کیشوەرەکانی ١٩٩٧ بوو، دوای ئەوەی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ١٩٦٠ بەدەستھێنا بەڵام بەشداری نەکرد و لە جیاتی ئەو بانگھێشتی پلەی دووەمی ھەمان پاڵەوانێتیی کرا کە کۆماری چیک بوو. جاری دووەم، لە جامی کیشوەرەکانی ٢٠٠٣ بوو، دوای ئەوەی پلەی دووەمی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢ بەدەستھێنا، لە جیاتی ئەو ھەڵبژاردەی تورکیا کە پلەی سێیەمی بەدەستھێنابوو بەشداری کرد. جاری سێیەم ھەڵبژاردەی فەرەنسا بەشداری نەکرد لە جامی کیشوەرەکانی ١٩٩٧، دوای ئەوەی نازناوی جامی جیھانیی ١٩٩٨ی بەدەستھێنا، و بەڕازیل لەبری ئەو وەک دووەمی جامی جیھانی ١٩٩٨ و کۆپا ئەمریکای ١٩٩٧ بەشداری کرد.
یەکەم جامی کیشوەرەکان لە عەرەبستانی سعوودی لە ساڵی ١٩٩٢[12] بە بەشداری چوار ھەڵبژاردە بەڕێوەچوو، سعودیە، پاڵەوانی جامی ئاسیای ١٩٨٨،[13] ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین، پاڵەوانی جامی ئەمریکای باشوور لە ساڵی ١٩٩١،[14] ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆتدیڤوار، پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقا لە ساڵی ١٩٩٢.[15] ھەڵبژاردەی ئەمریکا پاڵەوانی جامی زێڕینی ساڵی ١٩٩١.[16] تیپە بەشداربووەکان نوێنەرایەتی چوار کیشوەریان کرد، ئەوانیش ئەمریکای باشوور، ئاسیا، ئەمریکای باکوور و ئەفریقا. پاڵەوانێتییەکە لە ١٥–٢٠ی تشرینی یەکەم لە ڕیاز بەڕێوەچوو.[17] ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین پاڵێوراو بوو بۆ بردنەوەی نازناوەکە سەرەڕای نەبوونی دیێگۆ مارادۆنا ئەستێرەی هەڵبژاردەکە. بەڵام پێکھاتەی ڕاھێنەر ئەلفیۆ باسیل بەبوونی چەند یاریزانێکی وەک گابریێل باتیستوتا و فێرناندۆ ڕیدۆندۆ و کلاودیۆ کنجییا و دیێگۆ سیمۆنی، وای کرد ھەڵبژاردەکە کاندیدێکی بەھێز بێت بۆ بردنەوەی نازناوەکە. لە ڕاستیدا ئەرژەنتین بە ئاسانی توانی نازناوەکە بەدەستبھێنێت دوای ئەوەی بە ئەنجامی٤–١ لە کۆتدیڤوار[18] و ٣–١ لە عەرەبستانی سعوودی بردەوە.[19]
جامی شا فەھد ١٩٩٥،[20] کە بۆ دووەمجار لەسەریەک عەرەبستانی سعوودی، بە بەشداری شەش ھەڵبژاردە بەڕێوەچوو، سعودیە وڵاتی میوانداری بوو، ئەرژەنتین پاڵەوانی جامی ئەمریکای باشووری ساڵی ١٩٩٣،[21] نەیجیریا، پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ساڵی ١٩٩٤.[22] مەکسیک، پاڵەوانی جامی زێڕی ساڵی ١٩٩٣،[23] ژاپۆن، پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ١٩٩٢[24] و لە کۆتایدا دانیمارک پاڵەوانی چاوەڕواننەکراوی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ١٩٩٢.[25] ھەڵبژاردەکانی کیشوەری ئاسیا نەیانتوانی سەرکەون بۆ قۆناغی پێش کۆتایی، عەرەبستانی سعودیە و ژاپۆن لە قۆناخی یەکەمدا، دوای دۆڕانی سەرجەم یارییەکانیان و بەدەستھێنانی کۆتا پلەکان لە قۆناغی یەکەمدا کرانە دەرەوە.[26] مەکسیک توانی پلەی سێیەم بەدەستبھێنێت دوای ئەوەی بە لێدانە یەکلاکەرەوەکان لە نێجیریای بردەوە.[27] یاریی کۆتاییی لە یاریگای شا فەھدی دووەم لە ڕیاز لە ١٣ی ١ی ١٩٩٥ لە نێوان ئەرژەنتین، پاڵەوانی خولی ڕابردوو، ھەڵبژاردەی دانیمارک بەڕێوەچوو. لە خولەکی ھەشتدا یاریزانەکانی ڕاهێنەر ڕیچارد مۆلەر بە لێدانی سزای پێشوەختە پێشکەوتنیان بەدەستھێنا، دوای ئەوەی مایکل لاودروپ بە سەرکەوتووی لێدانەکەی جێبەجێ کرد. لە گێمی دووەمدا، لە خولەکی ٧١دا، پیتەر ڕاسموسن ھێرشبەر توانی گۆڵی دووەمی ھەڵبژاردەی دانیمارک تۆماربکات و بەم ئەنجامە کۆتایی بە یارییەکە ھات و ھەڵبژاردەی دانمارک بۆ یەکەم جار نازناوەکەی بردەوە.[28]
فیدراسیۆنی تۆپی پێی نێودەوڵەتی بڕیاریدا دان بە پاڵەوانێتییەکەدا بنێت و خۆی سەرپەرشتی ڕێکخستنەکەی بکات، بۆیە پاڵەوانێتییەکە بوو بە فەرمی، لە ساڵنامەی فیفادا وادەیەکی دیاریکراوی بۆ دانرا. لە ئامانجەکانی فیفا لەو ماوەیەدا ئەوە بوو کە ڕێگە بە سەرھەڵدانی تیپە بچووکەکان بدات کە سەر بە ھەڵبژاردە بەھێزەکانی تۆپی پێ نەبوون لە ئاستی جیھانیدا، ھەروەھا ڕکابەری کردن لەگەڵ ھەڵبژاردە بەھێزەکان بەتایبەت ئەورووپییەکان و لاتینییەکان. بەم شێوەیە جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٧ بووە یەکەم وەشانی دانپێدانراوی پاڵەوانێتییەکانی جامی کیشوەرەکان کە بەڕێوەچوو.[29]
جامی کیشوەرەکانی فیفای ١٩٩٧[30] کە لە ١٢ تا ٢١ی تشرینی یەکەم بەڕێوەچوو، بۆ یەکەمجار ھەشت ھەڵبژاردە بەشدارییان کرد کە نوێنەرایەتی شەش کیشوەرەکەیان دەکرد. سعودیە وەک وڵاتی میواندار و پاڵەوانی جامی ئاسیا لە ساڵی ١٩٩٦،[31] بەرازیل دوای بەدەستھێنانی نازناوی مۆندیالی ١٩٩٤،[32] ئۆرۆگوای، پاڵەوانی جامی ئەمریکای باشووری ١٩٩٥،[33] ئوسترالیا، پاڵەوانی جامی ئۆقیانووسی ١٩٩٦[34] ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەفریقای باشوور پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ساڵی ١٩٩٦[35] ھەڵبژاردەی تۆپی پێی مەکسیک پاڵەوانی جامی زێڕی ساڵی ١٩٩٦[36] ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا کە لە ساڵی ١٩٩٦دا نازناوی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای بەدەستھێنابوو،[37] داوای لێبوردنیان کرد کە بەشداری ناکەن[38] ھەڵبژاردەی چیک کە پلەی دووەمی پاڵەوانێتییەکە بوو، لەبری ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا بەشداری کرد.[39] لە کۆتاییدا ھەڵبژاردەی ئیمارات وەک دووەمی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ١٩٩٦ بەشداری کرد.[40] چونکە سعوودیە کە پاڵەوان بوو لەھەمانکاتدا وڵاتی میوانداربوو. لە کۆمەڵەی یەکەمدا بەڕازیل و ئوسترالیا، لە کۆمەڵەی دووەمدا ئۆرۆگوای، کۆماری چیک سەرکەوتنیان بەدەستھێنا و گەیشتنە قۆناغی دووەم. لە قۆناغی دووەم ھەڵبژاردەی بەڕازیل و چیک ڕووبەرووی یەکبوونەوە لە ئەنجامدا بەڕازیل بە ئەنجامی دوو گۆڵی بێ وەڵام لە کۆماری چیکی بردەوە.لە یارییەکی دیکەدا ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئوروگوای بەرامبەر ھەڵبژاردەی ئوسترالیا یاریی کۆد و بە ئەنجامی ١-٠ یارییەکەی دۆڕاند، بەم ئەنجامی هەردوو هەڵبژاردەی بەڕازیل و ئوسترالیا گەیشتنە یاریی کۆتایی.[41] لە ٢١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٧ لە یاریگای شا فەهدی دووەم لە شاری ڕیازی عەرەبستانی سعوودییە بە ئامادەبوونی ٦٥ هەزار کەس،یاریی کۆتایی پاڵەوانێتییەکە بەڕێوەچوو، هەڵبژارەی بەڕازیل بە ئەنجامی ٦-٠ یارییەکەی بردەوە و گەورەترین ئەنجامی یاریی کۆتایی لە مێژووی خولەکەدا بە ناوی خۆی نوسییەوە،[42] گۆڵەکان لە ڕێگای هاتریکی هەردوو یاریزان ڕۆماریۆ و ڕۆناڵدۆ تۆمارکران.بە تۆمارکردنی (٧گۆڵ) ڕۆماریۆ بووە گۆڵکاری پاڵەوانێتییەکە [43] بەگشتی ٥٢ گۆڵ لەلایەن ٣٢ یاریزانی جیاوازەوە تۆمارکراوە، تەنها گۆڵێکیان بە گۆڵی هەڵە تۆمارکراوە کە یاریزانی هەڵبژاردەیەک لە خۆیانی تۆمارکردبێت.هەروەها دێنیلسۆن خەڵاتی باشترین یاریزانی پێ بەخشرا.بەڕازیل بۆیەکەمجار نازناوی پاڵەوانییەتییەکەی بەدەستھێنا.[44]
مەکسیک میوانداری جامی کیشوەرەکانی فیفای ١٩٩٩ کرد.[45] بە بەشداری ھەشت ھەڵبژاردە لە ٢٤ی تەممووز بۆ ٤ی ئاب یارییەکانی بەرێوەچووھەڵبژاردەی مەکسیک وڵاتی میواندار و پاڵەوانی جامی کۆنکاکاف ١٩٩٨،[46] ھەڵبژاردەی بۆلیڤیا بەشداربووی یاریی کۆتاییی جامی کوپا ئەمریکای ١٩٩٧، ھەڵبژاردەی بەڕازیل پاڵەوانی جامی کوپا ئەمریکای ١٩٩٧ و بەشداربووی یاریی کۆتاییی جامی جیھانیی ١٩٩٨،[47] ھەڵبژاردەی میسر پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ١٩٩٨[48] ،ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەووروپای ١٩٩٦[49] ،ھەڵبژاردەی نیوزیلاندا پاڵەوانی جامی ئۆقیانوسیای ١٩٩٨،[50] ھەڵبژاردەی عەرەبستانی سەعوودی پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ١٩٩٦ و ھەڵبژاردەی ئەمریکا پاڵەوانی جامی کۆنکاکافی ١٩٩٨.ھەڵبژاردەی میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان وەک دووەمی جامی ئاسیای ١٩٩٦ بەشداریان کرد.لەگەڵ ئەوەی ھەڵبژاردەی فەڕەنسا پاڵەوانی جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨ بوو بەڵام بەشداری نەکرد.[51]یارییەکان لە دوو یاریگا ئەنجام دران، یاریگای ئازتێکا لە مەکسیکۆ سیتی میوانداری یارییەکانی کۆمەڵەی ئەی کرد، وە یاریگای خالیسکۆ لە گوادالاخارە میوانداری یارییەکانی کۆمەڵەی بی کرد.
ھەریەکە لە مەکسیک، ئەمریکا، بەڕازیل، سعودیە گەیشتنە قۆناغی پێش کۆتایی،[52]لە یاری یەکەمدا بەڕازیل ڕووبەڕووی سعودیە بووەوە و بە ئەنجامی ٨–٢ توانی سەرکەوتن بەدەست بھێنێت، کە تێیدا ڕۆناڵدینھۆ ٣ گۆڵی تۆمارکرد. [53]لە یاری دووەمدا، مەکسیکی وڵاتی خانەخوێ بە گۆڵێکی زێرینی کواوتێمۆک بلانکۆ کە لە خولەکی "٩٧" تۆماری کرد، لە هەڵبژاردەی ئەمریکای بردەوە. لە یاریی کۆتاییدا، کە لە یاریگای ئازتێکا بە ئامادەبوونی ١١٠ ھەزارکەس بەرێوەچوو، ھەردوو ھەڵبژاردەی مەکسیک و بەڕازیل ڕووبەرووی یەک بوونەوە،[54] لە گێمی یەکەم ھەرزوو مەکسیک گۆلی پێشکەوتنی لە ڕێگای میگێل زێپێدا لە خولەکی "١٣" تۆمارکرد، پاشان لە خولەکی "٢٨"خۆسێ مانوێل گۆڵی دووەمی مەکسیکی تۆمارکرد، پێش کۆتایی ھاتنی گێمی یەکەم ھەڵبژاردەی بەڕازیل لە خولەکی "٤٣" بە لێدانی سزا گۆڵی یەکەمی خۆی لە ڕێگای سێرجیۆ کلاودیۆ تۆمارکرد، لەسەرتای گێمی دووەم ھەڵبژاردەی بەڕازیل لە ڕێگای ڕۆنی لە خولەکی "٤٧" گۆڵی یەکسان بوونەوەیان تۆمارکرد، بەڵام زۆری نەبرد لە خولەکی ٥١ میگێل زێپێدا گۆلی دووەمی خۆی و سێیەمی مەکسیکی تۆمارکرد، لە خولەکی "٦٢" بلانکۆ گۆلی چوارەمی تۆمارکرد، لە خولەکی "٦٣" بەڕازیل گۆڵی سێیەمی لە ڕێگای زێ ڕۆبێرتۆ تۆمارکرد. یارییەکە بە ئەنجامی ٣-٤ کۆتایی هات و هەڵبژاردەی مەکسیک بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەرزکردەوە.[55]
لیژنەی ڕێکخەر، ژاپۆن و کۆریای باشوور کە میوانداری جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢ بوون، ڕاسپارد بۆ ڕێکخستنی جامی کیشوەرەکانی فیفای ٢٠٠١.[56] لە پاڵەوانێتییەکە ھەشت ھەڵبژاردە بەشداریان کرد،ئەوانیش کۆریای باشوور وڵاتی میواندار و ھەروەھا ژاپۆن وەک میواندار و براوەی پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠٠٠،[57] مەکسیک ھەڵگری دوایین نازناوی جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٩ بوو، ھەڵبژاردەی فەڕەنسا پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠٠٠ و ھەروەھا پاڵەوانی جامی جیھانی ١٩٩٨،[58] و ھەڵبژاردەی بەڕازیل پاڵەوانی جامی کوپا ئەمریکا ی١٩٩٩، و ھەڵبژاردەی کامیروون پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقا لە ساڵی ٢٠٠٠،[59] ھەڵبژاردەی ئوسترالیا پاڵەوانی جامی ئۆقیانووس لە ساڵی ٢٠٠٠،[60] و کەنەدا براوەی جامی زێڕین لە ساڵی ٢٠٠٠. [61] لە پاڵەوانییەتییەکەدا کۆمەلێک ئەنجامی چاوەڕواننەکراو تۆمارکران، ھەڵبژاردەی مەکسیک ھەڵگری نازناوی پێشوو لە قۆناغی کۆمەڵەکان دوای سێ دۆڕانی یەک لە دوای یەک کرایە دەرەوە ، فەڕەنسا و ئوسترالیا بۆ قۆناعی پێش کۆتایی سەرکەوتن، لە ئەنجامێکی دیکەی چاوەڕواننەکراو ھەڵبژاردەی ژاپۆن پلەی یەکەمی کۆمەڵەی دووەمی بە کۆکردنەوەی ٧خاڵ بەدەستھێنا، لەگەڵ ھەڵبژاردەی بەڕازیل گەیشتنە قۆناغی پێش کۆتایی، لە یەکەم یاری پێش کۆتای ئوسترالیا و ژاپۆن ڕووبەرووی یەکتر بوونەوە لە خولەکی "٤٣" ژاپۆن لە ڕێگای ھیدێتۆشی ناکاتا تۆمارکرد گۆڵێکی تۆمارکرد و سەرکەوتنیان لە یارییەکە بەدەست هێنا و گەیشتنە یاریی کۆتاییی، لە یاری دووەمی پێش کۆتاییی بەرازیل و فەڕەنسا ڕووبەری یەکبوونەوە ئەمە دووبارە بوونەوەی یاریی کۆتاییی نێوان هەردوو ھەڵبژاردە بوو لە جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٨، لە یارییەکە هەڵبژاردەی فەڕەنسا باشتر یارییان کرد و بە ئەنجامی ٢-١ یارییەکەی بردەوە.لە ١٠ی حەزەیرانی ٢٠٠١ ھەردوو ھەڵبژاردەی ژاپۆن و فەڕەنسا لە یاریی کۆتاییی ڕووبەرووی یەکتر بوونەوە، یارییەکە لە یاریگای نێودەوڵەتی یۆکۆھاما بە ئامادەبوونی زیاتر لە ٦٥ ھەزارکەس بەرێوەچوو، لە ئەنجامدا ھەڵبژاردەی فەرەنسا بە گۆلێکی پاتریک ڤیێرای یاریزانی هێڵی ناوەڕاست لە خولەکی "٣٠ "ی گێمی یەکەمدا تۆماری کرد یارییەکەی بردەوە. بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا ھەڵبژاردەی فەرەنسا لە سێ ساڵدا توانی سێ نازناوی گەورەی جیھانی کە ھەریەکە لە جیھانی فیفای ساڵی ١٩٩٨ و جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠٠٠ و جامی کیشوەرەکانی ٢٠٠١ی بوو بەدەستبھێنێت.
جامی کیشوەرەکان ٢٠٠٣ لە فەرەنسا بەڕێوەچوو و ٨ ھەڵبژاردە سەرکەوتنیان بۆ پاڵەوانێتییەکە بەدەستھێنا.[62] فەرەنسا وەک میواندار و براوەی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٠٠[63] و ھەڵگری نازناوی دوایین جامی کیشوەرەکان ، ھەڵبژاردەی بەڕازیل پاڵەوانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢، ھەڵبژاردەی تورکیا خاوەن پلەی چوارەمی جامی جیهانیی ٢٠٠٢ لە جێگای ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا دوای ئەوەی ڕایگەیاند بەشداری ناکات، و ھەڵبژاردەی تۆپی پێی کۆلۆمبیا کە جامی ئەمریکای باشووری ٢٠٠١ی بەدەستھێنا، و ھەڵبژاردەی کامیروون دوای بردنەوەی نازناوی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠٠٢[64] ھەڵبژاردەی ژاپۆن کە جامی ئاسیای ساڵی ٢٠٠٠ی بەدەستھێنا و ھەڵبژاردەی ئەمریکا براوەی جامی زێڕینی ٢٠٠٢[65]دواجار نیوزیلاند پاڵەوانی جامی ئۆقیانووسیا لە ساڵی ٢٠٠٢.[66] ھەڵبژاردەی تۆپی پێی فەڕەنسا بە سێ سەرکەوتنی یەک لە دوای یەک پلەی یەکەمی کۆمەڵەکەی بەدەستھێنا و پلەی دووەمی بۆ ھەڵبژاردەی کۆڵۆمبیا بەجێھێشت. لەکاتێکدا کۆمەڵەی دووەم شاھیدی دەرچوونی بەڕازیل بوو، پاڵەوانی مۆندیالی ٢٠٠٢، دوای ئەوەی پلەی سێیەمی بەدەستھێنا، بە جیاوازی گۆڵ لەگەڵ ھەڵبژاردەی تورکیای پلەی دووەم، لەکاتێکدا کامیروون ھیچ کێشەیەکی نەبوو لە پێشەنگی گرووپەکەی. لە یاریی یەکەمی پێش کۆتایی کامیرۆن و کۆڵۆمبیا ڕوو بەڕووی یەکبوونەوە، هەر لە سەرەتاوە کامیروون پێشکەوت بە تۆمارکردنی گۆلێک لە خولەکی "٩"دا ،بەڵام لە خولەکی "٧٢"دا بەهۆی ڕووداوێکەوە خەم و پەژارە باڵی بەسەر یاریزانان و ئامادەبوان و جیهاندا کێشا، کاتێک یاریزان مارك ڤیڤیان فۆی بەبێ ئەوەی ھیچ کەسێک لایەوە نزیک بێت لە ناوەڕاستی یاریگە کەوتە سەر زەوی،[67]تیمەکانی فریاگوزرای بەخێرایی چونە ناو یاریگاوە و ھەوڵەکانیان بۆ بووژانەوەی دڵ دەستپێکرد بەڵام بێ سوود بوو دواتر بەفەرمی لە ناو یاریگاوە مردنی لەتەمەنی ٢٨ ساڵی ڕاگەیاندرا. لە پشکنینی دووەم دەرکەوت مردنی یاریزانەکە بەھۆی گەورەبوونی ماسوولکەکانی دڵەوە بووە لە ئەنجامی نەخۆشییەکانی زگماکی دڵ[68] ئەم ڕووداوە کاریگەری زۆری لەسەر یاریزانان و ھاندەران دروست کرد، یاریزانانی فەرەنسا و تورکیا لە دووەم یاری پێش کۆتاییدا ساتێک بۆ ڕۆحی ئەو یاریزانە لە سەرتایی یارییەکەوە ڕاوەستان، تیێری ھێنری لەو یارییەدا گۆڵێکی کردە دیاری بۆ مارک، کە بە بردنەوەی فەرەنسا بە ٣–٢ کۆتایی ھات. یاریی کۆتایی جامەکە لە نێوان ھەڵبژاردەکانی کامیروون و فەرەنسا لە ٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٠٣ لە یاریگای فەرەنسا لە سانت دێنیس بەڕێوەچوو. فەرەنسا بە گۆڵێکی بێ بەرامبەر یارییەکەی بردەوە، کە تیێری ھێنری لە خولەکی ٩٧ی کاتی زیادکراودا تۆماری کرد. بەم ئەنجامە فەرەنسا بۆجاری دووەم لەسەر یەک نازناوەکەی بەدەستھێنایەوە.
جامی کیشوەرەکانی فیفای ٢٠٠٥ ساڵێک پێش جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٦ لە ئەڵمانیا بەڕێوەچوو. ئەڵمانیا وەک وڵاتی میوانداری پاڵەوانێتییەکە بەشداری کرد، ھەروەھا بەڕازیل کە جامی جیھانیی فیفای ٢٠٠٢[69] و جامی کوپا ئەمریکای ٢٠٠٤ بەدەستھێنا، ئەرژەنتین کە پلەی دووەمی کۆپا ئەمریکای ٢٠٠٤ بوو،ھەروەھا ژاپۆن براوەی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠٠٤,[70] و ھەڵبژاردەی مەکسیک کە جامی زێڕی کۆنکاکافی ٢٠٠٣بردەوە،[71] و ھەڵبژاردەی تونس دوای بردنەوەی نازناوی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠٠٤،[72] و ھەڵبژاردەی یۆنان پاڵەوانی یۆرۆی ٢٠٠٤ی ئەورووپا[73] و دواجار ھەڵبژاردەی نیوزیلاند، پاڵەوانی جامی ئۆقیانووسان لە ساڵی ٢٠٠٤[74] لە کۆمەڵەی یەکەمدا ئەرکەکە قورس نەبوو بۆ ھەڵبژاردەکانی ئەڵمانیا و ئەرژەنتین کە بە کۆکردنەوەی ٧ خاڵ پلەی یەکەمیان بەدەستھێنا بە جیاوازی گۆڵ ئەڵمانیا بە یەکەمی کۆمەڵەکەی دیارکرا بەم شێوەیە ھەردوو ھەڵبژاردە گەیشتنە قۆناغی دووەم.[75] لەکاتێکدا لە کۆمەڵەی دووەم بوو، ئەنجامی چاوەڕواننەکراو تۆمار کرا، ھەڵبژاردەی مەکسیک بە کۆکردنەوەی ٧ خاڵ بەیەکەمی کۆمەڵەی دووەم سەرکەوتنی بۆ قۆناغی دووەم تۆمار کرد، لەکاتێکدا ھەڵبژاردەی بەرازیل پاڵەوانی جامی جیھانی لەیاری کۆمەڵەکان لە دۆخێکی باش نەبوو بە کۆکردنەوەی ٤ خاڵ بە جیاوازی گۆڵ لەگەڵ ھەڵبژاردەی ژاپۆن پلەی دووەمی بەدەستھێنا.[76]
لە یاریی یەکەمی قۆناغی پێش کۆتاییی ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین ڕووبەڕووی ھەڵبژاردەی مەکسیک بووەوە،[77] یارییەک کە ئاسان نەبوو بۆ ئەرژەنتینییەکان و ڕووبەڕووی ئاستەنگی زۆر بوونەوە، پاش ئەوەی کاتی ئاسایی بە یەکسانبوونێکی ئەرێنی کۆتایی ھات، بەڵام لە کاتی زیادکراودا ھەردوو ھەڵبژاردە بە گۆڵێک بۆ ھەردوو لا یەکسان بوون، کە لەلایەن کارلۆس سالسیدۆی مەکسیکی و لوسیانۆ فیگێرۆا تۆمارکران. بۆ یەکلایکردنەوەی ئەنجامەکە پەنا بۆ لێدانە یەکلاکەرەوەکان بردرا لە ئەنجامدا ئەرژەنتین ٥–٦ یارییەکەی بردەوە دوای ئەوەی یاریزانی مەکسیکی، ڕیکاردۆ ئۆسۆریۆ لێدانەکەی لەدەستدا.[77]لە یاریی دووەمدا ئەڵمانییەکان لەو بڕوایەدا بوون ئەرکەکەیان ئاسانە بەرامبەر بەڕازیل، ئەمەش بەھۆی ئەو ئاستەی لە کە لە قۆناغی کۆمەڵەکاندا پێشکەشیان کرد، بەڵام ھەڵبژاردەی بەڕازیل ئاستێکی چاوەڕواننەکراوی پێشکەش کرد و توانی بەھێزەوە دەربکەوێت بەرامبەری ئەڵمانیا. [78]لە کۆتاییدا لە ناو خاک و جەماوەر و یاریگای خۆیدا بە ئەنجامی ٣–٢ لە ئەڵمانیای بردەوە. گۆڵەکانی بەڕازیل لە ڕێگای ڕۆناڵدینھۆ و ئادریانۆ تۆمارکران.[79]
لە یاریی کۆتاییدا ھەردوو ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین و بەڕازیل، لە یاریگای والدستادیۆن لە فرانکفۆرت، ڕووبەڕووی یەکتر بوونەوە،[80] بەڕازیل توانی بە ئەنجامی ٤–١ یارییەکە لە ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین بباتەوە.[81] گۆڵەکانی بەڕازیل لە ماوەی ٦٥ خولەکدا تۆمارکران، لەلایەن ڕۆناڵدینھۆ و کاکا و ئەدریانۆوە، لەکاتێکدا تاکە گۆڵی ئەرژەنتین لەلایەن پابلۆ ئایمار تۆمارکرا.[82] بەڕازیل بۆ دووەمجار لە مێژووی خۆیدا نازناوەکەی بەرزکردەوە.ئادریانۆ خەڵاتی پێڵاوی زێڕینی وەرگرت بەھۆی تۆمارکردنی پێنج گۆڵ.[83]ھەروەھا بەگشتی ٥٦ گۆڵ لەلایەن ٢٩ یاریزانەوە لەم خولەی جامی کیشوەرەکان تۆمارکران.[84]لە ساڵی ٢٠٠٥ فیدراسیۆنی نێودەوڵەتی تۆپی پێ بڕیاریدا کە پاڵەوانێتییەکە ھەر ٤ ساڵ جارێک بەڕێوەبچێت، بە پەسەندکردنی ولاتی ئامادەکاری جامی جیھانی فیفا، بەجۆرێک کە ساڵێک پێش جامی جیھانی پاڵەوانێتییەکە لە ھەمان وڵاتدا میوانداری جامی جیھانی وەک ھۆکارێک بۆ تاقیکردنەوەی ئاستی توانایی وڵاتی میواندار ئەنجام بدرێت. ھەروەھا وەک پاڵپیشتییەک بۆ ھەڵبژاردەی وڵاتی خانەخوێ کە بتوانێت زۆرترین یاری نێودەوڵەتی ئەنجام بدات وەک ئامادەکارییەک بۆ یارییەکانی جامی جیھانی.[85]
خولی ھەشتەمی جامی کیشوەرەکان، لە ١٤ی حوزەیران تا ٢٨ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ لە ئەفریقای باشوور وەک ئامادەکارییەک بۆ جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠ بەڕێوەچوو،[86] ھەڵبژاردەی ئەفریقا وەک ولاتی خانەخوێ. ھەروەھا ئیتاڵیا، ھەڵگری جامی جیھانیی ٢٠٠٦،[87] بەڕازیل، براوەی جامی کوپا ئەمریکای ٢٠٠٧،[88] ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا براوەی جامی زێڕی ٢٠٠٧،[89] ئیسپانیا، ھەڵگری نازناوی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠٠٨ [90]و ھەڵبژاردەی نیوزیلاند پاڵەوانی جامی ئۆقیانووسی ٢٠٠٨،[91] ھەڵبژاردەی میسر پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠٠٨[92] و ھەروەھا ھەڵبژاردەی عێراق براوەی جامی ئاسیای ٢٠٠٧.[93] بەشداریانکرد و دابەشکران بەسەر دوو کۆمەڵەدا.[94] ھەریەکە لە ھەڵبژاردەی ئیسپانیا، ئیتاڵیا، عێراق یەکەم بەشدارییان بوو لەم پاڵەوانێتییەدا.
لە کۆمەڵەی یەکەمدا کە پێکھاتبوو لە عێراق، نیوزیلاند ، ئەفریقای باشوور و ئیسپانیا.[95] ئەرکەکە بۆ ھەڵبژاردەی ئیسپانیا ئاسانتر بوو کاتێک توانی نۆخاڵ بەدەستبھێنێت، ھەروەھا ھەڵبژاردەی ئەفریقای باشوو بە کۆکردنەوەی ٤ خاڵ پلەی دووەمی بەدەستھێنا،[96] بەم ئەنجامە ھەردوو ھەڵبژاردەکە گەیشتنە قۆناغی دواتر. لە کۆمەڵەی دووەم، یارییەکان ڕکابەری زیاتری بەخووە بینی،[97] بەڕازیل توانی لە یەکەم یاریی خۆیدا بە زەحمەت لە ھەڵبژاردەی میسری بباتەوە، بە ئەنجامی ٤–٣.[98] بەڵام لەگەڵ ئەوەش سەرجەم یارییەکانی دیکەی بردەوە و نۆخاڵی کۆکردەوە. ھەڵبژاردەی ئەمریکا توانی بگاتە قۆناغی پێش کۆتایی پاش ئەوەی پلەی دووەمی بەدەستھێنا، بە جیاوازی گۆڵ لەگەڵ ئیتاڵیا و میسر، بەھۆی ئەوەی لە خاڵەکاندا یەکسان بوون. لە قۆناغی پێش کۆتایی ھەڵبژاردەی ئەمریکا لە ئەنجامێکی چاوەڕواننەکراو توانی لە ئیسپانیا پاڵەوانی بەرگریکاری جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠٠٨ی بباتەوە، بە دوو گۆڵی بێ بەرامبەر لەلایەن جۆزی ئاڵتیدۆر و کلینت دێمپسی تۆمارکران.[99] بەم ئەنجامە ئەمریکا بۆ یەکەمجار گەیشتە یاریی کۆتایی. لە یاری دووەمدا بەڕازیل توانی بە گۆڵێکی دانیێل ئەلڤێس لە خولەکی ٨٨، لە ھەڵبژاردەی ئەفریقای باشوور بباتەوە.[100]
لە یاری کۆتاییدا بەڕازیل ڕووبەڕووی ئەمریکا بووەوە، ئەمە دووەم ڕووبەڕووبوونەوەی ھەردوو ھەڵبژاردە بوو پاش ئەوەی لە قۆناغی کۆمەڵەکانیش ڕووبەرووی یەکتر بوونەوە. ھەڵبژاردەی ئەمریکا ئامادەبووانی یاریگای ئێلیس پارکی شۆک کرد، کاتێک لە ماوەی ٢٧ خولەکدا دوو گۆڵی تۆمارکرد، لە ڕێگای کلینت دێمبسی و لاندۆن دۆنۆڤان.[101] بەڵام بەڕازیلییەکان لە گێمی دووەمدا ئەنجامەکەیان گۆری و توانیان ٣ گۆڵ تۆمار بکەن، لە ڕێگای لویس فابیانۆ و لوسیۆ، بەو ئەنجامە بۆ جاری دووەم لە لەسەر یەک و جاری سێیەم لە مێژوویدا نازناوەکەیان بەرزکردەوە.[102] لویس فابیانۆ خەڵاتی پێڵاوی زێڕینی وەرگرت بەھۆی تۆمارکردنی پێنج گۆڵ.[103] بەگشتی ٤٤ گۆڵ لەلایەن ٢٧ یاریزانی جیاوازەوە تۆمارکراون، تەنھا گۆڵێکیان وەک گۆڵی تایبەت تۆمارکراوە ئەو یاریزانەی بە ھەڵە گۆڵ لە خۆیان تۆماردەکات.
جامی کیشوەرەکانی ٢٠١٣ لە بەڕازیل بەڕێوەچوو، و ٨ ھەڵبژاردە سەرکەوتن بۆ پاڵەوانێتییەکە. بەڕازیل وەک میواندار بەشداری کرد، ھەڵبژاردەی ئیسپانیا پاڵەوانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٠،و پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا لە ساڵی ٢٠١٢[104] ژاپۆن پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠١١،[105] و مەکسیک، پاڵەوانی جامی زێڕینی کۆنکافی ٢٠١١،[106] ئۆرۆگوای پاڵەوانی جامی ئەمریکای ٢٠١١،[107] و تاھیتی پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئۆقیانووسیای ٢٠١٢،[108] و ئیتاڵیا دووەمی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠١٢ [109]و لە کۆتاییدا نەیجیریا پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقیای ٢٠١٣.[110] لە کۆمەڵەی یەکەمدا ھەڵبژاردەی بەرازیل ھیچ کێشەیەکی نەبوو لە پێشەنگی کۆمەڵەکەیدا، بۆیە بە سێ سەرکەوتن لە پێشەنگی کۆمەڵەکەیدا بوو، لەنێویاندا سەرکەوتنی بەسەر ئیتاڵیادا، بە ئەنجامی ٤–٢.[111] سەرەڕای ئەم دۆڕاندنە ئیتاڵیا توانی سەرکەوێت بۆ قۆناغی داھاتوو، دوای ئەوەی لە دوو سەرکەوتن و دۆڕانێک ٦ خاڵی بەدەستھێنا.[112] لە کۆمەڵەی دووەمدا ئیسپانیا دوای کۆکردنەوەی ٩ خاڵ لە سێ سەرکەوتندا، لە پێشەنگی کۆمەڵەکەیدا بوو، یەکێک لە یارییەکانی لەگەڵ ھەڵبژاردەی تاھیتی بوو توانی بە ئەنجامی ١٠–٠ یارییەکە بباتەوە،[113] بە تۆمارکردنی ١٥ گۆڵ لە قۆناغی کۆمەڵەکان، ژمارەی پێوانەی زۆرترین گۆڵ لە یارییەکدا و زۆرترین گۆڵ لە قۆناغی کۆمەڵەکان لە مێژووی پاڵەوانێتییەکەدا بەدەستھێنا.[114]
لە قۆناغی پێش کۆتاییدا، ئیسپانیا ڕووبەڕووی ھەڵبژاردەی ئیتاڵیا بووەوە، لە دووبارەبوونەوەی سیناریۆی یاریی کۆتایی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا ٢٠١٢,[115] لە کاتی ئاسایی و زیادکراودا ھەردوو ھەڵبژاردە یەکسان بوون بەبێ گۆڵ، بۆیە پەنا بۆ لێدانەکانی یەکلاکەرەوە برا. ئیسپانیا بە ئەنجامی (٦–٥)یارییەکەی بردەوە و بۆیەکەم جار گەیشتە یاریی کۆتایی.[116] لە لایەکی دیکەوە ھەڵبژاردەی بەڕازیل لە دۆخێکی باشتردا نەبوو لە ھەڵبژاردەی ئیسپانیا، کاتێک ڕووبەڕووی ئوروگوای بوووەوە، یارییەکە بۆ ھەردوو لا ئاسان نەبوو، بەڕازیل بە قورسی توانی بە ئەنجامی ٢–١ یارییەکە بباتەوە.لە یاری کۆتاییدا کە لە یاریگای بەناوبانگی ماراکانا لە ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٣ بەڕێوەچوو، لە یاری کۆتاییدا کە لە یاریگای بەناوبانگی ماراکانا بەڕێوەچوو، بەڕازیل توانی بە بە گۆڵەکانی فرێد و نەیمار بە ئەنجامی ٣–٠ لە ئیسپانیا بباتەوە، و کۆتایی بەزنجیرە بردنەوە یەک لەدوای یەکەکانی ئیسپانیا بھێنێت کە لە ٢٩ یاریی فەرمیدا لە ماوەی سێساڵدا تۆماری کردبوو.[117] بەم شێوەیە ھەڵبژاردەی بەڕازیل دەبێتە خاوەنی ژمارەی پێوانەی بە بەدەستھێنانی چوارەم نازناو لە مێژووی پاڵەوانییەتییەکە ھەروەھا یەکەم ھەڵبژاردەیە بۆ سێجار لەسەر یەک نازناوەکە بەرزبکاتەوە.[118]
جامی کیشوەرەکانی ٢٠١٧ لە ١٧ی حوزەیران تا ٢ی تەممووزی ٢٠١٧ لە ڕووسیا بەڕێوەچوو، ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ڕووسیا بە شێوەیەکی ئۆتۆماتیکی وەک وڵاتی میواندار بەشداری کرد، ھەروەھا ئەڵمانیا پاڵەوانی جامی جیھانیی فیفای ٢٠١٤،[119] ئوسترالیا پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠١٥،[120] چیلی پاڵەوانی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٥،[121] مەکسیک پاڵەوانی جامی کۆنکاکافی ٢٠١٥،[122] نیووزیلاند پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئۆقیانووسیای ٢٠١٦،[123] پورتوگال پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ٢٠١٦،[124] کامیروون پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠١٧، بەشدارییان کرد.[125]
ئەوەی جێگای سەرنج بوو بۆ یەکەمجارە بەڕازیل بەشداری ناکات لە پاڵەوانێتییەکەدا، ئەوەش بەھۆی دۆڕانی بەرامبەر بە پاراگوای لەقۆناغی چارەکی کۆتایی کۆپا ئەمریکای ٢٠١٥.ئوسترالیا بۆ یەکەمجار وەکو پاڵەوانی ئاسیا بەشداری دەکات. بەشدارییەکانی پێشووی وەکو پاڵەوانی یەکێتیی تۆپی پێی ئۆقیانووسیا بووە. ھەڵبژاردەی پورتوگال و ھەڵبژاردەی چیلی ئەمە یەکەم و کۆتا بەشدارییان بوو لە پاڵەوانێتییەکە.هەڵبژاردەکان بەسەر دوو کۆمەڵەدا دابەشکران،[126] هەرکۆمەڵەیەک بەسەر چوار هەڵبژاردە دابەشکران، لەکۆمەڵەی یەکەمدا هەڵبژاردەی پورتوگال بەپلەی یەکەم و و مەکسیک بە پلەی دووەم بە کۆکردنەوەی ٧ خاڵ و بەجیاوازی گۆڵ.[127]و لە کۆمەڵەی دووەم هەڵبژاردەی ئەڵمانیا بە پلەی یەکەم و چیلی بە پلەی دووەم گەیشتنە یاریی پێش کۆتایی.[128]لە یەکەم یاریی ئەم قۆناغەدا هەڵبژاردەی پورتوگال و چیلی ڕووبەرووی یەک بوونەوە.لەکاتی ئاسایی و زیادکراودا هەردوو هەڵبژاردە یەکسان بوون.بۆیە پەنا برایەبەر لێدانەکانی یەکلاکەرەوە،و هەڵبژاردەی چیلی بە ئەنجامی ٣-٠ یارییەکەی بردەوە .[129]لەلایەکی دیکە هەڵبژاردەی ئەڵمانیا لە دووەم یاری قۆناغی پێش کۆتایی ڕووبەڕووی هەڵبژاردەی مەکسیک بووەوە،بە ئەنجامێکی گەورە کە ٤-١ هەڵبژاردەی ئەڵمانیا سەرکەوتنی بەدەستهێنا.[130]بەم ئەنجامە هەردوو هەڵبژاردەی ئەڵمانیا و چیلی گەیشتنە یاریی کۆتایی .لە ٢ی تەممووزی ٢٠١٧ لە یاریگای کرێستۆڤسکی لە شاری سەنت پیتەرزبورگ بە ئامادەبوونی ٥٧,٢٦٨ کەس یاریی کۆتاییی لە نێوان هەڵبژاردەی چیلی و ئەڵمانیا بەڕێوەچوو.یارییەکە بە ئەنجامی ١-٠ لە سوودی ئەڵمانیا کۆتایی هات و یەکەم نازناوی خۆیی و دوایین نازناوی پاڵەوانێتییەکەی بەدەستهێنا.[131] [132] لەم خولەدا لە ١٦ یاریدا ٤٣ گۆڵ تۆمارکران،[133] جولیان دراکسلەر یاریزانی هەڵبژاردەی ئەڵمانیا وەک باشترین یاریزانی خولەکە دەستنیشانکرا،[134] هەروەها تیمۆ وێرنەر بە تۆمارکردنی ٣ گۆڵ و ٢ ئەسیست بووە گۆڵکاری سەرەکی پاڵەوانێتیەکە و کلاودیۆ براڤۆ گۆڵپارێزی هەڵبژاردەی چیلی خەڵاتی باشترین گۆڵپارێزی وەرگرت.[135]هەروەها بۆ یەکەمجار لە مێژووی پاڵەوانێتییەکانی فیفادا تەکنۆلۆژیایی ڤیدیۆی یارمەتیدەری ناوبژیوان (VAR) بەکارھێنرا.[136][137]
لە سەرەتادا بڕیار بوو جامی کیشوەرەکانی فیفای ٢٠٢١ لە قەتەر بەڕێوەبچێت کە وڵاتی میوانداری جامی جیھانیی فیفای ٢٠٢٢ بوو، کە لە ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠ ڕاگەیەندرا؛ بەڵام نیگەرانییەکان سەبارەت بە بەرزی پلەی گەرمی لە وەرزی ھاویندا لە قەتەر، سەری ھەڵدا (ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی داوای گواستنەوەی جامی جیھانیی لە خشتەی مانگی حوزەیران-تەممووزەوە بۆ مانگەکانی تشرینی دووەم-کانوونی دووەم بکرێت).[138]لە ٢٥ی شوباتی ٢٠١٥ ئەم باسانە بووە ھۆی ئەوەی فیفا بە فەرمی ڕای گەیاند کە جامی کیشوەرەکانی ٢٠٢١ دەگوازێتەوە بۆ وڵاتێکی تری یەکێتیی تۆپی پێی ئاسیا، بەم ھۆیەوە ھێشتا دەتوانرێت لە مانگی حوزەیران/تەممووزی ٢٠٢١ یارییەکان بەڕێوەبچێت، بەبێ ئەوەی کاریگەری لەسەر خولە ناوخۆیییەکان بکات. لە بەرامبەردا وەک قەرەبووکردنەوە، پاڵەوانێتییەکی دیکەی فیفا، وەک جامی جیھانی یانەکانی فیفای ٢٠٢١، دەتوانرێت لە قەتەر لە مانگەکانی تشرینی دووەم-کانوونی دووەمی ٢٠٢١ بەڕێوەبچێت، وەک ئامادەکاریی بۆ جامی جیھانیی فیفای ٢٠٢٢.[139]لە تشرینی یەکەم ٢٠١٧ فیفا پلانەکانی خۆی ئاشکرا کرد بۆ ھەڵوەشاندنەوەی جامی کیشوەرەکان تا ساڵی ٢٠٢١ و جێگرتنەوەی بە جامی جیھانی یانەکانی فیفا و زیادکردنی ٢٤ یانە بۆ ئەم پاڵەوانێتییە. لە ١٥ی ئازاری ٢٠١٩ فیفا بە فەرمی ڕای گەیاند کە جامی کیشوەرەکان ھەڵدەوەشێتەوە و لەبری ئەوە جامی جیھانیی یانەکانی فیفا فراوانتر دەکات.[140]
بەشداری وڵاتە عەرەبییەکان لە سەرەتای پاڵەوانێتییەکەدا تەنھا ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عەرەبستانی سعوودی بوو لە جامی کیشوەرەکانی ١٩٩٢ و جامی کیشوەرەکانی ١٩٩٥, پاشان لە دوو خولی دواتریشدا بەشداری کرد. بەم شێوەیە عەرەبستانی سعوودی بووە تاکە ھەڵبژاردە کە چوارجار بەشداری خولەکانی ئەم پاڵەوانێتییە بکات[141] دووەم دەرکەوتنی ھەڵبژاردەی عەرەبی لە جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٧ بوو دوای ئەوەی ھەڵبژاردەی میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان وەک دووەمی جامی ئاسیای ١٩٩٦ بەشداری کرد. یەکەم بەشداری ھەڵبژاردە عەرەبییەکانی کیشوەری ئەفریقا لە جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٩ بوو، کاتێک ھەڵبژاردەی میسر وەک براوەی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ١٩٩٨ بەشداری کرد. دواتر ھەڵبژاردەی تونس وەک پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠٠٤ بەشداری جامی کیشوەرەکانی ٢٠٠٥ کرد. دوایین بەشداری ھەڵبژاردە عەرەبییەکان لە جامی کیشوەرەکانی فیفای ٢٠٠٩ بوو کە تێیدا ھەڵبژاردەی میسر وەک پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئەفریقای ٢٠٠٨ و ھەڵبژاردەی تۆپی پێی عێراق وەک پاڵەوانی جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠٠٧ بەشداریان کرد.[142][143]
لە ڕووی ئەنجامەکانەوە، ئەنجامی ھەڵبژاردە عەرەبییەکان جێگەی ڕەزامەندی نەبوون، ئەگەر پلەی دووەمی ھەڵبژاردەی سعودیە دوای ئەوەی لە جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٢ بە ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەرژەنتین بە ئەنجامی ٣–١ دۆڕا، و پلەی چوارەمی دوای دۆڕاندنی بە ئەنجامی ٢–١ بە ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە جامی کیشوەرەکانی ساڵی ١٩٩٥ بەدەر بکەین.[144] ھەریەکە لە میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان و عێراق و میسر و توونس لە قۆناغی کۆمەڵەکان دوورخرانەوە.[145]
| ھەڵبژاردە | ژمارەی بەشدارییەکان | یاریی | بردنەوە | یەکسان | دۆڕان | یەکەم بەشداریکردن | دوایین بەشداریکردن | باشترین ئەنجام |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| عەرەبستانی سعوودی |
٤ | ١٢ | ٣ | ١ | ٨ | ١٩٩٢ | ١٩٩٩ | پلەی دووەم (١٩٩٢) |
 میسر |
٢ | ٦ | ١ | ٢ | ٣ | ١٩٩٩ | ٢٠٠٩ | قۆناغی کۆمەڵەکان |
 عێراق |
١ | ٣ | ٠ | ٢ | ١ | ٢٠٠٩ | ٢٠٠٩ | قۆناغی کۆمەڵەکان |
 توونس |
١ | ٣ | ١ | ٠ | ٢ | ٢٠٠٥ | ٢٠٠٥ | قۆناغی کۆمەڵەکان |
 میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان |
١ | ٣ | ١ | ٠ | ٢ | ١٩٩٧ | ١٩٩٧ | قۆناغی کۆمەڵەکان |
جامی پاڵەوانێتییەکە لە ساڵی ١٩٩٥ لەلایەن فریتز جۆکەر و و واڵتەر شوماخەرەوە دروستکرا. قەبارەی جامەکە ٤٤.٥ سانتیمەترە، درێژی لایەکانی ١٧ سانتیمەتر و کێشی ٧.٥ کیلۆگرامە. تیرەی بنکەکە ١٧ سانتیمەترە.[146]جامەکە لە بڕۆنز دروستکراوە و بە زێر داپۆشراوە . تۆپێکی هاوشێوەی زەوی و حەوت کیشوەرەکەی لەسەر نەخشێنراوە. ناوی پێشبڕکێکە لەسەر دوو باند نەخشێنراوە کە بە شێوەیەکی خولگەیی بە دەوری جامەکە نەخشێنراوە. ستوونەکە لەسەر بنکەیەکی شێوە دار بە شەشگۆشە دانراوە، کە پلێتی زێڕینی لەسەرە کە ناوی براوەکانی تێدانوسراوە. لۆگۆی شەش فیدراسیۆنی تۆپی پێی نێودەوڵەتی لە خوارەوەی جامەکە لە ناو ئەلقەیەکی بازنەی نوسراوەتەوە.[147]
دوو خولی یەکەم وەک جامی شا فەھد ناسراوە، بەڵام فیفا بە شێوەیەکی ڕیزبەندی وەک جامی کیشوەرەکان ناساندیان.[148]
| Ed. | ساڵ | خانەخوێ | یاریی کۆتایی | یاریی پلەی سێیەم | وڵاتە بەشداربووەکان | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 پاڵەوانەکان |
ئەنجام |  پلەی دووەم |
 پلەی سێیەم |
ئەنجام | پلەی چوارەم | ||||
| ١ | ١٩٩٢ | عەرەبستانی سعوودی |
 ئەرژەنتین |
٣–١ | عەرەبستانی سعوودی |
 ویلایەتە یەکگرتووەکان |
٥–٢ |  کۆتدیڤوار |
٤ |
| ٢ | ١٩٩٥ | عەرەبستانی سعوودی |
 دانمارک |
٢–٠ | ئەرژەنتین |
 مەکسیک |
١–١ (a.e.t.)
(5–4 پ) |
 نێجیریا |
٦ |
| ٣ | ١٩٩٧ | عەرەبستانی سعوودی |
بەڕازیل |
٦–٠ |  ئوسترالیا |
 کۆماری چیک |
١–٠ |  ئوروگوای |
٨ |
| ٤ | ١٩٩٩ | مەکسیک |
مەکسیک |
٤–٣ | بەڕازیل |
ویلایەتە یەکگرتووەکان |
٢–٠ | عەرەبستانی سعوودی |
٨ |
| ٥ | ٢٠٠١ |  فەڕەنسا |
١–٠ |  ژاپۆن |
ئوسترالیا |
١–٠ | بەڕازیل |
٨ | |
| ٦ | ٢٠٠٣ | فەڕەنسا |
فەڕەنسا |
١–٠ (a.e.t.) |  کامیروون |
 تورکیا |
٢–١ |  کۆلۆمبیا |
٨ |
| ٧ | ٢٠٠٥ | ئەڵمانیا |
بەڕازیل |
٤–١ | ئەرژەنتین |
ئەڵمانیا |
٤–٣ (a.e.t.) | مەکسیک |
٨ |
| ٨ | ٢٠٠٩ |  ئەفریقای باشوور |
بەڕازیل |
٣–٢ | ویلایەتە یەکگرتووەکان |
 ئیسپانیا |
٣–٢ (a.e.t.) | ئەفریقای باشوور |
٨ |
| ٩ | ٢٠١٣ | بەڕازیل |
بەڕازیل |
٣–٠ | ئیسپانیا |
 ئیتاڵیا |
٢–٢ (a.e.t.)
(3–2 پ) |
ئوروگوای |
٨ |
| ١٠ | ٢٠١٧ |  ڕووسیا |
ئەڵمانیا |
١–٠ |  چیلی |
 پورتوگال |
٢–١ (a.e.t.) | مەکسیک |
٨ |
* خانەخوێ
ھەڵبژاردەی بەڕازیل باشترین ئەنجامی لە جامی کیشوەرەکان بەدەستھێناوە. پێنج جار گەیشتووەتە یاریی کۆتاییی و چوارجار نازناوەکەی لە ساڵانی ١٩٩٧، ٢٠٠٥، ٢٠٠٩ و ھەروەھا ساڵی ٢٠١٣ بەدەستھێناوە، ھەروەھا پلەی دووەمی لە ساڵی ١٩٩٩ و پلەی چوارەم لە ساڵی ٢٠٠١ بەدەستھێناوە، لە ئەنجامە باشەکانی دیکە ھەڵبژاردەی فەرەنسا دووجار نازناوەکەی بەدەستھێناوە لە ساڵانی ٢٠٠١ و ٢٠٠٣. ھەریەکە لە ھەڵبژاردەی ئەرژەنتین (١٩٩٢)، ھەڵبژاردەی دانیمارک (١٩٩٥)، ھەڵبژاردەی مەکسیک (١٩٩٩)، ھەڵبژاردەی ئەڵمانیا (٢٠١٧)یەکی یەک جار ئەم نازناوەیان بەدەست ھێناوە. بەم شێوەیە ھەڵبژاردەکانی کیشوەری ئەمریکای باشوور بە کۆی گشتی پێنج جار نازناوەکەیان بەدەستھێناوە، و لەدوای ئەوان ھەڵبژاردەکانی ئەورووپا چوارجار نازناوەکەیان بەدەستھێناوە و پاشان مەکسیک وەک تاکە ھەڵبژاردە لە کیشوەری ئەمریکای باکوور نازناوەکەی بەرزکردووەتەوە.
| ھەڵبژاردە | پلەی یەکەم | پلەی دووەم | پلەی سێیەم | پلەی چوارەم |
|---|---|---|---|---|
| بەڕازیل |
٤ (١٩٩٧, ٢٠٠٥, ٢٠٠٩, ٢٠١٣*) | ١ (١٩٩٩) | – | ١ (٢٠٠١) |
| فەڕەنسا |
٢ (٢٠٠١, ٢٠٠٣*) | – | – | – |
| ئەرژەنتین |
١ (١٩٩٢) | ٢ (١٩٩٥, ٢٠٠٥) | – | – |
| مەکسیک |
١ (١٩٩٩*) | – | ١ (١٩٩٥) | ٢ (٢٠٠٥, ٢٠١٧) |
| ئەڵمانیا |
١ (٢٠١٧) | – | ١ (٢٠٠٥*) | – |
| دانمارک |
١ (١٩٩٥) | – | – | – |
| ویلایەتە یەکگرتووەکان |
– | ١ (٢٠٠٩) | ٢ (١٩٩٢, ١٩٩٩) | – |
| ئوسترالیا |
– | ١ (١٩٩٧) | ١ (٢٠٠١) | – |
| ئیسپانیا |
– | ١ (٢٠١٣) | ١ (٢٠٠٩) | – |
| عەرەبستانی سعوودی |
– | ١ (١٩٩٢*) | – | ١ (١٩٩٩) |
| ژاپۆن |
– | ١ (٢٠٠١*) | – | – |
| کامیروون |
– | ١ (٢٠٠٣) | – | – |
| چیلی |
– | ١ (٢٠١٧) | – | – |
| کۆماری چیک |
– | – | ١ (١٩٩٧) | – |
| تورکیا |
– | – | ١ (٢٠٠٣) | – |
| ئیتاڵیا |
– | – | ١ (٢٠١٣) | – |
| پورتوگال |
– | – | ١ (٢٠١٧) | – |
| ئوروگوای |
– | – | – | ٢ (١٩٩٧, ٢٠١٣) |
| کۆتدیڤوار |
– | – | – | ١ (١٩٩٢) |
| نێجیریا |
– | – | – | ١ (١٩٩٥) |
| کۆلۆمبیا |
– | – | – | ١ (٢٠٠٣) |
| ئەفریقای باشوور |
– | – | – | ١ (٢٠٠٩*) |
بۆ ھەر خولێکی پاڵەوانێتییەکە لانیکەم یەک ھەڵبژاردە بۆ یەکەمجار لە مێژوویدا بەشداری کردووە.
| ساڵ | ھەڵبژاردە نوێیەکان | |
|---|---|---|
| ھەڵبژاردە | No. | |
| ١٩٩٢ | ئەرژەنتین, کۆتدیڤوار, عەرەبستانی سعوودی, ویلایەتە یەکگرتووەکان |
٤ |
| ١٩٩٥ | دانمارک, ژاپۆن, مەکسیک, نێجیریا |
٤ |
| ١٩٩٧ | ئوسترالیا, بەڕازیل, کۆماری چیک, ئەفریقای باشوور, میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان, ئوروگوای |
٦ |
| ١٩٩٩ |  بۆلیڤیا, میسر, ئەڵمانیا,  نیوزیلاند |
٤ |
| ٢٠٠١ | کامیروون,  کەنەدا,  کۆریای باشوور, فەڕەنسا |
٤ |
| ٢٠٠٣ | کۆلۆمبیا, تورکیا |
٢ |
| ٢٠٠٥ |  یۆنان, توونس |
٢ |
| ٢٠٠٩ | عێراق, ئیتاڵیا, ئیسپانیا |
٣ |
| ٢٠١٣ |  تاھیتی |
١ |
| ٢٠١٧ | چیلی, پورتوگال, ڕووسیا |
٣ |
|
ئەنجامی وڵاتی خانەخوێ
|
ئەنجامی پاڵەوانەکان خولی پێشوو
|
زۆرترین گۆڵ
|
زۆرترین بەشداریکردن
|
تۆپی زێرینخەڵاتی تۆپی زێڕین دەبەخشرێتە باشترین یاریزانی پاڵەوانێتییەکە.[149] |
پێلاوی زێڕینخەڵاتی پێلاوی زێڕین بەو یاریزانە دەدرێت کە زۆرترین گۆڵ لە پاڵەوانێتییەکەدا تۆمار بکات.[150]
|
یاریی خاوێندەبەخشرێتە ئەو هەڵبژاردەیەیی کە کەمترین ژمارەی کارت و فاوڵی لەسەر تۆمارکرابێت. |
دەستکێشی زێڕینخەڵاتی دەستکێشی زێڕین دەبەخشرێتە باشترین گۆڵپارێزی پاڵەوانێتییەکە. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
