From Wikipedia, the free encyclopedia
لە ئابووریدا پێکھاتەی بازاڕ واتە ژمارەی ئەو کۆمپانیایانەی کە ھەمان بەرھەم دەھێنن. شێوازی جۆراوجۆری پێکھاتەی بازاڕ ئەمانەن:
 | ئەم وتارە لە ویکیپیدیای فارسیەوە وەرگێڕدراوە و پێویستی بە بەسەرداچوونەوە ھەیە. ئەگەر تۆ زمانی فارسی باش دەزانیت، تکایە بەسەر ئەم وتارەدا بچۆرەوە لە دەقە ڕەسەنەکەوە. |
چوار پۆلێنی یەکەم پەیوەندی بەلایەنی دابینکردنی ئابوورییەوە ھەیە و دوانەی دواییان پەیوەندی بەلایەنی داواکاری ئابورییەوە ھەیە لە ڕاستیدا توخمە سەرەکییەکانی پێکھاتەی بازاڕ، ژمارە و قەبارەی دەزگاکان لە بازاڕدا، مەرجەکانی چوونە ژوورەوە و ڕادەی جیاکاریلە بازاڕی بەرھەم یان کاڵایەکی دیاریکراو. ھەر یەکێک لەمانەی سەرەوە مەرج و تایبەتمەندی ھەیە کە پێکھاتەی تەواو ڕکابەری تێیدا بەسوودترینە. چونکە لەو حاڵەتەدا خواستی ڕاستەقینەی کڕیارئاشکرا دەبێت و ھەموو دابینکەر بەرھەمەکانیان لە ئاستی نرخ و کوالیتی کە کڕیاران دەیانھەوێت پێشکەش دەکەن، ئەگەر خەرجی فرۆشیاریش دابین بکرێت. بە وتە، کێبڕکێی تەواو بەرژەوەندی پیشەگەران و بەکاربەرەکان یەکدەخەیت، دەبێتە ھۆی ئەوەی فرۆشیارەکان تێچوونی ڕاستەقینە یان ئاشکرا بکەن
بە پوختی، لەم خشتەی خوارەوەدا، شێوازی جیاوازی پێکھاتەی بازاڕ دەردەبرێت.
یەکێک لە مۆدەکانی پێکھاتەی بازاڕ کێبڕکێی تەواوە، کە تێیدا ژمارەیەکی زۆر لە پیشەگەرو ژمارەیەکی زۆر لە بەکاربەر ھەیە لە بازاڕێکی پڕ لە پێشبڕکێدا، ھەموو کۆمپانیاکان نرخیان بۆ دیاری کراوە بە واتەیەکی تر ھیچ دەزگایەک توانای ئەوەی نییە کاریگەری لەسەر نرخی بەرھەمەکانی بازاڕ دروست بکات.
لەم جۆرە بازاڕەدا وا دادەگرێت کە ھەر دەزگایەک، بە دەستگەیشتنی ئاسان بە تەکنەلۆژیای بەرھەمھێنانی بەرھەم، دەتوانێت بە خێرایی و بە ئاسانی بچێتە ناو ئەم بازاڕەوە. لە ڕاستیدا ئەمە تایبەتمەندییەکە کە وا دەکات ھیچ سازش و تەبایەک لەم جۆرە بازاڕەدا ئەنجام نەدریت. ھەروەھا ئەم تایبەتمەندییە وادەکات ھیچ دەزگایەک لەم جۆرە بازاڕەدا ھێزی بازاڕی تێدا نییە.
لەم جۆرە بازاڕەدا جگە لە حاڵەتەکانی کاڵای گشتی و کاریگەرییە لاوەکییەکانی ھەر ھاوسەنگییەک لە بازاڕی تەواو پێشبڕکێدا، بیم بیمی. بە وتەیەکی تر ھەر زیادکردنێک لە پەسەندکردن بۆ ھەر بەکاربەرێک بە بێ کەمکردنەوەی کەمکردنەوەی لێکەوتوانی کەسانی تر نابێت. ھەروەھا بە بیینگ بە (behering) دەگوترێت کە لە شیوازێکی کۆمەڵایەتی بە وتەیەکی تر دەکرێت بلێین کاراترین دۆخی پێکھاتە لە بازاڕدا ھەمان پێکھاتەیە کە ھەر ھاوسەنگییەک لە باری کەمی یەکەدا گونجاو بێت و ھیچ دەزگایەک توانای ئەوەی نەبێت قازانجی ئابووری بکات.
لە ڕووی مێژوویییەوە لە ئابووری نیۆکلاسیکدا دوو ڕێگەی جیاواز لە بازاڕی تەواو پێشبڕکێدا ھەیە. یەکەم نزیکبوونەوە لەسەر ئەو ڕاستییە سەرچاوەی دەکەوێ کە ھەموو دەزگایەک توانای کاریگەری لەسەر نرخەکان نییە. ئەمەش بەو ڕاستییە دەگەرێتەوە کە قەبارەی ھەر پیشەسازێک یان بەکاربەرێک ئەوەندە بچووکە کە بوون یان نەبوونیان بە نرخی ھاوسەنگی بێ کاریگەر بێت. نزیکبوونەوەی دووەمی کێبڕکێی تەواو لەسەر ئەو ڕاستییە سەرچاوەی دەگرێ کە دەزگاکان ھەوڵ دەدەن بە بەکارھێنانی دەرفەتی ئاڵوگۆڕ و کەمکردنەوەی کاتی ئاڵوگۆڕ قازانج بکەن. تا ئەم ئاڵوگۆڕانە خێراتر ڕووبدات، بازاڕەکان زیاتر پێشبڕکێ دەکەن. ئەمەش ئەوە دەردەخات کە تا بازاڕ لەژێر ئەم پێناسەیەدا زیاتر پێشبڕکێ بکات، خێراتر نرخی تێکڕای بازاڕ خۆی دەگۆڕێ بۆ دابینکردن و خواست، بەدوایدا نرخێک یەکسان دەبێت بە تێچوونی پەراوێز.
در این ڕوویکرد، ڕقابت کامل، بدین معنی است کە این تطبیق در سریعتر زمان ممکن اتفاق می افتد. امروزە، ڕوویکرد غالب در تعریف بازار ڕقابت کامل، ڕوویکرد اول است کە در آن تمام بنگاەھا قیمت پذیر در نظر گرفتە می‌شوند. البتە بە این نوع ڕوویکرد، انتقادات فراوانی وجود دارد مبنی بر کە برخی از فروض آن با واقعیت‌ھای بیرونی فاصلە زیادی دارند. فرض ھمگن بودن محصولات، آزاد بودن ورود بە بازار، دسترسی آسان بە تکنولوژی، وجود اطلاعات کامل از قیمت و کیفیت کلیە محصولات و سایر فروض با واقعیت سازگاری ندارند کە این موضوعات موجب تکمیل این نظریات شدەاست.
پێشبڕکێی تایبەت شێوازێکی تری پێکھاتەی بازاڕە کە ژمارەیەکی زۆر لە پیشەگەران بەرھەمەکانیان بە جیا لە یەکتری بازاڕ دەکەن. (ئەم بەرھەمانە وەک یەکن، بەڵام لە ھەندێک حاڵەتدا وەک جۆر، براند و . . ئەوان جیاوازن لە کێبڕکێی تایبەت دا کۆمپانیاکان دەتوانن لە کورتماوەدا وەک مۆنۆپۆلەکان بنۆشن و قازانج بکەن بە بەکارھێنانی ھێزی بازاڕ، بەڵام لە درێژخایەندا کۆمپانیاکانی تر دەچنە ناو بازاڕەوە و بە ئەنجامدانی جیاکاریلە بەرھەمەکاندا دەبێتە ھۆی تەواو بوونی کێبەرکێ لە بازاڕدا و بە زیادکردنی ژمارەی کۆمپانیاکان ناتوانن قازانجی ئابووری بکەن. زۆر جار مۆدێلی پێشبڕکێی تایبەت بۆ پیشەسازییە مۆدێلەکان بەکاردەھێنرێ. Edward hasting chambrlin پێشبرکێی پاوانخواز لە ساڵی ١٩٩٣ خستەرو. بازاڕەکانی پێشبڕکێی تایبەت ئەم تایبەتمەندیانەی خوارەوەیان ھەیە:
تایبەتمەندییە درێژخایەنەکانی پێشبڕکێی تایبەت لە ڕکابەری تەواو دەچێت. بەڵام لە کێبڕکێی تایبەتدا کاڵاکان ناتەبان بەڵام لە پێشبڕکێیەکی تەواودا ھەموو کەلوپەلەکان ھاوڕەگەزن لەم حاڵەتەدا کۆمپانیا دەتوانێت لە کورتماوەدا دەسکەوتی ئابووری بەدەست بھینە. بەڵام لەدرێژخایەندا بەھۆی زۆربوونی ڕێژەی بەرھەمھێن و کەمبوونی خواست و بەرزبوونەوەی تێکڕای تێچوونی تێکڕایی، قازانجی ئابووری کۆمپانیاکان بەرەو سفر دەچێت. لەم حاڵەتەدا ھەندێک جار بەھۆی دڵسۆزی کڕیارەوە بۆ براندێکی دیاریکراو، کۆمپانیا دەتوانێت بەبێ کەمکردنەوەی کڕیارەکانی نرخەکانی زیاد بکات. ئەمەش بەو مانایە دێت کە چەماوەی داواکاری کۆمپانیاکە لێژێکی بەرەو خواری ھەیە، بە پێچەوانەی دۆخی تەواو ڕکابەری.
تایبەتمەندییە سەرەکییەکانی پێشبڕکێی تایبەت ئەمانەن:
لە بازاڕەکانی پێشبڕکێی تایبەت، ناکارامەیی ھەیە ئەم ناکارامەییە بۆ دوو ھۆکار دەگەڕێتەوە. یەکەم، لە دۆخی گونجاودا، کۆمپانیاکە نرخێک دیاری دەکات کە لە تێچووەکانی پەراوێزی خۆی بەرزتر بێت. کۆمپانیا پێشبرکێی تایبەت قازانجەکانیان زیاد دەکەن کاتێک تێچوونەکانی پەراوێزی یان یەکسانە بە داھاتی پەراوێزی (MR=MC). لەوەتەی کەلێژی چەماوەی داواکاری کۆمپانیاکە لەم حاڵەتەدا ڕیشی ھەیە، ئەمە مانای ئەوەیە کە کۆمپانیاکە توانای دانانی نرخێکی لەسەروو مۆدی MC دەبێت. لەم حاڵەتەدا ھەندێک زیادەی بەکاربەر و بەرھەمی زیادە لە دەست دەچێت. ھۆکاری دووەم ناکارامەیی ئەوەیە کە کۆمپانیاکانی ناو پێکھاتەی پێشبڕکێی قۆرخکردن لەڕاستیدا سەرەڕای توانای زیادە کار دەکەن، لەو حاڵەتەدا زۆرترین بەرھەمی قازانجی کۆمپانیاکە کەمترە لەو بڕەی کە لە کەمترین تێکڕای تێچوونی مۆدی (AC) دا ڕوودەدات.
نموونەی دۆخی بازاڕی پێشبڕکێی تایبەت بازاڕی کەرەستەکانی بیناسازییە لە ئێران، کە ژمارەی پیشەسازان و ژمارەی بەکاربەرەکان بەرزە و ھەر پیشەگەرێک نیشانەی بازرگانی و کوالێتی و نرخی خۆی ھەیە
لە ئابووریدا قۆرخکاری فرەلایەنە دۆخی پێکھاتەی بازاڕە کە کەم بەرھەمھێنەر تێیدا زاڵن بەسەر بازاڕیان یان پیشەسازییەکی تایبەتدا. ئۆلیگۆپۆلی لە یۆنانیدا لە پلورالی دوو وشە دا دێت کە ئۆلیگۆی واتە نزم و پۆلین واتە فرۆشتن. چونکە کەم پیشەگەر ھەیە زاڵ بێت بەسەر بازاڕدا و ھەر یەکێکیان ئاگاداری چالاکی پیشەگەرانی تر بێت بڕیاری یەکێکیان کاریگەری لەسەر بڕیارەکانی ئەوانی تر دەبێت و کاریگەری لەسەر بڕیارەکانیان ھەیە لەم حاڵەتەدا پلانی ستراتیژی لەلایەن ھەر یەکێکیانەوە ئەوە دەخوازێت کە وەڵامی ھەر ڕکابەرێک بە باشی لەبەرچاو بگیرێت پێشبڕکێ لە فەزای پاوانکاریی فرەلایەنەدا دەکرێت لە مەودایەکی فراوانی بەرھەمی جیاوازدا جێ بگرێت لەم بارودۆخانەدا، کۆمپانیاکان لەوانەیە چالاکی سنوورداری وەک تەبانییەکردن، دابەشکردنی بازاڕ و … ئەنجام بدات و سنوورداری بەرھەمھێنان بکات و نرخ بەرز بکاتەوە، کە بەشێکی بە مەرجەکانی تەواو بوون دروست دەبێت کە لەوێ ڕێککەوتنێکی فەرمی بۆ ئەو جۆرە تەبانییە ھەیە، ئەم پراکتیزەیە بە کارتێڵ ناسراوە.
کۆمپانیاکان زۆرجار تەبادەکەن بۆ جێگیرکردنی بازاڕی ناسەقامگیر بۆ کەمکردنەوەی مەترسی ەبۆماوەیی وەبەرھێنان و بەرھەمھێنان لەم جۆرە بازاڕانەدا. زۆربەی کات لە زۆربەی وڵاتان دا سنووردارکردنی یاسایی لەسەر ئەو جۆرە تەبانییە ھەیە حکوومەتەکان ھەوڵدەدەن ڕێگری بکەن لە تەباکردنی لەو جۆرە لە ھەندێک پیشەسازی و بازاڕدا لە بارودۆخەکانی تردا، پێشبڕکێ لە نێوان فرۆشیارەکاندا لە قۆرخکاریی فرەلایەنەدا دەتوانێت ئەوپەڕی بێت، دەبێتە ھۆی دابەزاندنی نرخ و بەرزبوونەوەی بەرھەم. ئەم مۆدە دەتوانێت ببێتە ھۆی دروستکردنی ئەدای تەواو بازاڕ ھاوشێوەی پێشبڕکێی تەواو. ئەم پێشبڕکێیە ھەندێک جار زۆر لەوە توندترە کە لەو بارودۆخانەی کە ژمارەی بەرھەمھێنەرانی بازاڕ لە دۆخی پاوانکاری فرەلایەنە دا گەورەترە. لە ئابووریدا گفتوگۆی قورس لە تیۆری یاری دا بۆ شیکردنەوەی ھەڵسوکەوتی پاوانکاریفرەلایەنە بەکار دەھێنرێ.
واتە ھەر کۆمپانیایەک بۆ ئەوەی ھەر کارو کردەوەیەک لە بازاڕدا ئەنجام بدرێت، دەبێت وەڵامی ڕکابەرەکانیشی لەبەرچاو بێت و بەپێی وەڵامەکانیان چالاکییەکانیان ڕێک بخستێت. بۆ نموونە ئەگەر کۆمپانیایەک بڕیاری دا بەدابەزاندنی نرخی بەرھەمەکانی، دەتوانێت مەزەندەی ئەوە بکات کە ڕکابەرەکانی ھەروەھا نرخی بەرھەمەکانیان زیاتر دابەز دەکات، ئەوەش دەبێتە ھۆی کێبڕکێیەکی توند لە نرخدا. یان ئەگەر کۆمپانیا بییەوێت نرخی بەرھەمەکانی زیاد بکات، دەبێت مەزەندەی ئەوە بکات کە ڕکابەرەکان نرخی بەرھەمەکانیان زیاد یان کەم دەکەن. ئەمەش ڕەنگدانەوەی بەرزی پلەی سەربەخۆیی نێوانە لە بازاڕەکانی قۆرخکاری فرەلایەنەدا، کە لە پێکھاتەکانی تردا بوونیان نییە
نموونەی بازاری قۆرخکاری فرەلایەنە لە ئێران پیشەسازی ئۆتۆمبیلە، کە کەم بەرھەمھێنەر و ژمارەیەکی زۆر لە بەکاربەر ھەیە.
لە یۆنانیدا مۆنۆس(monos) واتە " تاک " و پۆلەین(polein) واتە بۆ فرۆشتن. لە باری ئابووریدا قۆرخکاری لە حالەتێکدایە کە کۆمپانیایەک کۆنترۆڵی تەواو و تەواوی ھەیە بەسەر بەرھەم یان بەرھەمێکی تایبەت و دەتوانێت بەربەستێک بۆ کۆمپانیاکانی تر دروست بکات بۆ چوونە ناو بازاڕەوە. قۆرخکاری لە نەبوونی کێبڕکێی ئابووری لە نێوان کاڵای ناوبەڕست دروست دەبێت. لەم حاڵەتەدا قۆرخکاری ڕێکخەری نرخە و ھێزی تەواوی بازاڕی ھەیە. لەبەر ئەم ھۆیە، پاوانکاری بە زۆری کاڵایەکی کەمتر بەرھەم دەھێنێت و بە نرخێکی زیاتر دەفرۆشێت و ئەمەش دەبێتە ھۆی ئەوەی کە سوودی ئابووری بۆ ی ھەبێت. مۆنۆپۆلی ھەم بە شێوەیەکی سروشتی و ھەم لە تێکەڵکردنی ستوونی و ئاسۆیی ڕوودەدات. لە ھەندێک وڵاتدا یاسای پێشبڕکێ ھەیە کە سنوور بۆ پاوانکردن ناچار دەکات قۆرخکاری لە بازاڕی باڵادا دژی یاسا نییە. لەگەڵ ئەوەشدا ھەندێک لەچالاکییەکانی کۆمپانیای مۆنۆپۆلکردن بۆ ژینگەی بازرگانی نەشیاوە و بەیاسای دژە قۆرخکاری ڕێگرییان لێدەکرێت.
ھێزی بازاڕ توانای کاریگەری لەسەر پەیوەندی و مەرجەکانی ئاڵوگۆڕلەبازاڕدا ھەیە، تا نرخی بەرھەم لەلایەن کۆمپانیای قۆرخکارەوە ڕێکدەخرێت. (نرخ بە مەرجێ پێشبڕکێی تەواو لەلایەن بازاڕەوە نەسەپێنرێت). ھەرچەندە ھێزی بازاڕی پاوانکاری یی بەرزە، بەڵام پاوانکاریی لەلایەن بەرەی داخوازی ی بازاڕەوە سنووردارە. ئێکسلۆوسیڤستێک ڕوو لە لێژییەکی نێگەتیڤ دەکات لەسەر چەماوەی داواکاری، نەک چەماوەی تەواو نەسووتەین. لەگەڵ ئەوەی لە مێشکدا نرخی بەرزبوونەوەکە ھەر چییەک بێت، پاوانخواز ژمارەیەک کڕیاری خۆی لە دەست دەدەن . [٣]
ھێزی بازاڕی پاوانخواز بەھۆی ئەو ئاستەنگانەوەیە کە لە ڕێگای ڕکابەرەکانی تر دروست دەکات کە دەچنە ناو بازاڕەوە یان توانای کێبڕکێکردن لەگەڵ ڕکابەرەکان. بەگشتی سێ جۆر بەربەست ھەیە بۆ چوونە ناو بازاڕەوە.
ھەر یەکێک لەم کۆسپانە لە خوارەوە باس دەکرێت.
بەربەستە ئابوورییەکان بریتین لە:
مافی یاسایی دەتوانێت لە بازاری بەرھەمدا دەرفەت بۆ قۆرخکارییەکان بڕەخسێنێت. مافی تایبەتمەندی ھزری، لەوانە داھێنەکان و مافی چاپ، ڕێگە بە قۆرخکارییەکان دەدات کە کۆنترۆڵی بەرھەمھێنان و فرۆشتنی ھەندێک بەرھەمی دیاریکراو بکەن. مافی موڵکێتی فیکری ڕێگە بەکۆمپانیا دەدات زاڵ بێت بەسەر ئەو ماددانەی کە پێویستە بۆ بەرھەمھێنانی ھەندێک بەرھەمی دیاریکراو.
کۆمپانیایەک کە دەیھەوێت لە بازاڕدا قۆرخی بکات، چەندین چالاکی بە ئەنقەست ئەنجام دەدات بۆ نەھێشتنی ڕکابەری و دەرچوون لە ڕکابەرەکان لە بازاڕ. ئەم جۆرە چالاکیانە بریتین لە تەباکردن و لۆبیکردنی ڕێکخراوە حکومی و حکومییەکان و بەکارھێنانی بەزۆر.
یەکێک لە مۆدی سەرکەشی یی سروشتییە کۆمپانیای قۆرخکاری سروشتی کۆمپانیایەکە کە لە مەودای بەرھەمھێناندا لە مەودای بەرھەمھێناندا کاری بەرھەمھێنانی زیادکردووە. قۆرخکاری سروشتی کاتێک ەکە تێکڕای تێچوونی بەرھەمھێنان لە کۆی گشتی خواستی بەرھەمدا کەم بێتەوە. «مەودای داواکاری بەرھەم» لەو شوێنەدایە کە تێکڕای تێچوون لە خوار چەماوە داواکارییەکە دایە. کاتێک حاڵەتی لەم جۆرە ڕوو دەدات، ھەمیشە دۆخی گونجاو کاتێکە کە کۆمپانیایەکی گەورە داواکاری تەواوی بازاڕەکە جێبەجێ بکات نەک چەند کۆمپانیایەکی بچووک لە بازاڕی دابینکەردا لەڕاستیدا نەبوونی دەستێوەردانی حکوومەت لەم جۆرە بازاڕانەدا بەشێوەیەکی سروشتی ڕێگا بۆ پاوانخواز دەکاتەوە. ھەمیشە ئەو کۆمپانیایانەی زووتر لەوانی تر چوونە ناو بازاڕەوە و خێرا گەشەیان کردووە دەتوانن مۆنۆپۆلی سروشتی دروست بکەن.
قۆرخکاری سروشتیش دەبێتە ھۆی ناکارامەیی لە بازاڕدا. باوترین میتۆدی بەکارھاتوو بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ مۆنۆپۆلی سروشتیدا دەرکردنی ڕێنمایییەکانی حکوومەتە. ڕێنمایییەکانی حکوومەت بەگشتی نەھێشتنی ئاڵۆزیی لەخۆ دەگرێت بۆ ئەوەی نرخی ئەو بەرھەمە لەبازاڕدا ڕێکبخەم بۆ ئەوەی نرخ کەم بکاتەوە و بەرھەمی پاوانکاری سروشتی زیاد بکات، زۆرجار ئەو دامەدانە ڕ نرخی تێکڕای تێچوون بەکار دەھێنێت . لەژێر «تێکڕای نرخ»، نرخ و بڕی بەرھەمەکەی بە یەکتربڕی تێکرای چەماوەی تێچوون و چەماوەی خواست دیاری کراوە. لەژێر ئەم میکانیزمەی نرخداناندا، چونکە نرخییەکسانە بەتێکڕای تێچوون، ھەر سوودێکی ئابووری پۆزەتیڤی لێ ببڕدریت. تێکڕای نرخی تێچوون تەواو نییە. چونکە دەبێت ئەنجومەنی یاسادانان تێکڕای تێچوونەکەی بخەمڵێنێ کە لە ھەڵە کردن بێ بەلاش نابێت.
قۆرخکاریدەوڵەت داوای فۆرمی پاوانکاری ئیمتیجالی دەکات کە تێیدا دەوڵەت ئیمتیازاتێکی تایبەت بە تاک یان کۆمپانیایەکی تایبەت دەدات تا تاکە دابینکەری ئەو بەرھەمە یان خزمەتبێت لە بازاڕدا، ڕکابەرە شاراوەکان بە یاسا یان ڕێسا یان میکانیزمەکانی تری حکومی ئیبدامی لە دەرەوەی بازاڕ دەھێڵدرانەوە. مافی چاپ و داھێنانەکانی مافی داھێنان داوای نموونەیان کردووە لە قۆرخکاری دەوڵەت.
پیشەسازی توتن لە ئێران نموونەی ەکە لە کۆی پاوانکاری. لەم حاڵەتەدا حکوومەت بەتەواوی بەشدارە لەکۆنترۆڵکردنی خستنەڕوو و نرخی بەرھەمەکان.
وشەی مۆنۆپسنی وشەیەکی یۆنانییە و لە کۆی دوو وشەی مۆنۆس واتە تاک و ئۆپسۆنی واتە بۆ کڕین پێکھاتوون. قۆرخکاریی تەواو لە بەرەی خواستدا دۆخی پێکھاتەی بازاڕە کە تێیدا تەنیا یەک کڕیار و ژمارەیەکی زۆر لە فرۆشیاران ھەیە.
وەک قۆرخکردنی لایەنی دابینکردن، ئەم مۆدە بێ دەسەڵاتییە و ھیچ کێبڕکێیەکی تەواو لەم حاڵەتەدا نییە. بەو جۆرەی کە تەنیا کڕیاری ئەو بەرھەمە لە بازاڕدا (Monopsonist)، دەکرێت مەرجەکانی مامەڵە بەسەر دابینکەردا بسەپێنێ. وەک ئەو مەرجانەی کە قۆرخکردنی لایەنی دابینکاری کۆنترۆڵی بازاڕ دەکات و مەرجی مامەڵەکان بەسەر بازاڕدا دەسەپێنێت . ھەروەک چۆن دەستەواژەی دەسەڵاتی پاوانخواز لە مۆدی پاوانکاری لایەنی دابینکردندا ھەبوو، دەسەڵاتی پاوانکاریش لە بەرەی داخوازیدا ھەیە.
نموونەی ئەمە بازاڕی گەنمە لە ئێراق کە بەرھەمی گەنمی زۆری تێدا ھەیە، بەڵام تاکە کڕیار حکوومەتە.
لە یۆنانیدا ئۆلیگۆ واتە نزم و ئۆپسۆنی واتە بازاڕکردن. قۆرخکاریفرەلایەنی لایەنی داواکاری دۆخی بازاڕە کە ژمارەی کڕیاران لەبازاڕدا کەمە، لەکاتێکدا دەکرێت ژمارەی فرۆشیارەکان زۆر بێت. ئەمە بە زۆری لە بازاڕی ھۆکارەکانی بەرھەمھێناندا (بە تایبەت سەرچاوە مرۆیییەکان) ڕوو دەدات کە کەم کۆمپانیا بۆ بەدەستھێنانی فاکتەری بەرھەمھێنان کێبڕکێ لەگەڵ یەکتر دەکەن.
دەروازەی بازرگانی و ئابووری |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە پێکھاتەی بازاڕ تێدایە. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
