گەورەترین مانگی کەیوان From Wikipedia, the free encyclopedia
تیتان یان کەیوان VI (بەئینگلیزی: Titan، Saturn VI) گەورەترین مانگی هەسارەی کەیوانە
لە سیستەمی خۆریدا زەوی ھاوشێوەیەکی ھەیە، مانگی ھەسارەی زوحەل، کە بە تیتان دەناسرێت، ھەمان شێوازی زەوی ھەیە. ئەو ساتەی ژیان بۆ یەکەمین جار لەسەر زەوی دروستبوو، ھەمان شێوازی ئێستای مانگی تیتانی ھەبووە. ئێستاکە زاناکان دەیانەوێت بزانن، ئایا تیتانی سەھۆڵاوی بەھەمان قۆناغە سەرەتاییەکانی زەویدا تێپەڕ دەبێت.
لەمیانەی کۆنگرەی "International Astronomical Union" لەریۆ دی جانیرۆی بەڕازیل گەردوونناسان دوو لێکۆڵینەوەیان پێشکەشکرد، کە ئاماژە بە مانگی تیتان دەدەن و ڕاڤەی ئەوە دەکەن، کە مانگی ناوبراو ھاوشێوەیەکی زۆری لەگەڵ زەویدا ھەیە.
ھەرچەندە لەسەر مانگی تیتان پلەی گەرمی لە ژێر ١٨٠ پلەی سیلیزیەوەیە، کەچی زنجیرە شاخ، گرد و ڕووبار بوونیان ھەیە، ھەروەک لەسەر ڕووپەری بڵاوکراوەی "International Astronomical Union"دا ھاتووە. لەشوێنی ئاو میتانی شل ھەیە، کە وەک باران دەبارێت و ھەروەھا میتان ڕووبارەکان دروست دەکات. "International Astronomical Union" دەیەوێت لە ریۆ دی جانیرۆ چەند وێنە‌یەکی نوێ پێشکەش بکات، کە دە ئەوەندەی وێنە گیراوەکانی پێشووتر باشتر تیتان دەردەخەن.
رۆسالی لۆپێز لە "Jet Propulsion Laboratory" لە پاسادێنا سەر بەناوچەی کالیفۆرنیا دەڵێت: "جێگای سەرسامییە، کە بەشی دەرەوەی تیتان ھاوشێوەی زەوییە." تاکو ئێستا نەتوانراوە بسەلمێنرێت، کە ھاوشێوەی زەوی لە ھیچ لەکام لە تەنەکانی سیستەمی خۆریدا ھەبێت. رۆسالی لۆپێز لە درێژەی پەیڤەکانیدا دەڵێت: "سەرەڕای جیاوازی مەزنی پلەی سەدی نێوان زەوی و تیتان، کەچی دەتوانرێت ڕاڤەی ئەوە بکرێت، کە ھاوشێوەیەکی زۆر لەنێوان زەوی و تیتاندا ھەیە."
پێشتر زانرابوو، کە پلەی سەدەی سەر تیتان دەگاتە نزیکەی ١٨٠- پلەی سەدی، بەڵام ئەوەی توێژەرانی سەرسامکردووە ئەوەیە، کە لە بورکانە سەھۆڵاوییەکانەوە بەشێوەیەکی بەردەوام ئامۆنیاک بۆ سەر ڕووی تیتان دەردەھاوێژرێت. ئەو زانیارییە نوێیەش زاناکان توانیویانە لەڕێگای "Cassini"یەوە دەستیانبکەوێت. وەک دەزانرێت، کە بورکانەکانی سەر زەویش ئامۆنیاک دەردەھاوێژن.
ئێستا بەشێوەیەکی گشتی چینی ئەتمۆسفیری تیتان لە میتان و نایترۆجین پێکھاتووە. ھەردووکیان پێکەوە لەگەڵ ئامۆنیاک ھەمان ژینگەی دروست دەکەن، کە لەسەر زەوی لەکاتی دروستبوونی ژیاندا ھەبووە.
رۆسالی لۆپێز دەپرسێت، ئایا تیتانیش بەھەمان قۆناغی زەویدا تێپەڕ دەبیت.
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە تیتان (مانگ) تێدایە. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
