Дуьххьара нохчийн-оьрсийн тӀом

Дуьххьара нохчи-оьрсийн тӀом болабелира 11 декабрахь 1994 шарахь, ткъа иза чекхбелира 31 августехь, нохчийша толам а боккхуш.

Дуьххьара нохчи-оьрсийн тӀом (1994—1996 шераш)
Соьлжа-ГӀалин штурм
Терахь	1994 шеран 11 гӀуран — 1996 шеран 31 хьаьттан
Меттиг	Нохчийчоь, Росси
Бахьна	1991—1994 шерашкахь Нохчийчоьн факт хилла маршо
ЖамӀ	Хаси-Эвлан барт: Нохчийчуьра российн ницкъаш арабахар[Комм 1] Нохчийчоьн статусах дерг дӀатеттина 2001 шеран 31 декабрь кхаччалц[2][Комм 2] Нохчийчуьра шина тӀеман йукъара къоьлла Нохчийчоьн факт хилла маршо ШолгӀа нохчийн тӀом болабаллалц
Хийцамаш	Нохчийчоь, иштта, цхьаццанхьа, ГӀалгӀайчохь, ДегӀастахь, Ставрополан махкахь
МостагӀий
Оьрсийчоь Нохчийчоь
БӀаьччаш
Ельцин Борис Грачёв Павел Квашнин Анатолий Куликов Анатолий Романов Анатолий Рохлин Лев Трошев Геннадий Шаманов Владимир Бабичев Иван Пуликовский Константин Скрыпник Николай † Завгаев Доку Гантамиров Бислан Какиев Сайд-Мохьмад Лабазанов Руслан † Автурханов Ӏумар Дудаев Джохар ☾ Масхадов Аслан Закаев Ахьмад Яндарбиев Зелимхан Басаев Шамиль Гелаев Руслан Радуев Салман Атгериев Турпал-Ӏела Исрапилов Хункар-Паша Арсанов Ваха Бараев Ӏарби Абдулхаджиев Асламбек Баталов Апти Исмаилов Асланбек Ахмадов Рамзан Ахмадов Ризван Хачукаев Хизир ХаттӀаб
Массон ницкъаш
21 000 (декабрь 1994) 70 500 (февраль 1995)[3] 6000 НРИ ТӀН тӀемло (1994)[4] 6000 (НРИ хаамашца)
Белларш
Официалан хаамаш: 3860 кхелхина РФ ТӀН тӀеман гӀуллакххо 1872 кхелхина ЧГӀМ белхало Берриш: 5732 кхелхина 17 892 чов йина. Салтийн ненийн комитетан хаамашца: 14 000 сов кхелхина а, тӀепаза вайна а[5] НРИ хаамашца: 22 000 кхелхина Российн хаамашца: 17 391 вийна сепаратист. НРИ хаамаш: 3000 гергга кхелхина тӀемло 120 000 гергга кхелхина маьрша бахархой Мемориал кхолламан хаамашца: 2700 кхелхина[6][7][8][9]
Викиларми чохь медиафайлаш

Хронологи

1994

• 26 Эрх-бутт - Оппозицийн путч
• 11 Огой-бутт - Оьрсийн эскар чудеар. ТӀом болар
• 31 Огой-бутт - март 1995 - Соьлжа-ГӀали штурм

1995

• 10 Биэкарг-бутт - 22 Сели-бутт 1996 - Бамути тӀелётар
• 7 Тушоли-бутт — Сейн-МаӀаш йагийна де.
• 14 Мангал-бутт-17 Мангал-бутт — Будённовскан рейд (Баси Шамиль)

1996

• 9 Нажи-бутт — Кизляран рейд (Салман Радуев)
• 16 Тушоли-бутт — Ярышмардахь оьрсийн колонан тӀелётар (Амир Хаттаб)
• 21 Тушоли-бутт - Дуди Джохар кхелхар.
• 6 Эгиш-бутт — Операци "Джихад". Нохчийн тӀемлош Соьлжа-ГӀал схьаяхкар.
• 31 Эгиш-бутт - Машар бар Хасав-Юртахь. Оьрсийн эскар Нохчийчоьра ар далар.

1997

• 12 Сели-бутт 1997 - Машаран ч1аг1ам Аслан Масхадовc а Борис Ельцинc а куьг яздира.

Билгалдахарш

1. • Finch, Raymond C., III Why the Russian Military Failed in Chechnya 1998. — 25 p.
   • Сидорчик А. Операция «Джихад». Как Россия проиграла чеченскую войну // Аргументы и факты, 06.08.2016
   • Сеньшин Е. «Насколько я знаю Путина, он далек от мании величия» Архивйина 2018-01-17 — Wayback Machine // znak.com, 26.02.2016
2. Подписание Хасавюртовских соглашений в 1996 году. Справка // РИА Новости
3. Кеп:Книга:Россия и СССР в войнах XX века
4. ВС ЧР Ичкерия. 1994—2000 гг. — Номера автомобилей на o001oo.ru — сайт о меченых властью
5. Кеп:Книга:Россия и СССР в войнах XX века
6. Кеп:Книга:Россия и СССР в войнах XX века
7. Khozhev interview (бил-боцу.). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 27 март. Кху чуьра архивйина оригиналан 2008 шеран 8 мартехь
8. New Left Review — Tony Wood: The Case for Chechnya Архивйина 2011-11-18 — Wayback Machine
9. Knezys, Stasys, and Romaras Sedlickas. The War in Chechnya. 1st ed. College Station: Texas A&M University Press, 1999. 303—304.

Линкаш

• (voinenet) Дуьххьара нохчи-оьрсийн тӀом. Март-июнь 1995.(оьрсийн маттахь)

1. ЖамӀаш, бина барт, НРИ факт хилла толам санна лара мегар ду, иза бахьнехь цхьаболчу МХГӀ йо формулировкаш, «Нохчийн тӀамехь Российн иэшар» олий^[1]
2. Чеккхенца гӀуллакх нис ца делира, 1999 шарахь факт хилла барт бохор бахьнехь ШолгӀа нохчийн тӀом болабелира