Ӏаббасийн халифат
From Wikipedia, the free encyclopedia
ӀаббасгӀеран халифат (БагӀдадан халифат; Ӏаьр. الدَّولَةُ العَبَّاسِيَّةُ Al-Dawlah al-Abbāsiyyah) — феодалан теократин пачхьакх, лаьттина 750 – 945 шерашкахь а, 1194 - 1258 шерашкахь а, урхаллин некъашца — ӀаббасгӀаьрца.
Историн пачхьалкх | |||
ӀаббасгӀеран халифат | |||
---|---|---|---|
Ӏаьр. الدَّولَةُ العَبَّاسِيَّةُ | |||
|
|||
750 шо — 1258 шо
|
|||
Коьрта гӀала |
Эль-Куфа (750—762) БагӀдад (762—836) Самарра (836—892) БагӀдад (892—1258) |
||
Мотт (меттанаш) | Ӏарбийн, тюркийн, берберийн, африкин латина, коптийн, Ӏарамийн, ассирийн желтойн, гӀажарийн, эрмалойн, жуьгтийн-арбийн меттадакъой, кхин а | ||
Официалан мотт | Ӏаьрбийн мотт | ||
Ахча | динар а, дирхьам а | ||
Майда | 6,8 млн км² | ||
Бахархой | 62 млн ст. | ||
Урхаллин тайпа | Теократин монархи | ||
Медиафайлаш Викилармехь |
БагӀдадан халифатан йукъайодара хӀинцалера Ӏаьрбийн мехкийн Азин а, Йуккъера Азин а, Мисран а, Иранан а, Къилбаседа Африкин а, Пакистан а[1]. БуййагӀара халифат 245 шарахь схьайаккхале, халифато шен политика лелайора[2]. 1055 шарахь БагӀдад сельджукаша йаккхале ӀаббагӀеран халифашкахь йара коьрта шахьран тӀекхетта область.[3].
ӀаббасгӀеран пачхьалк шина бӀешарахь айайелира, амма халифат феодалийн йекъайелла хиларна, гвардин политикин Ӏаткъам айабаларца, туьркий лайшах гулямех дина эскар бахьнехь, некъий тӀехь-тӀехьа гӀелйелира.
Халифа аль-Мансура дехьайаьккхина пачхьалкхан коьрта шахьар Эль-Куфера БагӀдаде — керла гӀала, ша Тигр эрк тӀехь йина йолдера[4]. 836 - 892 шерашкахь халифатан коьрта шахьар йара гӀала Самарра.