Уураг

Уураг гээшэ ковалент пептид холбоогоор нэгэдэһэн олон аминохүшэлые агуулдаг органик нэгэдэл юм. Уурагай молекулэнүүд полипептид гэнжэһээ бүридэнэ. Амиды эсүүдтэ (клеткэнүүдтэ) 20 элдэб аминохүшэлнүүд байна. Молекулэ бүри олон мянган гү, али сая аминохүшэлнүүдые агуулдаг дээрэһээ, боломжотой уурагуудай янзын тоо бодото хизааргүй байна. Уурагта аминохүшэлнүүдэй жагсаалта Дезоксирибонуклеинай хүшэлДНХ-дэ хадагалдаг генүүдэй хинадаг байна. Эгээн шухала уурагууд — эстэ бүхы химиин урбалнуудые нүхэсэдэг ферментүүд болон халдабарида эсэргүү тэмсэдэг антибэенүүд (эсэргүүбэенүүд). Уурагууд гүйсэдхэхэ үйлэ ажаллалга хамаатайгаар олон түрэлнүүдтэ хубаагдадаг байна.

Thumb — Сэнхир үнгэтэй альфа спираль миоглобин уурагай 3D бүтэсэ. Энэ уураг рентген кристаллографаар бүтэсэ тодорхойлогдоһон түрүүшын уураг юм. Зурагай баруун хэһэгтэ хүшэлтүрэгшэтэй (улаан) холбогдоһон гем бүлэг (саарал) гэжэ нэрлэгдэдэг кофакторые хаража болоно.

Уураг нэгэ гү, али тэрэнһээ олон аминохүшэлэй үлэгдэлһөө бүридэһэн томо биологиин молекулэ гү, али макромолекулэ юм. Уурагууд катализаторто метаболизм, ДНХ репликаци (хуулбарилха), һөөргэ нүлөөлэлдэ харюу үйлэдэл үзүүлхэ, нэгэ байралалһаа нүгөө рүү молекулэ зөөхэ зэргэ амиды организм дотор маша үргэн хүреэнэй үүргэнүүдые гүйсэдхэдэг. Уурагууд бэе бэеһээн амин хүшэлэй дараалалаараа илгагдадаг ба энэ дараалалые тэдые кодифицировалһан генэй нуклеотидай дараалал заадаг. Уурагууд бии болоһоной һүүлдэ 3D хэлбэридэ орожо эбхэрдэг ба яажа нугалархань уурагуудай аминохүшэлэй дараалалһаа хамаардаг болон эбхэрэлтэһээ тэдэнэй эдибхи шалтагаална.

«Уураг» үгүүлэл хадаа Википедидэ заатагүй байха 1000 эгээн шухала үгүүлэлнүүдэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо туһалалсажа хайрлыт!