Шатадаг занар

Шатадаг занар — органик бодосой (кероген) үндэр агуулга бүхы нарин шэрхэгтэй тунамал шулуулиг юм. Шатадаг занарһаа түүхэй газарай тоһотой адли найрлага бүхы шэнгэн нүүрһэнуһантүрэгшэ гарган абажа болоно. Шатадаг занарынь геологиин нэрэ томьёогой хубида занарһаа өөр шулуулиг болоод, шатадаг занарһаа гарган абаһан тоһониинь газарай тоһонһоо бага зэргэ илгаатай байна^[1]. Шатадаг занарынь харисангы үргэн тархалтатай ашагта малтамал богоод томохон ордонууд АНУ, Бразили, БНХАУ, Эстонидэ байдаг. Дэлхэйн шатадаг занарай нөөсэ (газарай тоһондо шэлжүүлһэн нөөсэ) 2.8–3.3 ехэ наяд (2.8–3.3 x 10¹²) баррель байна^[2][3][4][5].

Шатадаг занараар гал түлижэ байнь

Шатадаг занарые нэрэжэ (химиин аргаар болбосоруулан) синтетик газарай тоһон, хии гарган абажа болоно. Энэ шэнгэн бүтээгдэхүүниие "шатадаг занарай тоһон", "хии" гэжэ нэрэлнэ. Мүн шатадаг занарые шууд түлишэ болгон хэрэглэжэ (шатаажа) болохоһоо гадна химиин болон барилгын материалай түүхэй эд болгон хэрэглэжэ болоно^[6].

Газарай тоһоной нөөсэ шабхагдажа, үнэ ехээр нэмэгдэжэ бай мүнөө үедэ шатадаг занарынь газарай тоһые оролхо эршэм хүсэнэй эхэ үүдэбэри гэжэ тоосогдожо байгаа болоно^[7][8].

Зүүлтэ

1. WEC (2004), p. 74
2. WEC (2007), p. 101-102
3. (February 2006) «Annual Energy Outlook 2006» (PDF) (Energy Information Administration). Проверено 2007-06-22.
4. Andrews, Anthony (2006-04-13). «Oil Shale: History, Incentives, and Policy» (PDF) (Congressional Research Service). Проверено 2007-06-25.
5. (April 2006) «NPR's National Strategic Unconventional Resource Model» (PDF) (United States Department of Energy). Проверено 2007-07-09.
6. Dyni, John R. (2006). «Geology and resources of some world oil-shale deposits. Scientific Investigations Report 2005–5294» (PDF) (U.S. Department of the Interior. U.S. Geological Survey). Проверено 2007-07-09.
7. (September 2006) «Energy Security of Estonia» (PDF) (Estonian Foreign Policy Institute). Проверено 2007-10-20.
8. Oil Shale Activities. United States Department of Energy. 2007-10-20 үдэртэ хандаһан.

Холбооһон

• Энэ хуудаһан Шатадаг занар гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.
• Oil Shale. A Scientific-Technical Journal. Estonian Academy Publishers. ISSN 0208-189X
• Selected online oil shale publications by the U.S. Geological Survey
• Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry article on oil shale^{[permanent dead link]} (requires registration). Retrieved on 2007-08-04
• (1985) The Scandinavian Alum Shales, 49. ISBN 9171583343. Retrieved on 2007-10-20.
• Mihkel Koel (1999). Estonian oil shale. the original on 2007-10-29 үдэрһөө архивлагдаһан. 2007-10-20 үдэртэ хандаһан.
• 27th Oil Shale Symposium Архивировалһан 12 таба һара 2008 оной.
• Daniel Fine (2007-03-08). Oil Shale: Toward a Strategic Unconventional Fuels Supply Policy. the original on 2007-10-20 үдэрһөө архивлагдаһан. 2007-10-20 үдэртэ хандаһан.
• Statement Of Thomas Lonnie Assistant Director for Minerals, Realty & Resource Protection, Bureau of Land Management, U.S. Department of the Interior before the Senate Energy and Natural Resources Committee. Oversight Hearing on Oil Shale Development Efforts (2005-04-12). the original on 2007-10-25 үдэрһөө архивлагдаһан. 2007-10-20 үдэртэ хандаһан.