Холокост

Холокост, мүн Шоах (Иврит: הַשׁוֹאָה‎, HaShoah (haŠōʾā) 'гай гамшаг') — Адольф Гитлерэй ударидажа байһан Нацис Германи, тэрэнэй холбоотонууд, тэрэнэй талада ажаллалгын хэрэгжүүлһэн түрын дэмжэлгэтэй еврейнүүдые системэтэйгээр усадхаха хүтэлбэреэр Дэлхэйн хоёрдугаар дайнай ябасада Европын 6 сая оршом еврейнүүдые аймаглан усадхаһан ябадалые тодорхойлходо хэрэглэдэг нэрэ томьёо юм.^[1] Эгээн зэрлиг маягай антисемитизмын дүн.

1945 оной 4 һарын 12: Нордхаузен лагерьта 20.000 хоригдол үхэһэн байба.

Зарим эрдэмтэд Холокостын тодорхойлолтодо бусад олон арад түмэниие, тухайлбал католик шажантанууд, польша угсаатанууд, цыганууд, Зүблэлтын энгын эргэд, Зүблэлтын сэрэгэй олзолгодогшод, тахир дутуу хүнүүд, гомосексуалнууд, Иеговын гэршэнэр, бусад улас түрэ, шажанай тэмсэгшэдые сая саяарнь системэтэй усадхаһаниие оруулхань зүйтэй гэжэ үзэдэг.^[2] Энэ тодорхойлолтоор абажа үзэбэл, Холокостын хохирогшод 11 — 17 сая болоно.^[3]

Хабшалта шахалта, аймаглан усадхаха ябадалые үе шататай ябуулаа һэн. Еврейнүүдые ниигэмһээ зайлуулха хуули Дэлхэйн II дайн гарахаһаа олон жэлэй үмэнэ баталагдаһан байба. концлагерьнууд (бөөнөөр хорихо лагерьнууд) байгуулагдажа, хоригдолнуудые туйлдажа гү, али үбдэжэ үхэхэ хүрэтэрнь богоолшолон ажаллуулжа байба. Гурбадугаар Райх зүүн Европодо шэнэ нютаг дэбисхэр эзэлхэдэ Айнзацгруппен гэхэ тусгай анги нэгэдхэлнүүд еврейнүүдые болон улас түрын өөр үзэл бодолтонуудые бөөнөөрнь буудан хороожо байгаа. Еврейнүүд болон цыгануудые ашаанай галта тэргээр бөөнөөр хорихо лагерь руу ашаха хүрэтэрээ геттонуудад бөөгнүүлжэ байба. Хорихо лагерь хүрэхэ хэсүү бэрхэ замые туулажа амиды мэндэ хүрэһэн хоригдолнуудай олонхиие хиин камерада хородуулжа алжа байба. Нацис Германb түрын аппаратын һалаа мүсэр болгон бөөнөөр хороохо арга хэмжээниие дэмжэн оролсожо байһаниинь нэгэн Холокост шудалааша эрдэмтэнэй хэлэһэнээр Германиие «аймаглан усадхагша улас» болгобо.^[4]

Зүүлтэ

1. Niewyk, Donald L. The Columbia Guide to the Holocaust, Columbia University Press, 2000, p.45: «The Holocaust is commonly defined as the murder of more than 5 000 000 Jews by the Germans in World War II.» Also see «The Holocaust», Encyclopaedia Britannica, 2007: "the systematic state-sponsored killing of six million Jewish men, women and children, and millions of others, by Nazi Germany and its collaborators during World War II. The Germans called this «the final solution to the Jewish question».
2. Niewyk, Donald L. and Nicosia, Francis R. The Columbia Guide to the Holocaust, Columbia University Press, 2000, pp. 45-52.
3. Donald Niewyk suggests that the broadest definition, including Soviet civilian deaths, would produce a death toll of 17 million. Google Books Estimates of the death toll of non-Jewish victims vary by millions, partly because the boundary between death by persecution and death by starvation and other means in a context of total war is unclear. Overall, about 5.7 million (78 percent) of the 7.3 million Jews in occupied Europe perished (Gilbert, Martin. Atlas of the Holocaust 1988, pp. 242—244). Compared to five to 11 million (1.4 percent to 3.0 percent) of the 360 million non-Jews in German-dominated Europe. Small, Melvin and J. David Singer. Resort to Arms: International and civil Wars 1816—1980 and Berenbaum, Michael. A Mosaic of Victims: Non-Jews Persecuted and Murdered by the Nazis. New York: New York University Press, 1990
4. Berenbaum, Michael. The World Must Know, " United States Holocaust Museum, 2006, p. 103.

Гадаада холбооһон

• Энэ хуудаһан Холокост гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.