donji dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine From Wikipedia, the free encyclopedia
Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine jest donji dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine i Zastupničko tijelo državljana Bosne i Hercegovine. Zajedno s gornjim domom, tj. Domom naroda, koji predstavlja tri konstitutivna naroda Bosne i Hercegovine (Bošnjake, Hrvate i Srbe) čini najviše zakonodavno tijelo države, Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine.
Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine | |
|---|---|
| IX saziv | |
 | |
| Vrsta | |
| Vrsta | Donji dom |
| Ograničenje mandata | 4 godine |
| Historija | |
| Osnovano | 14. decembar 1995. (Dejtonski sporazum) |
| Prethodnik | Skupština Republike BiH (Vijeće građana) |
| Početak saziva | 3. januar 1997.[1] |
| Vodstvo | |
| Predsjedavajući | Nebojša Radmanović (SNSD) |
| Zamjenici predsjedavajućeg | Denis Zvizdić (NiP) Marinko Čavara (HDZ) |
| Struktura | |
| Broj zastupnika | 42 |
 | |
| Političke grupe | Vlada (20):
Podržavaju (3): Opozicija (19): |
| Izbori | |
| Posljednji izbori | 2022. |
| Sljedeći izbori | 2026. |
| Mjesto zasjedanja | |
 | |
| Zgrada Parlamenta Trg Bosne i Hercegovine 1, Sarajevo, Bosna i Hercegovina | |
| Veb-sajt | |
| www.parlament.ba | |
Sastoji se od 42 zastupnika, od kojih se dvije trećine (28) biraju s teritorije Federacije Bosne i Hercegovine, a jedna (14) s teritorije Republike Srpske i koji se biraju neposredno na izborima. Većina svih članova (22) čini kvorum.[2]
Na čelu Doma je predsjedavajući s dva zamjenika, koji ne mogu biti iz istog konstitutivnog naroda i koji se rotiraju svakih osam mjeseci u periodu četiri godine. Da bi određeni zakon bio usvojen u ovom domu, potrebne su najmanje dvije trećine ukupnih glasova (28 glasova), a od toga mora biti najmanje polovina iz svakog entiteta (14 iz Federacije BiH i sedam iz Republike Srpske). Ovakav način glasanja zove se entitetsko glasanje i utvrđen je članom 4. Ustava Bosne i Hercegovine i bio je jedna od tačaka Dejtonskog sporazuma.
Kolegij Zastupničkog doma Bosne i Hercegovine čine predsjedavajući doma, prvi i drugi zamjenik predsjedavajućeg. Sjednice Doma saziva i dnevni red predlaže predsjedavajući u dogovoru sa zamjenicima.
Prema Poslovniku Zastupničkog doma, Kolegij je zadužen za ostvarivanje prava i dužnosti zastupnika, koji su u vezi s obavljanjem njihove dužnosti te izradu prijedloga kriterija kojima se reguliraju prava i obaveze zastupnika na profesionalnom radu, zatim saradnju s Domom naroda, uključujući održavanje plenarne sjednice oba doma na svoj ili na zahtjev Kolegija Doma naroda, te za održavanje zajedničkih sjednica kolegija, ostvarivanje prava i dužnosti Doma prema Predsjedništvu BiH i Vijeću ministara BiH, u skladu sa Ustavom BiH, zakonom i Poslovnikom, kao i druge poslove.[3]
| Stranka | Broj
glasova |
% | Zastupnici | |
|---|---|---|---|---|
| Stranka demokratske akcije | 273.545 | 15,78 | 9 | |
| Savez nezavisnih socijaldemokrata | 255.515 | 14,74 | 6 | |
| Hrvatska demokratska zajednica BiH[a] | 137.340 | 7,92 | 4 | |
| Socijaldemokratska partija BiH | 129.499 | 7,47 | 5 | |
| Srpska demokratska stranka | 112.250 | 6,47 | 2 | |
| Demokratska fronta–Građanski savez | 101.713 | 5,86 | 3 | |
| Narod i pravda | 79.555 | 4,58 | 3 | |
| Partija demokratskog progresa | 73.023 | 4,21 | 2 | |
| Naša stranka | 49.481 | 2,85 | 2 | |
| Narodni evropski savez | 47.157 | 2,72 | 2 | |
| Za pravdu i red | 32.982 | 1,90 | 1 | |
| Demokratski savez | 30.591 | 1,76 | 1 | |
| Ujedinjena Srpska | 24.313 | 1,40 | 1 | |
| Bosanskohercegovačka inicijativa | 18.697 | 1,07 | 1 | |
| Ukupno | 1.365.661 | 42 | ||
Zastupnički dom ravnopravan je s Domom naroda, što podrazumijeva da su odluke usvojene tek kad ih oba doma prihvate u istom sadržaju.[4]
Ustavom Bosne i Hercegovine odlučeno je da u Zastupničkom domu postoje dva načina odlučivanja:
Poslovnik se donosi većinom glasova, a tako se biraju i predsjedavajući i dvojica dopredsjedavajućih Doma, s tim da svaki od njih mora biti iz reda različitih konstitutivnih naroda. Na dužnosti predsjedavajućeg, odnosno dopredsjedavajućeg smjenjuju se svakih osam mjeseci, s tim što predsjedavajući Zastupničkog ne smije biti iste nacionalnosti kao i predsjedavajući Doma naroda.
Komisije imaju veoma važnu ulogu i doprinose racionalnijem i efikasnijem radu domova. Zastupnički dom ima sedam stalnih komisija:
Dom također može, na prijedlog zastupnika, osnovati privremene komisije doma ili, na prijedlog drugog doma, privremene zajedničke komisije za realizaciju ili pripremanje određenog akta ili pitanja, kao i istražne komisije.[4]
| # | Ime | Mandat | Saziv | Partija | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Ivo Lozančić | 3. januar 1997. | 2. septembar 1997. | I saziv | HDZ BiH |
| 2. | Slobodan Bijelić | 2. septembar 1997. | 2. maj 1998. | SDS | |
| 3. | Halid Genjac | 2. maj 1998. | 3. decembra 1998. | SDA | |
| 4. | 3. decembra 1998. | 2. augusta 1999. | II saziv | ||
| 5. | Mirko Banjac | 2. augusta 1999. | 2. aprila 2000. | SDS | |
| 6. | Pero Skopljak | 2. aprila 2000. | 29. decembar 2000. | HDZ BiH | |
| 7. | Sead Avdić | 29. decembar 2000. | 28. august 2001. | III saziv | SDP BiH |
| 8. | Željko Mirjanić | 28. august 2001. | 28. april 2002. | SNSD | |
| 9. | Mariofil Ljubić | 28. april 2002. | 9. decemar 2002. | HDZ BiH | |
| 10. | Šefik Džaferović | 9. decemar 2002. | 8. august 2003. | IV saziv | SDA |
| 11. | Nikola Špirić | 8. august 2003. | 8. april 2004. | SNSD | |
| 12. | Martin Raguž | 8. april 2004. | 8. decembra 2004. | HDZ BiH | |
| 13. | Šefik Džaferović | 8. decembra 2004. | 8. august 2005. | SDA | |
| 14. | Nikola Špirić | 8. august 2005. | 8. april 2006. | SNSD | |
| 15. | Martin Raguž | 8. april 2006. | 11. januar 2007. | HDZ BiH | |
| 16. | Beriz Belkić | 11. januar 2007. | 10. septembar 2007. | V saziv | SBiH |
| 17. | Milorad Živković | 10. septembar 2007. | 10. maj 2008. | SNSD | |
| 18. | Niko Lozančić | 10. maj 2008. | 10. januar 2009. | HDZ BiH | |
| 19. | Beriz Belkić | 10. januar 2009. | 10. septembar 2009. | SBiH | |
| 20. | Milorad Živković | 10. septembar 2009. | 10. maj 2010. | SNSD | |
| 21. | Niko Lozančić | 10. maj 2010. | 30. novembar 2010. | HDZ BiH | |
| 22. | Adnan Bašić | 30. novembar 2010. | 20. maj 2011. | VI saziv | SBB BiH |
| 23. | Denis Bećirović | 20. maj 2011. | 19. januar 2012. | SDP BiH | |
| 24. | Milorad Živković | 19. januar 2012. | 19. septembar 2012. | SNSD | |
| 25. | Božo Ljubić | 19. septembar 2012. | 19. maj 2013. | HDZ 1990 | |
| 26. | Denis Bećirović | 19. maj 2013. | 19. januar 2014. | SDP BiH | |
| 27. | Milorad Živković | 19. januar 2014. | 19. septembar 2014. | SNSD | |
| 28. | Božo Ljubić | 19. septembar 2014. | 9. decembar 2014. | HDZ 1990 | |
| 29. | Šefik Džaferović | 9. decembar 2014. | 8. august 2015. | VII saziv | SDA |
| 30. | Borjana Krišto | 8. august 2015. | 8. april 2016. | HDZ BiH | |
| 31. | Mladen Bosić | 8. april 2016. | 8. decembar 2016. | SDS | |
| 32. | Šefik Džaferović | 8. decembar 2016. | 8. august 2017. | SDA | |
| 33. | Borjana Krišto | 8. august 2017. | 8. april 2018. | HDZ BiH | |
| 34. | Mladen Bosić | 8. april 2018. | 6. decembar 2018. | SDS | |
| 35. | Borjana Krišto | 6. decembar 2018. | 5. august 2019. | VIII saziv | HDZ BiH |
| 36. | Denis Zvizdić | 5. august 2019. | 5. april 2020. | SDA | |
| 37. | Nebojša Radmanović | 5. april 2020. | 5. decembar 2020. | SNSD | |
| 38. | Borjana Krišto | 5. decembar 2020. | 5. august 2021. | HDZ BiH | |
| 39. | Denis Zvizdić | 5. august 2021. | 5. april 2022. | NiP | |
| 40. | Nebojša Radmanović | 5. april 2022. | 1. decembar 2022. | SNSD | |
| 41. | Denis Zvizdić | 1. decembar 2022. | 1. august 2023. | IX saziv | NiP |
| 42. | Marinko Čavara | 1. august 2023. | 1. april 2024. | HDZ BiH | |
| 43. | Nebojša Radmanović | 1. april 2024. | trenutno | SNSD | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
